دستاورد سفرهای استانی برای محیط زیست

"صراط" - پس از گذشت چندین دهه از انقلاب شکوهمند اسلامی تحریمها و تهدیدها‌ی دشمنان و قدرتهای بزرگ همواره بر کالبد نظام جمهوری اسلامی سایه افکنده و با روی کار آمدن دولت خدمتگزار نیز تهدیدات برای ایجاد مانع در رسیدن به قله‌های پیشرفت ملت ایران روز بر روز بیشتر شده است.

به گزارش صراط، از زمان روی کارآمدن دولت نهم و دهم، می‌توان به موارد متعددی از سیاست های موفقیت آمیز دولت در حوزه های گوناگون اشاره کرد که همراه با تغییراتی مثبت، زمینه‌های مساعد برای برداشتن خیز رو به جلو در آینده را نوید می‌ دهد.

 

در دولت نهم و دهم، تعداد 758 مصوبه زیست محیطی در سفرهای استانی هیئت دولت (ملی – استانی) تصویب شده است. مصوبات هیئت دولت مورد تعهد سازمان در دور اول به میزان 100در صد و دور دوم به میزان 93 درصد و اجرای 45/45 درصد مصوبات زیست محیطی مورد تعهد سازمان در دور سوم سفرهای استانی هیئت دولت محقق شد و اجرای 575 مصوبه زیست محیطی سایر دستگاه ها پیگیری شده است.

سند ملی محیط زیست کشور و سند توسعه محیط زیست استانها با هدف تهیه یک برنامه راهبردی، مشخص و مدون به عنوان نقشه راه برای رسیدن به محیط زیست مطلوب در افق چشم انداز تدوین شده است.

 

تاسیس پژوهشگاه ملی محیط زیست

تاسیس پژوهشگاه ملی محیط زیست و توسعه پایدار یکی از اقدامات سازمان حفاظت محیط زیست در دولت دهم، با پیگیری های بعمل آمده سازمان حفاظت محیط زیست یگان حفاظت محیط زیست در دولت دهم ایجاد شده است. همچنین مرکز منطقه ای تنوع زیستی خلیج فارس در جزیره هرمز ایجاد شده و مجوز احداث مرکز تحقیقات محیط زیست در 12 استان کشور نیز اخذ شده است.

در حوزه بین الملل نیز می توان به در دستور کار قرار دادن تقویت مناسبات زیست محیطی دو جانبه با کشورهای هم مرزو همسایه، کشورهای منطقه و در سطح جهانی که از جمله آن می توان به شرکت در سومین اجلاس کشورهای عضو کنوانسیون تهران (‌حفاظت از محیط زیست دریای خزر)، COP3 که طی آن پروتکل مقابله با آلودگی های نفتی دریای خزر به امضای اعضای کنوانسیون رسید و انتقال دبیرخانه موقت ازژنو به منطقه و پیشنهاد مدیریت مشارکتی بین 5 کشور اشاره کرد.

 

امضاء تفاهم نامه همکاری با کشورهای قطر و روسیه برای تبادل برخی از گونه های در حال انقراض و حمایت شده از دیگر فعالیتهای این سازمان در حوزه بین المللی است که سند برنامه عمل منطقه ای در چهار محور محیط زیست، کیفیت هوا، هواشناسی و بیابان زدایی در دومین اجلاس وزرای محیط زیست کشورهای ایران، ترکیه، عراق، سوریه و قطر در تهران 7 مهر ماه 1389 (29 سپتامبر 2010) تهیه شده است.

همچنین ارتقاء کیفیت فرآورده های سوختی کشور از استاندارد معادل "یورو2" به معادل "یورو 4 و 5" که در حال حاضر استانداردهای روز دنیا هستند، منجر به تولید روزانه 20 میلیون لیتر نفت گاز و بنزین و نفت سفید در حال حاضر شده که تا پایان سالجاری بالغ بر 40 میلیون لیتر خواهد گردید که با همت مضاعف وزارت نفت تا پایان سال 1392 کلیه فرآورده های سوختی تولید داخل با بهترین استاندارد های روز عرضه خواهد شد.

ارتقاء استانداردهای زیست محیطی تولید خودروها و وسایل حمل و نقل تولید داخل که استانداردهای زیست محیطی از معادل "یورو 2" به معادل "یورو 4" که تاکنون منجر به اخذ نهایی تأییدات و الزامات زیست محیطی شده که حدود 30 در صد تولید داخل کشور با استاندارد مذکور انجام می شود.

در همین راستا روند کاهش آلودگی خودروها با پیش بینی عرضه یک میلیون و 600 هزار دستگاه خودرو تا پایان سال تا حدود 50 در صد برآورد می گردد، که این روند در تمامی کشورهای تولید کننده خودرو بی سابقه است.

 

همچنین در راستای کاهش آلودگی ناشی از فعالیتهای صنعتی، اقدامات مؤثری صورت پذیرفته و صنایع آلاینده از حدود 4150 واحد در سال 1388 به 2800 واحد در سال 1390 رسیده و تا پایان سالجاری به 1400 تقلیل می یابد که این امر معادل کاهش 80% بار آلودگی صنایع آلاینده بزرگ در محیط زیست کشور است.

