به گزارش پایگاه خبری صراط،فرازهای این دعا عبارت است از: ۱- خدا، تکیه گاه مؤمن ۲- آیین رستگاری ۳- مقرّبان حضور حق ۴- خدا، مقصد جویندگان
أَللّهُمَّ اجْعَلْنی فیهِ مِنَ الْمُتَوَکِّلینَ عَلَیْکَ وَاجْعَلْنی فیهِ مِنَ الْفـآئِزینَ لَدَیْـکَ
وَاجْعَلْنی فیهِ مِنَ الْمُقَرَّبینَ اِلَیْکَ بِاِحْسانِکَ یا غایَةَ الطّالِبینَ.
خدا، تکیه گاه مؤمن
«ذرّه»های معلّق در هوا، در نور خورشید است که به چشم میآید. اگر فروغی برآنها نتابد، «هیچ» ند.
خدا، هستی مطلق و قدرت تامه هستی است و هر توانایی، از توان او سرچشمه گرفته است. پس مؤمن، بر او تکیه دارد و توکّلش بر اوست.
خداوند، تنها پشتوانهای است که زایل شدنی نیست.
تنها تکیه گاهی است که اطمینان بخش است.
تنها مرجع وملجأ وپناهگاهی است که هم قدرت وعلم دارد، هم رؤوف و مهربان است و هم بنده نواز و کریم.
حال که چنین است، در مشکلات، چرا خدا را تکیه گاه نیروبخش دل و جانمان قرار ندهیم و چرا استمداد از او نجوییم؟
هرکه به غیر خدا دل بندد و تکیه کند باخته است، چرا که جز خدا همه چیز نابود شدنی است، و «تنها خداست که میماند»!
آنکه «بت» میپرستد، روزی خواهد دید که: «اِنَّ القُوَّةَ لِلّهِ جَمیعاً».
آنکه به قدرتهای بزرگ دلبسته است، روزی خواهد یافت که: «کُلُّ شَی ءٍ هالِکٌ إلاّ وَجهَهُ»
آنکه گرفتار یأس و دلخستگی و سستی است، روزی آگاه و پشیمان میشود که چرا تکیه گاه و امیدی، چون «خدا» را فراموش کرده است؟
در قرآن فراوان میخوانیم: «وَ عَلی اللّه ِ فَلیَتَوَکَّلِ المُؤمِنُونَ».
مؤمنان، باید تنها بر خدا توکّل کنند و تنها تکیه گاهشان «او» باشد.
ما که ادعای ایمان داریم، به همان دلیل درپی اتّکال و اتّکاء به اوییم و از این رو از ذات بی همتایش میخواهیم ما را از توکّل کنندگان بر او قرار دهد.
آیین رستگاری
فائز، کسی است که به آرزوی والای خویش، به هدف مقدّس و آرمان پاکش میرسد. «فوز»، آن است که بذر وجودی انسان، از مرحله کالی و خامی بگذرد، برسد و پخته شود و کمال یابد.
امیرمؤمنان علیه السلام، با شهادتش به عشق و آرزویش رسید و در محراب شهادت، ندایِ «فُزتُ وَرَبِّ الکَعبَة» سرداد.
حسین علیه السلام و یاران شهیدش در قربانگاه عشق، رستگار شدند و به فوز الهی و فیض ابدی رسیدند و چهارده قرن است که حسرتِ آن رستگاری بزرگ را بر دل شهادت طلبان گذاشته اند، که همواره آرزو میکنند کاش در «کربلا» بودند و همراه آن فائزان، به فوز و فیض میرسیدند و دعای «یالَیتَنا کُنّا مَعَکُم فَنَفُوزَ مَعَکُم...» برلب داشته و دارند.
چه کسی نزد خدا، به جایگاه رفیع فوز و رستگاری میرسد؟
آنکه از همه تعلّقات، رسته و از همه بندها، گسسته باشد.
جان را از هر رنگ و ننگی شسته و «توکّل» برخدا کرده و از او «فوز» طلبیده باشد؛ و این نیز، نیازمندِ توفیق الهی است.
او باید دست اراده و ارادتمان را به آستان «حق» و «حقپرستان» برساند.
اوست که باید ما را بپذیرد و این شایستگی را عطا کند. وگرنه، عنایتش اگر باشد، بذر وجودمان در مزرع حیات، فاسد میشود و از کِشته امروز خویش، جز «حسرت فردا» نخواهیم چید.
مقرّبان حضور حق
چگونه میتوان به خدا نزدیک شد؟
خدا پاک است و آستانش آستانه طهارت است، و ذاتش، منزّه و مبرّا از هر عیب و کاستی. او جمیل است و جمال را دوست میدارد.
او کمال محض است و موجود متکامل را میپذیرد.
به کمال قرب حق، جز با طاعت و تقوا نمیتوان دست یافت.
انبیا که حجتهای آشکار الهی اند، مبعوث برآنند که «بندگان» را به «مولی» نزدیک سازند.
