امیرحسین زرنانی، متخصص ایمونولوژی بالینی درباره تفاوت ایمنی زایی پس از تزریق واکسن کرونا و ایمنیزایی پس از ابتلاء به بیماری، گفت: با نگاه به برنامههای واکسیناسیون کشوری میبینیم که هیچ واکسنی ایمنی ۱۰۰ درصدی ایجاد نمیکند و حتی در جوامعی که مثلاً واکسیناسیون سرخجه و فلج اطفال صورت گرفته است هنوز شاهد مواردی از سرخجه و فلج اطفال هستیم و این موضوع در مورد واکسن آنفلوانزا هم که سالانه تزریق میشود، وجود دارد؛ بنابراین مواردی از ابتلای مجدد به بیماری که علیه آن واکسینه شدیم وجود دارد.
وی افزود:، ولی یادمان باشد مثلاً کسانی که به آبله مبتلا شدند در برابر آن ایمن شدند، ولی این افراد زخمهای ماندگار برای تمام عمر داشتند و یا افرادی که به آبله مبتلا شدند و بهبود یافتند، بینایی خود را از دست دادند. افرادی که به فلج اطفال مبتلا شدند و بهبود یافتند توانمندی حرکتی خود را از دست دادند و… بنابراین؛ اولین نکته در مورد مزایای واکسن این است که واکسن به صورت ایمن و بدون عارضه جانبی میتواند پاسخ ایمنی و حفاظتی در برخورد مجدد با آن میکروارگانیسم ایجاد کند.
وی با بیان اینکه ویروسها هم به صورت طبیعی میتوانند این ایمنی را ایجاد کنند، عنوان کرد: اما عوارض آن از نظر اجتماعی، اقتصادی و فردی بسیار گران است. قیمت یک دُز واکسن حدود ۲.۵ تا ۵ دلار است؛ ولی در موارد بستری و درمان بیمارستانی قیمت هر روز بستری در ICU میلیونها تومان است.
زرنانی بیان کرد: واکسن از بروز موارد جدی و بیمارستانی شدن افراد جلوگیری میکند. بدن افراد مختلف با توجه به ژنتیکهای مختلف پاسخ متفاوتی نسبت به عفونت طبیعی ایجاد میکند؛ درحالی که با تزریق واکسن پاسخ همگن ایجاد میشود و قسمت عمده جامعه را ایمن میکند. بر اساس شواهد افرادی که واکسن میزنند میتوانند تا ۹۵ درصد حفاظت داشته باشند؛ اما افرادی که به صورت طبیعی به عفونت مبتلا میشوند تا حدود ۸۲ درصد ایمن میشوند و از طرف دیگر ماندگاری پاسخهای واکسن بالاتر از ماندگاری پاسخهای حاصل از ایمنی طبیعی است.
وی تاکید کرد: یادمان باشد در برنامه واکسیناسیون حداقل از ۲ دوز واکسن استفاده میکنیم و در مورد برخی واکسنها ۳ دوز استفاده میکنیم. از طرفی فورمولاسیونی در واکسن وجود دارد که پاسخهای ایمنی را به صورت آرام و طولانی مدت تحریک میکند؛ در نتیجه پاسخهای ایجاد شده طولانی و ماندگار است و مهمترین نکته این است که افرادی که واکسن میزنند نسبت به واریانتهای جدید جهش یافته نسبت به کسانی که عفونت طبیعی دارند، بیشتر مقاوم میشوند.
این متخص: ایمونولوژی اظهار کرد: در آخرین مطالعهای که در این زمینه انجام شده است بر قسمتی از ویروس که مسئول اتصال به گیرندههای سطح سلولی در بدن است، ۳۸۰۰ نوع موتاسیون مختلف به صورت آزمایشگاهی ایجاد کردند و بعد سِرُم افرادی که واکسینه شده بودند را با سِرُم افرادی که به صورت طبیعی به بیماری مبتلا شده بودند را در آزمایشگاه بررسی کردند و جالب بود که سرم افراد واکسینه شده با تفاوت بسیار زیاد قادر بود این واریانتها و تغییرات آزمایشگاهی را بشناسد. ما در عفونت طبیعی به کل ویروس مبتلا میشویم درحالی که در واکسیناسیون سیستم ایمنی هدایت میشود تا برای پاسخ به بخش خاصی عمل کند.