به گزارش پایگاه خبری صراط به نقل از ایسنا، این شیوه پذیرش، به دو شیوه "آموزش-پژوهشی" و "پژوهش محور" پذیرش دانشجوی دکتری سال ۱۴۰۲ دانشگاهها و موسسات آموزش عالی اضافه شد و پذیرفته شدگان اولیه آزمون دکتری سال ۱۴۰۲ دانشگاهها و موسسات آموزش عالی از امسال میتوانند به یکی از شیوههای زیر در دوره دکتری پذیرفته شوند:
شیوه آموزشی ـ پژوهشی: شیوه آموزشی ـ پژوهشی، روشی است که محتوای برنامه آن مشتمل بر واحدهای درسی و پایان نامه میباشد. این شیوه تا سال ۱۳۸۹ تنها شیوه آموزشی در ایران بوده و پذیرش دانشجو در همه دانشگاهها و مؤسسات آموزش عالی کشور فقط به این روش صورت میگرفت.
شیوه پژوهش محور: مقطع دکتری تخصصی است که با محوریت پژوهش و مشتمل بر دریافت واحدهای آموزشی محدود و ارائه رساله برگزار میشود.
برگزاری مقطع دکتری پژوهش محور مشروط به داشتن طرح پژوهشی تقاضا محور طرح پژوهشی دارای کارفرمای مشخص که برابر قرارداد، اجرای آن به مؤسسه واگذار و اعتبارات کامل آن به همراه هزینههای نظارت بر آن توسط کارفرما تأمین و نتیجه کار نیز تحویل گرفته میشود (با کارفرمای مشخص) شخصیت حقوقی اعم از دولتی و غیردولتی است که طی یک قرارداد، انجام طرح پژوهشی را به دانشگاه/مؤسسه واگذار نموده و تأمین همه هزینههای انجام و نظارت بر اجرای موضوع قرارداد است را تقبل میکند.
شیوه استاد محور: اعضای هیئت علمی دانشگاهها و مؤسسات آموزش عالی دولتی وابسته به وزارت علوم، تحقیقات و فناوری با مرتبه استاد و دانشیار که حداقل دارای یکی از عناوین استاد نمونه کشوری، سرآمد آموزشی کشوری، دانشمندان یک درصد و دو درصد جهانی یا یک درصد اعلام شده توسط موسسه استنادی و پایش علم و فناوری جهان اسالم) ISC) برگزیده جشنوارههای ملی و بین المللی از قبیل فارابی، خوارزمی، رازی و نظایر آن باشند، میتوانند حداکثر به میزان ۲۰ درصد ظرفیت پذیرش اعلام شده به صورت مازاد بر ظرفیت، نسبت به پذیرش دانشجو به شیوه استاد محور اقدام نمایند.
داوطلبان در صورت کسب حدنصاب تعیین شده و معرفی برای انجام مرحله دوم آزمون، در هنگام انجام مصاحبه تخصصی در صورت اعلام پذیرش به شیوه استاد محور توسط دانشگاه میتوانند نسبت به انتخاب استاد راهنما اقدام نمایند. پذیرش به شیوه استاد محور پس از طی مراحل و فرایندهای مربوطه و براساس اولویت انتخابی داوطلبان، توسط سازمان سنجش آموزش کشور انجام خواهد شد.
بر اساس قانون سنجش و پذیرش دانشجو و مصوبات شورای سنجش و پذیرش دانشجو در دورههای تحصیلات تکمیلی، پذیرش نهایی از بین متقاضیان معرفی شده به دانشگاهها و مؤسسات آموزش عالی بر اساس نتیجه سنجش عمومی و نتیجه مصاحبه دانشگاهها، بررسی مدارک یا هر روش دیگر مطابق آئیننامههای مربوط، اولویت کد رشته محلهای انتخابی و ظرفیت اعلام شده و سهمیه متقاضی صورت خواهد گرفت. در نهایت گزینش نهایی آزمون بر اساس معیارهای فوق انجام میگیرد.
همچنین نمره مصاحبه شامل ارزیابی سوابق آموزشی، پژوهشی، فناوری و مصاحبه علمی و سنجش عملی بر اساس شیوهنامه ابلاغی که از سوی سازمان سنجش دانشگاهها ارسال میشود، صورت خواهد گرفت و دانشگاهها برای همه افراد معرفی شده نمرهای مطابق با شیوهنامه مذکور تعیین کرده و گزینش نهایی به این سازمان ارسال میشود.
بر اساس مصوبه شورای ستاد راهبری اجرای نقشه جامع علمی کشور شورای عالی انقلاب فرهنگی، دانشگاهها و مؤسسات آموزش عالی میتوانند با توجه به نمرات متقاضیان و نظر گروههای آموزشی حد نصاب برای متقاضیان را تعیین و به سازمان سنجش ارسال کنند.
همچنین دانشگاهها مجاز به برگزاری آزمون کتبی و شفاهی از متقاضیان معرفی شده برای مرحله دوم بوده که نمره آن در مقدار نمره مصاحبه علمی و سنجش عملی لحاظ میشود.
دکتر قاسم عموعابدینی معاون آموزشی وزارت علوم، تحقیقات و فناوری شهریور سال گذشته با اعلام خبر بهرهمندی دانشجویان دکتری از حق انتخاب استاد، درباره اجرای طرح "استاد محوری" برای دانشجویان مقطع دکتری گفت: پذیرش دانشجوی مقطع دکتری، اولین گام در حوزه استاد محوری است. این طرح نه تنها برای دانشجویان مقطع دکتری قابلیت اجرایی دارد، بلکه میتواند برای دانشجویان نخبه مقاطع کارشناسیارشد و کارشناسی هم اجرا شود. با اجرای طرح استادمحور، دانشجویان برتر برای انتخاب استاد دوره دکتری از اولویت حق انتخاب برخوردار میشوند.
دکتر عمو عابدینی، با بیان اینکه برمبنای مصوبه شورای گسترش آموزش عالی، ۲۰ درصد از دانشجویان مقطع دکتری در سال آتی استاد محور میشوند، توضیح داد: با اجرای طرح استادمحور، دانشجویان برتر برای انتخاب استاد دوره دکتری از اولویت حق انتخاب برخوردار میشوند. ممکن است یک داوطلب رتبه یک کنکور علاقه داشته باشد درس خود را به طور مثال، با یک استاد رشته ریاضی که در دانشگاه سیستان و بلوچستان برجسته است؛ بگذراند، اما نسبت به اینکه گروه به او چنین اجازهای میدهد، اطمینان خاطر ندارد؛ لذا درنظر داریم، تمام اعضای هیئتعلمی در سازمان سنجش کد اختصاصی داشته باشند و افراد برتر کنکور بتوانند استاد مورد علاقه خود را انتخاب کنند. اگر طرح "استادمحوری" اجرا شود، عدالت آموزشی هم برقرار میشود. همچین اساتید تراز برای اینکه صاحب دانشجوی ممتاز شوند، دیگر نیازی نیست به پایتخت مهاجرت کنند.
اعلام شیوه جدید پذیرش دانشجوی دکتری
طبق مندرجات دفترچه راهنمای انتخاب رشته آزمون دکتری، شیوه "پذیرش استاد محور" به شیوههای پذیرش دانشجوی دکتری سال ۱۴۰۲ دانشگاهها و موسسات آموزش عالی اضافه شد.