به گزارش صراط به نقل از رکنا، تهران و شهرهای اطرافش، با جمعیتی بیش از 16.5 میلیون نفر، این روزها درگیر بحرانی کم‌سابقه در حوزه تأمین آب هستند.
آیا تهران می‌تواند از این آزمون بزرگ عبور کند یا تشنگی به بزرگ‌ترین بحران اجتماعی پایتخت بدل خواهد شد؟
کاهش شدید بارندگی، برداشت بی‌رویه از منابع زیرزمینی و زیرساخت‌های فرسوده، شرایطی ایجاد کرده که تنها 17 درصد از ظرفیت سدهای اصلی تهران پر شده و کیفیت آب در برخی مناطق به سطوح خطرناک رسیده است. در حالی که غلظت نیتریت در مناطق حاشیه‌ای از استانداردهای ایمنی عبور کرده، پیش‌بینی‌ها نشان می‌دهند که زمستان پیش رو نیز به دلیل تأثیر لانینیا تغییرات محدودی در بارش‌ها خواهد داشت. با احتمال بازگشت شرایط خشک در بهار و تابستان ۱۴۰۴، آیا تهران می‌تواند از این آزمون بزرگ عبور کند یا تشنگی به بزرگ‌ترین بحران اجتماعی پایتخت بدل خواهد شد؟
تفاوت قابل توجه بین محلات تهران در کم آبی
دکتر مهدی زارع، زمین شناس - ۸-۱۱-۱۴۰۳ به خبرنگار اجتماعی رکنا گفت: تهران و شهرهای پیرامونش به حدود ۱۶.۵ میلیون جمعیت، با بحران شدید کمبود آب مواجه است. منبع آب شهر به دلیل کاهش بارندگی، برداشت بیش از حد آب های زیرزمینی و زیرساخت های قدیمی تحت فشار است. البته کم‌آبی در تهران به طور یکسان در سطح شهر نیست و تفاوت‌های قابل توجه بین محله‌ها تجربه می‌شود.
برخی از سدها مانند لار 2 درصد آب ذخیره و حجم آب در مخزن سد طالقان 54 درصد است
این استاد زمین شناسی با تاکید بر اینکه تا هفته اول بهمن ۱۴۰۳ ، مخازن سدهای تهران در سطح بحرانی پایینی قرار دارند بیان داشت: پنج سد اصلی تامین‌کننده تهران تنها 17 درصد پر هستند و برخی از سدها مانند لار 2 درصد آب ذخیره و حجم آب در مخزن سد طالقان 54 درصد است.
آب تهران، تهدیدی برای سلامت؛ غلظت نیتریت از حد مجاز گذشت!
دکتر زارع با بیان اینکه کیفیت آب در تهران نیز به سطوح خطرناکی بدتر شده است گفت: به طوری که غلظت نیتریت از استانداردهای ایمنی فراتر رفته است، به ویژه در پهنه های پیرامون تهران و مناطق حاشیه نشین این مشکل بیشتر است.
کاهش ۲۹ درصدی آب ورودی به سدها؛ زنگ خطر خشکسالی در ایران!
استاد زمین شناسی با اشاره به اینکه مشکل کم آبی در تهران با کمبود بارندگی تشدید شده است چنین توضیح داد: تا پایان هفته اول بهمن ۱۴۰۳ ، میزان بارندگی تجمعی از ابتدای سال آبی جاری نسبت به مدت مشابه سال گذشته 45 درصد کمتر است. حجم آب ورودی به سدهای ایران از ابتدای سال آبی جاری تا این زمان نسبت به مدت مشابه سال گذشته 5 درصد و نسبت به میانگین پنج ساله 29 درصد کاهش داشته است.
لانینیا در راه است؛ زمستانی پربارش یا خشکسالی شدید؟
دکتر زارع با گفتن از اینکه لالینیا با دمای نیم درجه کمتر از متوسط سطح دریا در اقیانوس آرام استوایی مرکزی شرقی مشخص می شود گفت: این فاز آب و هوایی به عنوان بخشی از چرخه نوسانات ال نینو- جنوبی (ENSO) رخ می دهد که شامل نوسانات دوره ای در دمای اقیانوس ها و شرایط جوی در مرکز و شرق اقیانوس آرام است.در یک رویداد لانینا که با احتمال زیاد در زمستان ۲۰۲۵ روند غالب است، دمای سطح دریا (SSTs) در اقیانوس آرام استوایی حداقل 0.5 درجه سانتیگراد برای یک دوره چند ماهه در ابتدای ۲۰۲۵ سردتر از حد متوسط است . این سرد شدن توسط بادهای تجاری قوی تر از حد معمول ایجاد می شود که آب های سطحی گرم را به سمت غرب ( آسیا )می راند و به آب سردتر از لایه های عمیق تر اقیانوس اجازه می دهد تا در امتداد استوا بالا بیاید. رویدادهای لانینیا با اثرهای قابل توجهی بر الگوهای آب و هوای جهانی، از جمله تغییرات در بارش، ناهنجاری‌های دما، و طوفان مشخص می‌شوند. این اثرها بسته به شدت و مدت رویداد لانینیا La Niña می تواند متفاوت باشد.اما منجر به افزایش بارندگی در برخی مناطق و شرایط خشکسالی در برخی دیگر می شود. الگوهای بارش مورد انتظار برای البرز جنوبی / منطقه تهران برای سال آبی ۱۴۰۳-۱۴۰۴، احتمالاً به دلیل ادامه شرایط لانینیا، تغییراتی در الگوهای بارش داشته باشد.
پیش‌بینی ضعیف لانینیا برای ایران
وی افزود: از لحاظ تاریخی، لانینیا با شرایط مرطوب‌تر در ماه‌های زمستان در بخش‌هایی از خاورمیانه و منطقه خلیج فارس و ایران همراه بوده است. داده های تاریخی و پیش بینی فعلی نشان می دهد که این لانینیای ۲۰۲۵ ممکن است اثر ضعیفی بر ناحیه ایران داشته باشد. اگر شرایط خنثی - فازی که تغییر کمتر از نیم درجه در آب استوایی اقیانوس آرام پدید آید- پیش‌بینی‌شده تا اردیبهشت ۱۴۰۴ ; مه 2025 پدیدار شود (با احتمال 60 درصد)، ممکن است پس از افزایش احتمالی بارندگی زمستانی، به شرایط خشک‌تر بازگردیم که در آن صورت با کاهش بارندگی در اواخر بهار و تابستان ۱۴۰۴ مواجه شویم.
