ثواب و اهمیت روزه در نخستین روز ماه رجب

به گزارش پایگاه خبری صراط به نقل از مشرق، گاه شیئی گران بها، یا انسانی ارزشمند و یا یک زمان مهم و ویژه، مورد بی توجهی انسان‌ها قرار می‌گیرد، تنها بدان سبب که شناختی از آن‌ها ندارند و در نتیجه، بهره خویش را از آن‌ها نمی‌ستانند و استفاده لازم را نمی‌برند. ماه رجب از زمان‌ها و اوقات بسیار مهم و ویژه است که برای آنکه ـ بدون استفاده این فرصت ـ از کفمان نرود. روایات فراوانی پیرامون فضیلت این ماه و شناساندن قدر و منزلت آن از طریق اهل بیت (ع) به دست ما رسیده است که در ادامه به برخی از آن‌ها اشاره خواهد شد:



پیامبر اکرم (ص) فرمود:
آگاه باشید که رجب ماه خداست و آن ماه بسیار بزرگی است. این ماه «اصم» نامیده شد؛ بدان سبب که هیچ ماهی در فضیلت و حرمت در نزد خدا با او برابری نمی‌کند. (۱)

از ابن عباس نقل است که:
هرگاه ماه رجب می‌آمد، رسول خدا (ص) مسلمانان را دور خود جمع می‌کرد و میان آن‌ها می‌ایستاد. آن گاه خطبه می‌خواند، حمد و ثنای الهی را به جای می‌آورد و صلوات بر انبیای گذشته می‌فرستاد و می‌فرمود:‌ای مسلمانان، ماه بسیار بزرگ و بابرکتی بر شما سایه انداخته است ـ یعنی ماه رجب ـ و آن ماهی است که در آن، رحمت خدا بر کسی که خدا را عبادت کند، فرو می‌ریزد؛ بدان شرط که مشرک و بدعت گزار نباشد. آگاه باشید که در ماه رجب، شبی است که هر که خواب را در آن، بر خود حرام کند و به عبادت خدا بپردازد، خدا بدنش را بر آتش حرام می‌کند و هفتاد هزار ملک با او مصافحه می‌کنند و برایش تا رجب بعد آمرزش می‌طلبد. (۲)

باید گفت آن شب نامعلوم که در ذیل خبر ذکر شد، چه شبی است، علما با استفاده از اخبار دیگر، چهار احتمال داده اند: احتمال دارد مراد، شب اول ماه رجب باشد و یا شب جمعه اول رجب که به لیلةالرغائب موسوم است. نیز احتمال دارد مراد، نیمه رجب و یا بیست و هفتم رجب باشد.

از حضرت امیرمؤمنان علی (ع) نقل است که:
هر کس در ماه رجب صدقه بدهد، خداوند روز قیامت در بهشت او را به ثوابی گرامی می‌دارد که هیچ چشمی ندیده و هیچ گوشی نشنیده و به خاطر بشری خطور نکرده است. (۳)

از امام رضا (ع) روایت شده است:
هر که به اشتیاق ثواب، روز اول ماه رجب را روزه بدارد، خدای عزوجل، بهشت را بر او واجب گرداند؛ هر که روز وسط رجب را روزه بدارد، می‌تواند دو قبیله (پرجمعیت) مانند ربیعه و مضر را شفاعت کند؛ و هر که روز آخرش را روزه بدارد، خدای عزوجل او را از پادشاهان بهشت گرداند و شفاعتش را دربارة پدر، مادر و همة بستگان و آشنایان و همسایگان بپذیرد، گرچه در میان آن‌ها مستحقان دوزخ باشند. (۴)

در حکایتی دل نشین از پیامبر گرامی اسلام از زبان شخصی به نام ثوبان این چنین آمده است که: با رسول خدا (ص) در قبرستان بودیم. حضرت ایستاد و گذشت و دوباره ایستاد. عرض کردم: یا رسول الله، چرا این گونه رفتار می‌کنید؟ پس آن حضرت گریه شدیدی کرد، ما هم گریه کردیم. آن گاه فرمود:‌ای ثوبان، صدای ناله اهل عذاب را شنیدم. بر آن‌ها رحم کردم، دعا کردم و خداوند عذاب آن‌ها را تخفیف داد. سپس فرمود:‌ای ثوبان! اگر کسانی از اهل این قبرستان، که در عذابند، یک روز از ماه رجب را روزه گرفته بودند و یک شب را تا صبح قیام می‌کردند و به عبادت می‌پرداختند، در قبر‌ها معذب نمی‌شدند. (۵)

