۳ خاصیت و اثر مهم برای زیره سیاه

به گزارش پایگاه خبری صراط به نقل از عصر ایران کاراوی یا زیره سیاه یک گیاه و ادویه منحصر به فرد است که سالیان سال در آشپزی و تولید دارو‌های گیاهی مختلف کاربرد داشته است. هرچند معمولا آن را به اشتباه دانه معرفی می‌کنند، اما این غلاف قهوه‌ای کوچک در واقع میوه خشک گیاه زیره است (نام علمی.Carum carvi L).

طعم کمی تلخ و خاکی زیره سیاه یادآور گیاهانی نظیر شیرین بیان، گشنیز، انیسون و رازیانه است و می‌توان آن را به صورت کامل یا آسیاب شده در انواع غذا‌های شیرین و خوش طعم مانند نان، شیرینی، کاری و خورش استفاده کرد. گاهی اوقات ترکیب آن در شربت‌های دارویی نیز به چشم می‌خورد. در واقع آن را می‌توان از عطاری‌ها و یا به شکل فرمولاسیون دارویی از داروخانه‌های سراسر کشور تهیه کرد.

به طور کلی از زیره سیاه به صورت دارویی در قالب شربت و مکمل، به شکل چای و یا در پخت غذا‌های متفاوت استقبال فراوانی می‌شود. همچنین می‌توان اسانس روغنی آن را مستقیما روی پوست ماساژ داد و از خواص جادویی آن بهره‌مند شد.

از طرفی دیگر تحقیقات جدید نشان می‌دهند: ترکیبات معطر کاراوی که مسئول طعم متمایز آن هستند، ممکن است فواید سلامتی ارزشمندی مانند بهبود هضم را نیز به همراه داشته باشند. تمامی نکاتی که در ادامه اشاره می‌شوند از طریق وب سایت مرکز ملی اطلاعات زیست فناوری آمریکا قابل دسترسی هستند.

مواد مغذی

زیره دارای طیف گسترده‌ای از مواد مغذی ضروری است. بویژه آهن، روی، کلسیم و فیبر.

تنها ۶.۷ گرم زیره سیاه شامل محتویات زیر است:

- کالری: ۲۲

- پروتئین: ۱.۳ گرم

- چربی: ۰.۹ گرم

- کربوهیدرات: ۳.۳۴ گرم

- فیبر: ۲.۶ گرم

- مس: ۶.۷ درصد ارزش روزانه (DV)

- آهن: ۶.۱ درصد DV برای زنان

- منیزیم: ۵.۴ درصد DV

- منگنز: ۴.۸ درصد DV برای زنان

- کلسیم: ۳.۶ درصد DV

- روی: ۴.۶ درصد DV برای زنان

علاوه بر این، زیره سیاه دارای منبع غنی از آنتی اکسیدان‌های تقویت کننده سلامتی از جمله لیمونن و کاروون است.

مزایای سلامتی

زیره سبز و سیاه قرن‌ها است که در طب سنتی و محلی توسط مردم نقاط مختلف دنیا مورد استفاده قرار داشته اند. جالب توجه است که تحقیقات اولیه کاملا علمی از چندین مورد از این مزایا پشتیبانی می‌کنند.

- زیره سیاه می‌تواند التهاب را کاهش دهد

چندین ترکیب از کاراوی دارای خواص آنتی اکسیدانی و ضد التهابی قوی هستند.

در حالی که التهاب یکی از پاسخ‌های طبیعی بدن محسوب می‌شود، التهاب مزمن می‌تواند منجر به بروز بیماری‌های مختلفی از جمله بیماری التهابی روده (IBD) شود. علائم آن نیز ممکن است از زخم تا کرامپ، نفخ، اسهال، اضطرار در دفع مدفوع و تحریک بافت گوارشی متفاوت باشد.

در مطالعه‌ای روی موش‌های مبتلا به IBD، هم عصاره زیره سیاه و هم اسانس روغنی آن التهاب را در بافت روده بزرگ به اندازه دارو‌های رایج مبتنی بر استروئید کاهش دادند. البته با وجود چنین نتایج امیدوار کننده ای، همچنان به تحقیقات انسانی بیشتری نیاز است.