طی دو دوره گذشته روند از رده خارج کردن خودروهای فرسوده که با کندی انجام می پذیرفت با شتاب مضاعفی همراه شد که هم اینک با از رده خارج کردن بیش از یک میلیون و 230 هزار خودروی فرسوده برآورد شده که سهمی معادل 25 در صد در کاهش آلودگی هوا داشته است.

با بهره گیری از تمهیدات مؤثر دولتهای نهم و دهم در زمینه کاهش مصرف انرژی و به ویژه کاهش مصرف سوخت در بخش حمل و نقل، از جمله سهمیه بندی عرضه سوخت و هدفمندی یارانه ها، تثبیت مصرف فرآورده های نفتی به حدود 60 میلیون لیتر بنزین و حدود 70 میلیون لیتر نفت گاز، دستاورد مهمی حاصل شد که اگر روند مصرف گذشته ادامه می یافت، امروزه بالغ بر 120 میلیون لیتر در روز مصرف فرآورده ها منجر به انتشار حجم عظیمی از آلاینده ها به محیط می شود.

 

در همین راستا، افزایش رشد بهره گیری از سوختهای پاک (CNG) نیز طی دو ماه گذشته با رشدی حدود 20 در صد همراه بوده است، میزان قابل توجهی از آلاینده های زیست محیطی کاهش یافت، به نحوی که بطور مثال میزان گاز مونوکسیدکربن بعنوان مهمترین شاخص آلاینده هوا از حدود 32 هزار تن به 25 هزار تن در روز (یعنی حدود 20% ) تقلیل یافته است، که برخی برآوردهای اقتصادی حاکی از کاهش روزانه 5/1 میلیارد تومانی خسارت آلاینده های زیست محیطی است.

 

از دیگر اقدامات این سازمان، حذف آزبست از چرخه واردات، تولید و عرضه آن در کشور است که با حذف مصرف 60 هزار تن در سال و جایگزینی با محصولات سازگار با محیط زیست، ایران در زمره پنجاه کشور فاقد آزبست در محصولات تولیدی شده است.

همچنین مواد مخرب لایه ازن با پیگیری های مکرر در طی سالیان اخیر بطور کامل از فرآیندهای تولیدی کشور حذف و لذا تنها کشور پیشرو در منطقه آسیا و اقیانوسیه شده و بدین جهت مورد تقدیر سازمان ملل متحد قرار گرفته است.

همچنین در زمینه مقابله با پدیده گرد و غبار و ریزگردها هماهنگی و برنامه ریزی های لازم در داخل و خارج از مرزهای کشور با همکاری سازمانهای بین المللی و دولتهای همجوار بویژه دولت عراق آماده شده و طرح عملیات اجرایی بیابان زدایی در بیش از 500 هزار هکتار اراضی داخلی و یک میلیون هکتار از اراضی کشور عراق آماده اجراست.

با توجه به افزایش سطح و تعداد مناطق تحت مدیریت، تعداد مناطق حفاظت شده از 167 منطقه به مساحت 802509/11 هکتار معادل 1/7 درصد سطح کشور در سال 1384 به تعداد 241 منطقه به مساحت 991/442 /16 هکتار معادل حدوداً 10 درصد کشوردر سال 1389 والحاق 40 منطقه جدید نیز در جریان است که انتظار می‌رود تاپایان سال 91 به سطح 000/776/19 هکتار معادل 12درصد سطح کشور دست یابیم.

 

مدیریت تالابها که تاکنون 24 تالاب کشور که واجد معیارهای لازم بوده به عنوان سایتهای کنوانسیون رامسر ثبت رسمی شده و 84 تالاب عمده کشور در جهت برنامه ریزی برای مدیریت پایدار شناسایی شده اند. در این زمینه طرح مدیریت زیست بومی دریاچه ارومیه، تالاب شادگان خوزستان، دریاچه پریشان فارس به همراه ساختار سازی و نهاد سازی لازم انجام شده است.

تصویب طرح جامع پیشگیری و مقابله با آلودگی های زیست محیطی آبهای دریای عمان و خلیج فارس و دریای خزر با اجرای موفق گشت منطقه ای اقیانوس نگاری خلیج فارس و دریای عمان (با پوشش کل منطقه بویژه دریای عمان) برای اولین بار با حضور و همکاری کشورهای حاشیه خلیج فارس و با مدیریت جمهوری اسلامی ایران و تعیین وضعیت زیست محیطی منطقه که قبلا توسط کشورهای غربی انجام می شده است.

 

گسترش فرهنگ زیست محیطی با اجرای برنامه آموزش و تنویر افکار عمومی اشاره شده که این برنامه ها شامل؛ آموزش همگانی حضوری برای اقشار مختلف حدود 68 هزار و 600 نفر ساعت، پخش حدود 200 هزار دقیقه برنامه زیست محیطی از صدا و سیما، انجام برنامه نمادین در ستاد استان (600 مورد )، برگزاری جشنواره کودک و محیط زیست در استانها، چاپ یک هزار و 321 عنوان کتاب به تیراژ 5 میلیون 157 هزار در حوزه محیط زیست، برگزاری حدود 350 هزار نفر ساعت دوره آموزشی ضمن خدمت برای پرسنل سازمان است.