حسن بن علىّ بن فضال از حضرت امام رضا علیه السلام روایت کرده است که فرمود:
هر کس روز اوّل ماه رجب را به اشتیاق ثواب و پاداش الهى روزه بگیرد، بهشت‏ بر او واجب گردد؛ و هر کس یک روز در وسط ماه رجب روزه بگیرد در مثل ربیعه‏ و مضر (که دو طایفه پرجمعیّت بودند) شفاعت کند؛ و هر کس یک روز در آخر آن روزه بگیرد، خداوند او را از اهل بهشت قرار داده و شفاعت او را در مورد پدر، مادر، پسر، دختر، خواهر، برادر، عمّه، عمو، خاله، دائى، آشنایان و همسایگانش بپذیرد گرچه در میان آنان کسى باشد که سزاوار دوزخ است. (۶)

عبداللَّه بن صالح هروى از حضرت امام رضا علیه السلام روایت کرده است که فرمود:
هر کس روز اوّل ماه رجب را روزه بگیرد، خداوند از او خشنود گردد؛ روزى که اورا دیدار کند. هر کس دو روز از ماه رجب را روزه بگیرد، خداوند از او راضى باشد روزى که او را دیدار کند؛ و هر کس سه روز از ماه رجب را روزه بگیرد، خداوند از او خشنود گردد و او را خشنود سازد و کسانى که با او مرافعه دارند راضى سازد؛ روزى که او را دیدار کند یعنى روز قیامت؛ و هر کس هفت روز از ماه رجب را روزه بگیرد، درهاى هفت آسمان براى روح اوگشوده گردد، چون بمیرد تا آن‏که به ملکوت اعلى رسد؛ و هر کس هشت روز از ماه رجب را روزه بگیرد، درهاى هشتگانه بهشت براى او گشوده گردد؛ و هر کس ‏پانزده روز از ماه رجب را روزه بگیرد، هر حاجتى که دارد برآورده شود مگر آنکه ‏درخواست او در گناه یا قطع رحم باشد؛ و هر کس تمام ماه رجب را روزه بگیرد از گناهانش بیرون آید مانند روزى که ازمادر متولّد گشته باشد و از آتش دوزخ آزاد و همراه برگزیدگان نیکوکار وارد بهشت شود. (۷)

حضرت امام رضا علیه السلام فرمودند:
من صام یوم الثامن والعشرین من رجب، کان صومه لذلک الیوم کفّارةتسعین سنة. (۸)
کسى که روز بیست و هشتم ماه رجب را روزه بگیرد روزه او در آن روز، کفّاره نود سال است.

حضرت امام رضا علیه السلام فرمودند:
من صام یوم التاسع والعشرین من رجب، کان صومه ذلک الیوم کفّارةمائة سنة. (۹)
کسى که روز بیست و نهم ماه رجب را روزه بگیرد روزه او در آن روز، کفّاره صد سال است.

حضرت امام رضا علیه السلام فرمودند:
من صام یوم الثلاثین من رجب غفر اللَّه له ما تقدّم من ذنبه وما تأخّر. (۱۰)
کسى که روز سى ‏ام ماه رجب را روزه بگیرد، خداوند گناهان گذشته و آینده او را مى ‏آمرزد.

پی نوشت ها:
۱. مجلسی، بحارالانوار، ج ۹۷، ص ۲۶.
۲. همان، ص ۴۷.
۳. همان، ص ۳۳.
۴. امالی شیخ صدوق، ص ۱۰.
۵. مجلسی، همان
۶. عیون اخبار الرضا علیه السلام: ۲۲۶/۱، روضة الواعظین: ۳۹۶.
۷. وسائل الشیعة: ۳۵۵/۷.
۸. إقبال الأعمال: ۱۸۸.
۹. إقبال الأعمال: ۱۸۹.
۱۰. إقبال الأعمال: ۱۹۰.