صندوق ذخیره فرهنگیان؛ خصوصی یا عمومی غیردولتی؟

به گزارش پایگاه خبری صراط به نقل ازفارس، محمد سقالی منتخب استانی صندوق ذخیره فرهنگیان از استان گلستان، از سال ۱۳۸۰ عضو صندوق است.

وی معتقد است که صندوق یک نهاد اقتصادی خصوصی است و همه دارایی‌های آن به اعضای مؤسسه تعلق دارد و فرهنگیان اجازه نمی‌دهند که هیچ فرد و نهادی به صندوق دست‌درازی بکند.

گفت‌وگوی کامل با محمد سقالی درباره وضعیت مؤسسه صندوق ذخیره فرهنگیان را بخوانید:

* فارس: بعضی از اشخاص حقیقی یا حقوقی در مجلس و دولت با استناد به واریزی دولت، بر این باورند که ماهیت صندوق، عمومی غیر دولتی است. نظر شما چیست؟

صندوق‌های سرمایه‌گذاری عهده‌دار خدمات عمومی نیستند بلکه مؤسساتی هستند که از اندوخته منابع، کار اقتصادی کرده و سود و ارزش افزوده برای اعضا حاصل می‌کنند؛ بنابراین این صندوق‌ها نمی‌توانند در زمره مؤسسات عمومی غیردولتی قرار گیرند بلکه این مؤسسات به لحاظ شخصیت حقوقی به مؤسسات تجاری انتفاعی نزدیک‌تر هستند؛ بنابراین با در نظر گرفتن جمیع جهات، صندوق ذخیره فرهنگیان یک مؤسسه خصوصی و متعلق به اعضای آن محسوب می‌شود.

در خصوص واریزی دولت باید گفت که پولی که دولت به صندوق واریز می‌کند همانند کمک دولت به کارکنان سایر ادارات، از محل منابع هزینه‌ای دولت و تحت سرفصل کمک به اعضای صندوق ذخیره فرهنگیان واریز شده و به محض پرداخت جزو دارایی شخصی فرهنگیان قلمداد می‌شود و دولت نسبت به چگونگی هزینه‌کرد آن توسط فرهنگیان مسؤولیتی ندارد.

اگرچه دولت در سال‌های اخیر حتی به تعهدات خود عمل نکرده که منجر به بدهی کلان حدود ۶ هزار میلیارد تومانی به اعضای مؤسسه شده است، اما در صورتی که دولت تمام و کمال معادل واریزی اعضا برای آن‌ها واریزی داشته باشد، باز هم خدشه‌ای بر خصوصی بودن صندوق ذخیره فرهنگیان وارد نمی‌کند؛ بنابراین اعضای مؤسسه باید نسبت به این مسأله هشیار بوده و به شایعات بی‌اساس توجه نکنند.

همچنین نمایندگان مجلس شورای اسلامی نیز باید نسبت به این موضوع کاملاً آگاه بوده و در هرگونه سازوکاری که برای صندوق در نظر گرفته خواهد شد، ماهیت خصوصی مؤسسه و تضمین حقوق فرهنگیان را به هیچ عنوان به هیچ مسأله دیگری مشروط نکنند. فرهنگیان نیز می‌توانند نمایندگان حوزه مربوط به خودشان را نسبت به این مسأله حساس و آگاه کنند تا مبادا تصمیمی خلاف منافع فرهنگیان گرفته شود.

البته اتفاق بسیار خوبی که مدیرعامل صندوق و تیم ایشان کلید آن را زدند، بحث طرح ارزش مالکانه و تخصیص و واگذاری دارایی‌های مؤسسه به اعضای شاغل و بازنشسته است که در صورت اجرایی شدن، مُهر تأییدی بر خصوصی بودن مؤسسه خواهد بود، زیرا تمام دارایی‌های مؤسسه تا آخرین ریال به نسبت سهم هر فرد در بین آن‌ها توزیع شده و اموال مازادی باقی نخواهد ماند که بحث دولتی، غیردولتی یا عمومی بودن آن مطرح باشد.