آیات الهی و امامان معصوم و اولیای خدا، همه «راهنمای قرب» اند، همه قبله نمای تقرّب و وصل اند. بیچاره آنانکه با صدها چراغ، باز هم بیراهه میروند! به قول صائب تبریزی:
غفلت نگر که پشت به محراب کرده ایم
در کشوری که قبله نما موج میزند
آنکه از خدا میخواهد تا مقرّب درگاهش شود، باید با «عبادت» و «تهجّد» و انجام فرایض و نوافل، به آن مرتبه برسد، نه با غفلت و سستی و تن پروری و پُرخوابی.
رسول خدا صلی الله علیه و آله را خدا فرمان میدهد تا شبها به «تهجّد» و شب زنده داری بپردازد، شاید به آن «مقام محمود» نائل آید!
باید از شیطان دور شد تا به خدا نزدیک گشت.
باید از گناه و رذایل فاصله گرفت، تا فاصله با آفریدگار کم شود. باید با سجود و رکوع، انس با خدا داشت، تا پذیرفته درگاه شد.
آنکه «قرب» میخواهد، باید «تقرّب» هم بجوید؛ و آنکه «رسیدن» را میطلبد، باید «گام طلب» هم بردارد، با عبادت و تهجّد، با تقوا و ترک معصیت.
امام صادق علیه السلام فرمود: یک بنده مؤمن، درحالتِ سجود، از هرحالت دیگر به خدا نزدیکتر است. [۱]و علی علیه السلام فرمود: «لایُقَرِّبُ مِنَ اللّه ِ سُبحانَهُ اِلاّ کَثرَةُ السُّجُودِ وَ الرُّکُوعِ». [۲]سجود و رکوع بسیار است که سبب تقرّب به خداوند میشود.
خدا، مقصد جویندگان
از خدا، توفیق «توکّل» و «فوز» و «قرب» طلبیدیم. برای برآمدن این حاجت، او را به «احسان» ش سوگند میدهیم و احسانش را شفیع اجابتش میسازیم.
او که همواره به بندگانش نیکی کرده و همه را روزی خور خود و مهمان خوان نعمت بی کرانش ساخته و همه دلهای حق جو را شیفته خویش ساخته، میتواند با برآوردنِ این دعا، احسانی دیگر و منّتی دیگر نهد و نعمتی دیگر عطا کند.
او را همه دلهای پاک و همه کمال طلبان و حق خواهان میجویند.
مگر نه اینکه او کمال کامل و جمال مطلق و ذات بی مثال و بی نیاز است؟ مگرنه اینکه همه درپی وجود برتر و «هستی فناناپذیر» ند؟
پس همه هستی، کاروانی درپی اوست. «کُلٌّ اِلَیهِ راجِعُون!»
و همه، به هر زبانی او را میخوانند. حتی آنانکه به شرک و بیراهه افتاده اند، درپی او بوده اند که فریب نفس خورده اند و شیطان، آنان را به اشتباه افکنده و «صنم» را به جای «صمد» گرفته اند و «صید حرم» را در پای «بت» قربانی کرده اند.
به هر حال، خدا، غایت طالبان و مقصود و مقصد جویندگان است. به تعبیر معلم عرفان، حضرت امام خمینی (قدس سرّه):
این شیفتگان که در صراطند همه
جوینده چشمه حیاتند همه
حق میطلبند و خود ندانند آن را
در آب، به دنبال فراتند همه [۳]نه تنها بشر، بلکه همه کائنات، درپی اویند و همه هستی، تسبیح گوی آن خالقند: «اِنْ مِن شَیئٍ اِلاّ یُسَبِّحُ بِحَمدِهِ»؛ و بر سفره وجود، هر که بهرهای از هستی دارد، او را میطلبد، او «غایه الطالبین» است.
باز به قول امام عارفان، حضرت خمینی (رضوان اللّه علیه):
هر ذرّه در این مزرعه، مهمان تواست
هر ریش دلی به حق پریشان تو است
کس را نتوان یافت که جویای تو نیست
جوینده هرچه هست، خواهان تو است [۴]از این خدا میخواهیم که ما را از مقرّبان و رستگاران و متوکّلان قرار دهد، که اهل احسان است و ما به کرم و احسانش، امیدواریم.
منابع:
[۱]ـ میزان الحکمة، ج ۴، ص ۳۸۲.
[۲]ـ همان.
[۳]ـ دیوان امام، ص ۲۳۹.
[۴]ـ همان.
شرح دعای روز دهم مهمانی خدا/ ما را از مقرّبان و رستگاران و متوکّلان قرار ده
حجت الاسلام جواد محدثی در کتاب «سینای نیاز؛ شرح دعاهای روزانه ماه مبارک رمضان» به توضیح و تفسیر این ادعیه مخصوص ماه مهمانی خداوند متعال پرداخته است.