- زیره سیاه می‌تواند روند هضم سالم را بهبود ببخشد

زیره در تمام طول تاریخ برای درمان چندین بیماری گوارشی از جمله سوء هاضمه و زخم معده کاربرد گسترده داشته است.

در این میان تعدادی از مطالعات انسانی با جامعه آماری کوچک نشان می‌دهند که اسانس روغنی زیره سیاه بافت ماهیچه صاف دستگاه گوارش را شل می‌کند و در نتیجه علائم سوء هاضمه مانند نفخ، کرامپ و درد را تسکین می‌دهد.

هرچند مکانیسم دقیق این عملکرد ناشناخته است، به نظر می‌رسد که ظرفیت ضد میکروبی زیره سیاه تا حدودی مسئول باشد. برای مثال یک مطالعه آزمایشگاهی نشان داده که اسانس روغنی زیره سیاه از رشد باکتری‌های مضر روده جلوگیری می‌کند و در عین حال باکتری‌های مفید را دست نخورده باقی می‌گذارد. این دسته از باکتری‌های مفید مواد مغذی مختلفی تولید می‌کنند، التهاب را کاهش می‌دهند، هضم را بهبود می‌بخشند و از سلامت سیستم ایمنی حمایت می‌کنند.

مطالعه مشابه دیگری نیز ثابت کرد که عصاره زیره سیاه می‌تواند به خوبی با باکتری هلیکوباکتر پیلوری که عامل ایجاد زخم معده و التهاب گوارشی است، مبارزه کند. با این حال باز هم به مطالعات بیشتری در این زمینه نیاز است.

- زیره سیاه ممکن است باعث کاهش وزن شود

زیره ممکن است از کاهش وزن و حفظ ترکیب بدن در وضعیت سلامت کامل حمایت کند.

در یک مطالعه ۹۰ روزه روی ۷۰ زن، آن‌هایی که روزانه ۳۰ میلی لیتر محلول روغن زیره ۱۰ درصد مصرف می‌کردند، کاهش قابل توجهی در وزن، شاخص توده بدنی (BMI) و درصد چربی بدن خود نسبت به کسانی که تنها دارونما دریافت می‌کردند، گزارش دادند. آن‌ها همچنین شاهد کاهش قابل ملاحظه‌ای در کالری کل و کربوهیدرات دریافتی در مقایسه با گروه دارونما بودند.

دانشمندان تصور می‌کنند که این اثرات ممکن است به دلیل تغییرات مثبت در باکتری‌های روده باشد که بر تنظیم هورمون، متابولیسم چربی و اشتها تاثیر می‌گذارند.

دوز مصرفی و عوارض جانبی احتمالی

زیره به اشکال مختلفی از جمله میوه کامل (یا دانه)، کپسول، اسانس روغنی و عصاره موجود است. بیشتر انواع موجود از این محصول جادویی بلعیده می‌شوند، اما فرمولاسیون اسانس روغنی رقیق شده تا ۲% را می‌توان با خیال راحت روی پوست سالم بدون زخم استفاده کرد.

تا به حال دوز مشخصی برای مصرف زیره سیاه توسط متخصصین توصیه نشده است، اما برخی تحقیقات نشان می‌دهند که ۱ تا ۶.۷ گرم کاراوی کامل تقسیم شده به ۳ دوز روزانه احتمالا بی خطر و در عین حال موثر است.

اکثر افراد سالم زیره سیاه را به خوبی تحمل می‌کنند و عوارض جانبی کمی در چنین جمعیت‌هایی گزارش شده است. با این حال به دلیل تحقیقات ایمنی ناکافی، کودکان یا زنان باردار و شیرده نباید آن را مصرف کنند. علاوه بر این هر کسی که اختلال عملکرد کبدی یا کیسه صفرا دارد باید از مصرف زیره سیاه اجتناب کند، زیرا برخی شواهد نشان می‌دهند که این ترکیب می‌تواند تخلیه کیسه صفرا را مهار کند.

در مجموع اگر مطمئن نیستید که مصرف زیره سیاه برای شما بی خطر است یا خیر، با ارائه دهنده مراقبت‌های بهداشتی خود از جمله پزشک یا داروساز مشورت کنید.