*فارس: بعضی از نمایندگان مجلس برای نظارت بر عملکرد صندوق، ماهیت عمومی غیردولتی را پیشنهاد می‌دهند. ارزیابی شما از این استدلال چیست؟

در برخی دوره‌ها خسارت‌های مالی فراوانی بر صندوق تحمیل شد و مسؤولان وقت نتوانستند و یا نخواستند ارتباط تعاملی در راستای شفاف‌سازی و پاسخگویی ابهامات عملکرد با ذینفعان داشته باشند، در چنین شرایطی معلمان ذینفع برای دیده شدن و شنیده شدن مطالبات و جبران خسارات وارده، دست به دامن نمایندگان مجلس شدند؛ لذا نمایندگان وقت مجلس، طرح تحقیق و تفحص از صندوق ذخیره را پیش بردند که از نظر جبران خسارات و نیز اصلاح ساختار صندوق عایدی چندانی نداشت. امروز هم دولت و مجلس با هر عنوان و ادله‌ای قصد ورود در امور صندوق داشته باشند پیشنهاد می‌کنم ضمن احترام به ماهیت خصوصی صندوق، نسبت به تقویت جایگاه‌های تقنینی و نظارتی ذینفعان، پیش‌بینی ردیف بودجه‌ای مستقل، تسویه بدهی دولت متناسب با رشد تورم اقدام و از ورود به بورس تمامی شرکت‌های زیرمجموعه و واگذاری ارزش مالکانه حمایت کنند.

اگر در شرایط فعلی برای صندوق ماهیت عمومی غیردولتی تعریف شود منافع و دارایی‌های معلمان عضو از بدو تأسیس تاکنون به نفع معلمان غیر عضو مصادره خواهد شد؛ در حالی که معلمان غیر عضو با آگاهی از یارانه دولت و اختیار خود به عضویت صندوق درنیامده و ریالی در صندوق هزینه نکرده‌اند بنابراین بهره‌مندی آن‌ها از نظر عقلی، شرعی و قانونی امری نادرست و غیرعادلانه است.

در صورت اصرار دولت و مجلس بر ماهیت عمومی غیردولتی پیشنهاد می‌کنم ابتدا برابر با مجموع واریزی ذینفعان از بدو تأسیس و در صورت امکان با دیر کرد متناسب با تورم، تمام و کمال بدهی تعهدات دولت به حساب صندوق و ذینفعان بازنشسته واریز، سپس ارزش مالکانه تمامی شرکت‌ها و دارایی‌های صندوق محاسبه و در قالب سهام یا یونیت واگذار شود.

در گام آخر پس از تحقق این دو موضوع همانند سایر دستگاه‌ها، ردیف‌های بودجه‌ای مستقل برای تمام معلمان و کارکنان حوزه‌های مختلف آموزش و پرورش در نظر گرفته و ماهانه به حساب صندوق واریز شود و هیچ معلم و کارمندی ملزم به آورده ماهانه نشود.

به نظرم در چنین صورتی می‌توان ماهیت صندوق را به عمومی تغییر داد که این امر نیز، پروسه‌ای پیچیده، زمان‌بر و نشدنی به نظر می‌رسد.

* فارس: نقش رئیس هیأت امنا و مدیر عامل در دفاع از ماهیت خصوصی صندوق چیست؟

نقش رئیس هیأت امنا و مدیرعامل به عنوان امانت‌داران این مجموعه بزرگ بسیار حیاتی بوده و برای اینکه نقش پررنگی در دفاع از ماهیت خصوصی داشته باشند، نیاز است اطلاعات دقیقی از جلسات و مباحث سنوات قبل کمیسیون‌های دولت و مجلس داشته و ضمن تقویت نقاط قوت دفاعیات ماهیت خصوصی، با بهره‌گیری از مشاوران حقوقی متعهد و دلسوز معلمان و معتقد به ماهیت خصوصی، نسبت به مباحث و شبهات نیز استدلال‌های منطقی و قانونی ارائه دهند.

مخصوصا از وزیر آموزش و پرورش انتظار داریم ضمن توجه به تفکیک نقش‌های وزیر و ریاست هیأت امنا در حد امکان از نقش وزیر به نفع ماهیت خصوصی مؤسسه استفاده کند؛ بنابراین اگر روزی این افراد نتوانند پاسخگوی معلمان عضو در بحث ماهیت خصوصی صندوق باشند حداقل در بحث واگذاری ارزش مالکانه تمام دارایی‌ها در قالب سهام یا یونیت یا هر راه دیگری باید اقدام عاجل کنند.