قبل از پیشرفت علم پزشکی به شکل امروزی و استفاده از داروهای شیمیایی برای درمان انواع بیماریها، از روشهای گیاه درمانی استفاده میشد. در واقع درگذشته روشهای سنتی درمان با گیاهان دارویی بسیار مورد استفاده بود و به طور کلی پزشکان ترجیح میدادند تا از آنچه در طبیعت وجود دارد و در درمان بیماریها موثر است، استفاده کنند.
به گزارش باشگاه خبرنگاران جوان ، امروزه نیز در هر کجا که روشهای موجود برای درمان بیماریها پاسخگو نباشد، برخی از پزشکان ترجیح میدهند تا از روشهای سنتی برای درمان آن بیماری استفاده کنند. در بسیاری از مواقع روشهایی که در گذشته و در زمانهای بسیار قدیم به کار گرفته میشد برای درمان بیماریها نتایج رضایت بخشی به همراه داشته است و یکی از این روشها که امروزه نیز از آن استفاده میکنند، روش درمان زخمهای عفونی با استفاده از لارو درمانی است که در آن بافتهای مرده (نکروز) حذف و درمان میشود. این روش درمان برای بیماران مبتلا به زخم پای دیابتی نیز کاربرد دارد.
آقای رنجبران بیمار ۴۵ سالهای که به دیابت مبتلا است و از شدت عفونت پا رنج میبرد میگوید:به علت تاول انگشت پای سمت چپم به دکتر مراجعه کردم و تشخیص این بود که انگشتم عفونت کرده و به علت شدت عفونت زیاد باید قطع شود و وقتی چارهای به غیر از قطع انگشتم نداشتم اقدام به عمل برای قطع انگشتم کردم.
او در ادامه بیان کرد:وقتی انگشتم قطع شد بعد از چند روز عفونت از کنار انگشتی که قطع شده بود بالا زد و شدت پیدا کرد و نمیدانستم این بار چه اتفاقی منتظر پای من است که به لطف خدا با یکی از دوستانم که در شیراز زندگی میکرد تلفنی هم کلام شدم و موضوع را با او در میان گذاشتم که روش لارو درمانی به من معرفی کرد و وقتی جستجو کردم متوجه شدم همدان هم از این روش درمانی بی بهره نیست و مدتها است این روش را انجام میدهد. وقتی مراجعه کردم طی چند جلسه درمانی لاروها عفونت انگشتم را خورده بودند و طی چند جلسه درمانی عفونت انگشتم کامل از بین رفت.
لارو نوعی حشره است که به صورت استریل کشت میشود
لارو درمانی زخم یا ماگوتوتراپی یک روش درمانی کنترل شده است. آگاهی کامل از این روش درمانی برای مراقبت از زخم به بیمار کمک میکند تا فرایند درمان بسیار بهینهتر و موفقتر انجام شود و از بروز مشکلات احتمالی جلوگیری شود.
مکانیسم اثر لارو درمانی روی زخم
لاروها به واسطه قلابهای دهانی قسمتهای مرده زخم یا نکروزها را خراش داده و با ترشح آنزیمهای Proteolitic، بافتهای مرده را به حالت نیمه مایع یا سوپی شکل درآورده و آن را میمکد. بزاق لاروهای حاوی نوعی آنتی بیوتیک به نام Allantoin است.
لاروها ترشحاتی دارند از نوع آمونیاک که باعث میشود PH زخم را به ۵.۸ الی ۸ برساند. این PH باعث میشود که باکتریها کلونیزه شود و منجر به تسریع فرایند بهبود زخم میشود.
ترشح مداوم و زیاد بزاق لاروها سبب شستشوی زخم میشوند. به علاوه لاروها فعالیت و جنب و جوش زیادی در زخم دارند که این امر باعث ماساژ خفیف زخم میشود و به زخم، خون رسانی میشوند.
در قسمت سر لاروها، بخشی وجود دارد که برخورد فیزیکی آنها با میکروبها سبب نابودی قسمت قابل توجهی از آنها میشود. لاروها موادی شبیه به اینترلوکین ۶ و ۱۰ ترشح میکنند که سبب بوجود آوردن فیبروبلاستها و تسریع در فرایند بهبود زخم میشوند.
برای گفتگو در همین رابطه به سراغ دکتر آرش جعفری متخصص انگل شناسایی رفتیم.
جعفری گفت:سال ۹۲ رزیدنت شیراز بودم و همزمان با ما تهران این کار را آغاز کرد و وقتی به همدان برگشتم سال ۹۴ درخواست راه اندازی لارودرمانی را به دانشگاه علوم پزشکی استان همدان دادم که از اواخر سال ۹۶در همدان اجرایی شد. خوشبختانه این مرکز به عنوان سومین مرکز لارو درمانی کشور در همدان آغاز به کار کرد.
