حمید حبشی بعداز ظهر دوشنبه در اولین دوره جامع آموزشی و توانمندسازی جوانان با عنوان «بازنویسی داستان زندگی»، با صحبت در خصوص ضرورت انگیزهها در ازدواج اظهار داشت: امر ضروری موضوعی است که هیچ جایگزین و بدلی برای آن وجود ندارد؛ زوجیت به معنای آمیختگی در صفات و ویژگیها است و این امر فقط و فقط در ازدواج رقم میخورد.
وی با بیان اینکه زوجیت به معنای بیشترین تشابه نیست، افزود: این افراد در فردیت خود متوقف شدهاند و انتظار دارند طرف مقابل آنها هیچ تفاوتی با خودشان نداشته باشد؛ این افراد حتی اگر سطح تشابه بالایی با همسر خود داشته باشند از زندگی خود رضایت ندارند.
روانشناس و متخصص حوزه جوانان و خانواده تأکید کرد: چیزی که میتواند ازدواج را برای فرد ممکن و مطلوب کند و رسیدن به بهرههای آن را میسر کند رسیدن به قابلیت زوجیت است.
وی ادامه داد: فعالیتی در زندگی مشترک وجود ندارد که هر یک از زوجین بتواند به عنوان یک اقدام فردی روی آن تمرکز کند و توجهی به سطح همراهی همسر خود نداشته باشد.
حبشی گفت: البته آنچه باید در مسئله کفویت و تناسبها به آن اهمیت داد، تفاوت در میزان گرایشها و علاقهمندیهای میان دو جنس نیست بلکه در جهتگیریها و اهداف اساسی زندگی است و ممکن است یک زوج با وجود تفاوت در برخی گرایشها و علاقهمندیها به سوی یک هدف حرکت کنند.
پیش از ازدواج میتوان آمادگی زوجیت را سنجید
حبشی با بیان اینکه پیش از ازدواج میتوان آمادگی زوجیت را در خود سنجید، گفت: فرزندانی که در خانواده خود به دیگر اعضای خانواده، علاقهمندیها و نیازهای آنها توجه نمیکنند از آمادگی زوجیت برخوردار نیستند.
این روانشناس درباره معیارشناسی در ازدواج گفت: سن یکی از شاخصهای مهم در ازدواج است. سن در دو حوزه درک و برداشت و توانمندیهای لازم برای ازدواج اهمیت دارد. یک دختر یا پسر نوجوان نه در حوزه درک و برداشت و نه در توانمندیهای لازم برای ازدواج آمادگی ازدواج ندارند. این دو ملاک در تناسب سنی نیز بسیار مهم است. وقتی یک دختر ۱۸ ساله با یک پسر ۲۶ ساله ازدواج کند، خانم از همسر خود چیزهایی را طلب میکند که آقا از آنها عبور کرده و آقا به دنبال فعالیتهایی در زندگی است که برای این خانم اهمیتی ندارد. حال اگر یک خانم ۳۰ ساله با یک آقای ۴۵ ساله ازدواج کند با وجود اختلاف سنی، این دو یک چیز از زندگی میخواهند.
مانعی برای ازدواج دختر همسن یا بزرگتر از پسر وجود ندارد
وی بیان کرد: اغلب والدین پسران با اینکه دختر از نظر سنی مساوی یا بزرگتر از پسرشان باشد مخالفت میکنند که این موضوع به میانگین سن ورود به ازدواج در نسل والدین برمیگردد در حالی که مانعی برای ازدواج دختر همسن یا بزرگتر از پسر وجود ندارد و ملاک، همان دو شاخص درک و برداشت و توانمندیهای لازم برای ازدواج است.
حبشی ظاهر و زیبایی را دیگر معیار ازدواج دانست و تصریح کرد: در شاخص ظاهر و زیبایی باید گرایش خصوصی خود را به نظر عمومی دیگران اولویت دهیم. متأسفانه بسیاری از دختران و پسران بهخصوص دختران نظر عمومی را بر نظر خصوصی خود مقدم میدانند و به نظرات دیگران وابسته هستند که ناشی از عزت نفس و اعتماد به نفس پایین است. به همین دلیل خانواده دختر باید از اعلام نظر عمومی مثبت یا منفی خود درباره خواستگار پیش از اعلام نظر خصوصی دختر خودداری کنند.
ظاهر و زیبایی باید با محتوا تناسب داشته باشد
این متخصص حوزه جوانان و خانواده افزود: ظاهر و زیبایی باید با محتوا تناسب داشته باشد؛ یعنی زیبایی فرد آمیخته با محتوای او است و محتواست که بر زیبایی اولویت دارد. بسنده کردن به زیبایی فاقد محتوا، انسان را گرفتار میکند.
