امروزه استفاده از مقاطع فولادی به خصوص از نوع ورق در صنایع بسیار رواج پیدا کرده و نیاز بسیاری از آن ها را نیز برطرف کرده است. نخستین ورق فولادی که از طریق قرارگیری نوعی از شمش به نام اسلب یا تختال در فرآیند نورد گرم به وجود می آید، ورق گرم نامیده می شود. این محصول در دمای بسیار بالا تولید می شود؛ به همین علت سطحی زبر و رنگی تیره و مات دارد و از این رو در اصطلاح بازار آن را ورق سیاه می نامند.
ورق گرم از ضخامت 1 میلی متر تا 150 میلی متر تولید می شود و از استحکام بالایی نیز برخوردار است. با ایجاد تغییراتی در ترکیبات عناصر تشکیل دهنده این ورق، انواع مختلفی از آن تولید می شود که گرید نامیده می شوند. دو نوع از اصلی ترین گریدهای ورق گرم شامل ST37 و ST52 می باشند که بیشترین کاربرد را در مصارف ساختمانی و صنایع فلزی سنگین دارند. تفاوت های این دو محصول تنها در عناصری است که به مقدار بیشتر در ترکیبات کیفیت ST52 وجود دارد.
سایر کیفیت های این محصول مانند ورق A516، A283 و ... نیز در سد سازی، پل سازی، ساخت مخازن تحت فشار، کشتی سازی، ساخت تجهیزات دریایی، لوله های انتقال، مخازن حمل سوخت، تجیهزات ترافیکی، گارد ریل و ... به کار برده می شوند. جالب است بدانید ورق سیاه علاوه بر استفاده در این کاربردها و موارد دیگر، به عنوان ماده اولیه تولید سایر ورق های فولادی نیز به کار برده می شود. از جمله مهم ترین این فلزات می توان به ورق های روغنی، گالوانیزه و پوشش دار اشاره کرد که هر کدام با داشتن ویژگی ها و خواص متفاوت، کاربردهای متنوعی را به خود اختصاص می دهند.
لازم به ذکر است در مواردی که نیاز به استفاده از ورق سیاه همراه با کیفیت ظاهری مناسب باشد، فرآیند اسیدشویی بر روی آن ها صورت می گیرد. این فرآیند عبارت است از پاکسازی سطح ورق ها از لایه های اکسیدی که پس از تولید و قرار گیری ورق گرم در مجاورت هوای آزاد به وجود می آیند. این پاکسازی به وسیله غوطه وری ورق گرم در مخازن حاوی محلول های اسیدی صورت می گیرد.
عوامل مؤثر بر قیمت ورق گرم
همان طور که اشاره شد، ورق گرم از طریق فرآیند نورد گرم و مواد اولیه ای مانند اسلب یا تختال تولید می شود. در واقع ابتدا اسلب در کوره های پیش گرم تا دمای 1100 درجه سانتی گراد همراه با آنالیز شیمیایی مناسب قرار گرفته تا پس از تبدیل به فولاد مذاب به خط تولید منتقل گردد. در این مرحله لایه های اکسیدی ضخیم زدوده شده و سپس توسط دستگاه رول پرس تا ضخامت و عرض مشخصی ورق را فشرده می کنند.
پس از رسیدن به ابعاد مورد نظر، شیت ها مجدداً تا رسیدن به ضخامت مورد نظر توسط غلتک های رفت و برگشتی تحت فشار و دمای بالا قرار می گیرند. سپس تختال گداخته در باکس کویل شده و کلاف پیچ می گردد. در این مرحله ابتدا و انتهای آن باز شده و با استفاده از گیوتین جداسازی می شود. در این زمان اکسیدزدایی ثانویه صورت می گیرد و دوباره به وسیله غلتک های هیدرولیک قوی و سنگین در مرحله نورد نهایی قرار می گیرد. قیمت ورق گرم با توجه به کیفیت این مرحله تعیین می شود؛ زیرا خواص مکانیکی محصول در این مرحله بهبود پیدا می کنند.
در نهایت خنک سازی شیت ها و مجدداً رول پیچ کردن آن ها صورت می گیرد. سپس بسته بندی شده و پس از وزن کشی به انبار ارسال می شوند. پس از فرآیند تولید که شرح داده شد، سایر عوامل مؤثر بر نرخ ورق گرم شامل استاندارد های مربوط به هر کارخانه و کیفیت نهایی آن است. البته در تأثیر نوسانات ارزی، میزان عرضه و تقاضا، کاربری نهایی، نرخ شمش فولادی، مشکلات استخراج سنگ آهن و وضعیت بورس در نرخ ورق سیاه شکی نیست. با این وجود این محصول قیمت مقرون به صرفه ای داشته که سبب کاربرد بیشتر آن در صنایع مختلف شده است.