متخصص انگل شناسایی بیان کرد: لارودرمانی برای بیماران مبتلا به زخمهای مزمن یا زخم بستر کاربرد دارد که در این روش لارو نوعی مگس که به صورت استریل کشت شده اند بافت عفونی را از زخم بیمار برمیدارد این روش برای درمان بیماران دیابتی استفاده میشود.
جعفری گفت:روزانه ۱۵ تا ۲۰ بیمار به کلینیک مهدیه شهر همدان که سه روز در هفته از ساعت ۴ پذیرش دارد مراجعه میکنند.
او یادآور شد:در سال گذشته بیش از ۱۵۰ نفر که بیشتر کاندید قطع عضو بودند با روش لارو درمانی در استان همدان درمان شدند.
بیش از ۹۰ درصدقطع عضو در کشور به علت زخمهای ناشی از بیماری دیابت است
جعفری یادآور شد:در هر ۲۰ ثانیه یک قطع عضو در کشور رخ میدهد که بیش از ۹۰ درصد به علت بیماری دیابت است.
این متخصص در ادامه با اشاره به اینکه لارودرمانی در کشور همچنان جزو روشهایی است که خوب شناخته نشده است گفت:استان همدان تنها مرکز تخصصی تحت نظارت مستقیم معاونت درمان دانشگاه در غرب کشور است و خوشبختانه این مرکز توانسته استان همدان را به یک قطب درمان زخم بیماران دیابتی تبدیل کند.
خانم بهرام راد ۵۱ ساله که مدتها است از بیماری دیابت رنج میبرد با ما هم کلام شد و گفت: سه دکتر به دلیل عفونتها و زخمهایی که در پا داشتم از نگهداری پاهایم ناامیدم کردند و به من گفتند چارهای جز قطع شدن پایم از زانو ندارم.
وقتی از او پرسیدم چطور با روش لارودرمانی آشنا شدی و چرا زودتر اقدام نکردید؟ در پاسخ گفت: از طریق همکار دخترم که مادرش مثل من دیابتی بود، روش لارو درمانی را برای من شرح داد و امروز مراجعه کردم و به لطف خدا دکتر گفت عفونت پایم با لارو درمانی خوب میشود.
به سراغ خانم والایی پرستار بخش لارودرمانی رفتیم تا از نزدیک با کار این پرستار فداکار آشنا شویم او در پاسخ به سوالم که در کلینیک چه مواردی باید به بیماران دیابتی گفته شود گفت: مراقبت و پیگیری آموزش داده میشود، در این بخش به بیماران برای شستشوی روزانه پاها با آب و صابون آموزش میدهیم که اگر زخمی هست متوجه و زود اقدام به درمان کنند.
او در ادامه اضافه کرد: بیماران دیابتی باید روزانه از پماد بدون اسانس استفاده کنند و درمنزل صندل بپوشند.
خانم زهرا یونسی دیگر بیمار دیابتی که ۴۲ سال با این بیماری زندگی میکرد با چهر های شاد به ما میگوید:عفونت پایم نزدیک استخوان بود که با روش لارو درمانی طی دو ماه طول درمان شد.
او در ادامه افزود: وقتی لارو روی زخم پایم قرار میگرفت بعد از ۴۸ ساعت از عفونتی که محل زخم بود استفاده میکرد لارو به اندازه یک دانه برنج میشود و این سیر درمان را به مدت دو ماه ادامه دادم تا عفونت پایم به طور کامل خوب شد.
لارودرمانی بدون جراحی و بدون استفاده از آنتی بیوتیک صورت میگیرد
ابراهیم جلیلی معاون درمان دانشگاه علوم پزشکی استان همدان گفت: در روش لارودرمانی عمل جراحی و استفاده از آنتی بیوتیکها کنار گذاشته میشود و لارو به طور مستقیم روی زخم مینشیند و بافت مرده را میخورد.
جلیلی در ادامه بیان کرد:بیماریهای عفونی تاثیر منفی بر روی بدن دارند و با احتمال پیشروی عفونت در مواجهه با زخمها، بیشتر پزشکان ارتوپد مجبور به قطع عضو بیمار میکنند.
او در ادامه با بیان به اینکه روش لارودرمانی زیر پوشش بیمه نیست، گفت: خرید هر یک از لاروها ۵۰۰ ریال است که بیمار متقبل میشود.
جلیلی یادآور شد: ویزیت دکتر و پانسمان بیماران تحت پوشش بیمه است و هزینه لاروگذاری از طریق بیمه تکمیلی پرداخت نمیشود و مراحل روش لارو درمانی به یک جلسه ختم نمیشود و به نوع زخم بیمار بستگی دارد.