وی با بیان اینکه زیبایی زمانی مطلوب است که همراه با امنیت باشد، ادامه داد: امنیت به معنای حفاظت و حراست از زیبایی است. گاهی افرادی زیبا هستند اما خود را در معرض ارتباطات و مراوداتی قرار میدهند که امنیت شریک و همراه زندگی خود را تباه میکند. برخی گمان میکنند میتوانند فرد زیبایی را انتخاب کنند و سپس دور او را حصار بکشند در صورتی که این گمان اشتباه است. این افراد حتی شاید بتوانند این امنیت را در حوزه رفتار شریک زندگی خود ایجاد کنند اما در حوزه انگیزه، رضایت، آرامش و بهرهمندی از زندگی نمیتوانند.
تنوع خواهی نسل امروز ناشی از چیست؟
حبشی حد توقف را شاخص چهارم در معیار ظاهر و زیبایی دانست و گفت: برخی گمان میکنند باید به دنبال فردی هرچه زیباتر باشند و این امر نسل امروز را دچار تنوعخواهی کرده است. فردی که دچار تنوعخواهی شد باید با آرامش و بهره از زندگی خداحافظی کند. برای رهایی از تنوعخواهی باید تمرین خودکنترلی کرد.
به گفته این روانشناس، در هنگام قرار گرفتن در مقابل فرد یا چیزی ممکن است با یکی از پنج احساس شامل اشتیاق، تمایل، تردید، اکراه یا انزجار نسبت به ظاهر او مواجه شویم. اشتیاق خوب است اما اشتیاق فراوان گاهی موجب میشود همه چیز را مطلوب تلقی کنیم و کر و کور شویم. البته نباید از اشتیاق رد شویم بلکه باید با یک کارشناس معتمد مشورت کنیم. این کارشناس باید از دانش کافی برای سنجش تناسبهای لازم برخوردار باشد و از اثر اشتیاق میان این دو فرد رهایی داشته باشد.
وی تصریح کرد: در هنگام انزجار اگر تمام تناسبها وجود داشت و حتی اطرافیان اصرار به ازدواج میکردند، نباید این اصرارها را ملاکی برای از بین رفتن انزجار قرار دهیم. در هنگام تردید به نوع تصمیمگیری ممنوع است چون پس از تصمیم دوباره به تردید برمیگردیم، پس باید تردید را به تمایل یا اکراه تبدیل کنیم تا بتوانیم تصمیم درستی بگیریم. برای رهایی از تردید سه راه داریم؛ شناختمان را بیشتر کنیم، از کارشناس معتمد کمک بگیریم یا اگر از دو راه قبلی نتیجه نگرفتیم، استخاره کنیم.
حس اولیه که نسبت به ظاهر فرد داریم پس از ازدواج تشدید میشود
حبشی تأکید کرد: هر حس اولیهای که نسبت به ظاهر فرد داریم پس از ازدواج تشدید میشود؛ مثلاً اگر تمایل داشته باشیم به سمت اشتیاق و اگر اکراه داشته باشیم به سمت انزجار میرویم. پس در هنگام احساس تمایل ازدواج کنیم ولی در احساس اکراه، خیر.
این متخصص حوزه جوانان و خانواده مهر و انس را دیگر معیار ازدواج دانست و خاطرنشان کرد: برخی افراد اعتقاد دارند که باید ابتدا عشق به وجود بیاید و سپس ازدواج اتفاق بیفتد، در حالی که وقتی قاعدهای وضع میکنیم پیش از مفید بودن باید ممکن باشد.
وصال نقطه آغاز زندگی و نیازمند حرکت است
وی ادامه داد: عشق یک نقطه آغاز دارد و نقطه پایان آن وصال است. اشتیاق فراوان برای وصال باعث میشود فرد از تمام موانع عبور کند اما پس از وصال، متوقف شود در حالی که وصال، تازه نقطه آغاز زندگی و نیازمند حرکت است، بنابراین نقطه آغاز زندگی نقطه پایان عشق میشود.
حبشی گفت: از طرف دیگر هر چه هزینه سنگینتری برای وصال پرداخته باشیم توقع و انتظار بیشتری از زندگی داریم، بنابراین نمیتوانیم چیزی متفاوت را تحمل کنیم پس عشق نهتنها ازدواج را نمیسازد بلکه مانع و مزاحم آن است. حتی در قرآن بهجای کلمه عشق از کلمه «حُب» استفاده شده و اشد حب تنها مخصوص خداست چون همه در ما بهرهای میجویند و فقط خداست که از ما بینیاز است.