برترین کارخانه های تولید کننده ورق گرم یا سیاه
تولید ورق گرم به عنوان نخستین ورق فولادی و کاربرد به عنوان مواد اولیه جهت تولید سایر محصولات از اهمیت بالایی برخوردار می باشد. از جمله برترین تولید کنندگان محصولات سیاه می توان به کارخانه های فولاد مبارکه اصفهان، شرکت اکسین اهواز ، مجموعه کاویان اهواز، کارخانه فولاد گیلان، فولاد اصفهان، مجموعه نورد و لوله اهواز و کارخانه فولاد خرم آباد اشاره کرد. هر کدام از این تولید کنندگان کلاف های گرم را با مشخصات اختصاصی برند خود تولید و عرضه می کنند.
معرفی کارخانه فولاد اکسین اهواز
کارخانه اکسین دومین تولید کننده برتر ورق سیاه در کشور است که این محصولات را از ضخامت 1 تا 150 میلی متر تولید می کند؛ به عبارتی تنها تولید کننده شیت های سیاه با ضخامت بالا در کشور است؛ در نتیجه قیمت روز ورق آهن اکسین اهواز امروزه از اهمیت بالایی برای متقاضیان برخوردار است. از دیگر مزیت های این مجموعه می توان به مراحل تولید ورق گرم در آن اشاره کرد که از صفر تا صد در خط تولید نورد گرم انجام می شود. کیفیت ورق های تولیدی کارخانه اکسین بسیار بالا بوده و نرخ روزانه آن ها با موارد دیگر یعنی مقایسه می شود.
دارا بودن قابلیت جوش پذیری از دیگر مواردی است که سبب محبوبیت محصولات نورد گرم مجموعه اکسین شده است. البته لازم به ذکر است نرخ این محصولات به عوامل دیگری نیز وابسته است. به طور مثال قیمت گرید ST37 که یک ورق ساختمانی و معمولی به شمار می آید، طبیعتاً از کیفیت ST52 که یک محصول صنعتی بوده و برای مصارف سنگین تر به کار برده می شود، کمتر است. با این حال پیشنهاد می شود پیش از خرید این محصولات از کاربری نهایی خود اطمینان حاصل کرده تا بدانید چه محصولی را همراه با چه گریدی از کارخانه اکسین خریداری نمایید.
یکی دیگر از تولید کنندگان ورق گرم در کشور کارخانه فولاد گیلان می باشد که محصولات خود را بر خلاف مجموعه اکسین تنها به صورت رول عرضه می کند. این محصولات معمولاً بر اساس استاندارد DIN 17100 و با ضخامت 2 میلی متر تا 17 میلی متر و عرض 1000 و 1250 میلی متر تولید و عرضه می شوند. حداکثر وزن ورق گرم گیلان نیز در حدود 20 تن است. امروزه قیمت ورق سیاه گیلان (https://ahaninfo.ir/products/%D9%88%D8%B1%D9%82-%DA%A9%D9%84%D8%A7%D9%81-%DA%AF%D8%B1%D9%85/18-%DA%AF%DB%8C%D9%84%D8%A7%D9%86) تأثیر به سزایی به خصوص در صنایع ساختمانی، ساخت پروفیل زد و ستونی در صنایع دریایی، پتروشیمی و ساخت انواع تانک ها و مشتقات نفتی دارد. ظرفیت تولید سالانه این مجموعه در واحد نورد گرم بالغ بر 2 میلیون تُن بوده و شامل تنوع ابعادی بالایی نیز می باشد. شرکت آهن اینفو به عنوان یکی از مراجع قیمت گذاری ورق های فولادی آماده ارائه انواع خدمات در حوزه ورق های فولادی می باشد.
با این وجود لازم است بدانید نرخ ورق سیاه این مجموعه و سایر تولید کنندگان ورق های گرم تا حد زیادی وابسته به دارا بودن سهمیه شمش فولادی یا اسلب، نوسانات ارزی، وضعیت بورس، گریدهای پرتقاضا و استانداردهای تولید دارد. پیشنهاد می شود پیش از خرید از هر کارخانه کاربری نهایی خود را مشخص کرده تا بدانید چه عواملی را برای هر کیفیت و هر تولید کننده باید در نظر بگیرید تا در نهایت خریدی مطمئن و به صرفه داشته باشید.