صراط: صادق زیباکلام عضو هیأت علمی دانشگاه تهران در میزگرد «درباره یک توافق» که با موضوع 10 سال مذاکرات هسته‌ای ایران برگزار شد، گفت: هر وقت به مردم، مطبوعات و رسانه‌ها اجازه اظهارنظر در مورد آن داده نشده متأسفانه حاصل کار خوب از کار درنیامده است.
وی ادامه داد: اشغال سفارت آمریکا نیز اینگونه بود و اجازه داده نشد افکار و نظرات دیگر ارائه شود و تصمیمی بود که وحشتناک به زیان منافع ملی بود و همچنان از منافع ملی قربانی می‌گیرد.
زیباکلام تصریح کرد: به راه افتادن آمریکاستیزی هم همین‌طور بوده است. در مسئله جنگ نیز اجازه داده نمی‌شد مسائل گفته شود. زمانی که آتش‌بس برقرار شد تا به امروز همچنان بحث و گفت‌وگو در این رابطه وجود دارد و افراد مختلف پذیرش قطعنامه 598 را بر گردن هم می‌اندازند.
به گفته زیباکلام مسئله هسته‌ای هم از روزی که وارد سپهر سیاسی ایران شد حداقل تا قبل از توافق ژنو جزو تابوهای سیاسی بود، یعنی تنها سخنی که در مورد مسائل هسته‌ای می‌شد گفت این بود که این مسئله خوب است، حق مسلم ما است و دشمن برای اینکه به اسلام و انقلاب ضربه بزند با مسئله هسته‌ای ما مخالف است.
زیباکلام ادامه داد: مسئله هسته‌ای یک ابزار برای پیشبرد سیاست خارجی و مسئله آمریکاستیزی، استکبارستیزی و غرب‌ستیزی شد.
وی افزود: کسانی که تلاش می‌کردند مسائل هسته‌ای را پیش ببرند آدم‌های انقلابی، اسلامی، غیرتمند و غیور شدند و کسانی که صحبت‌های کجدار و مریز می‌کردند به قول احمدی‌نژاد خائن شدند.
وی خاطر نشان کرد: اینکه اجازه داده شد در رابطه با مسائل هسته‌ای صحبت شود یکی از دستاوردها و رویدادهایی است که اتفاق افتاده است.
عضو هیأت علمی دانشگاه تهران اظهار داشت: حداقل 8 سال در دولت اصولگرایان به دفعات این اتفاق افتاد که راجع به مسائل هسته‌ای برای روزنامه‌های مستقل‌تر مطلب می‌نوشتند و سردبیر روزنامه هم آن را به نزدیکترین سطل زباله می‌انداخت. آنها می‌گفتند در رابطه با مسائل هسته‌ای جز اینکه بخواهید تعریف کنید دیگر چیزی نمی‌شود نوشت و شورای عالی امنیت ملی دستور داده که مطالبی که مغایر با امنیت ملی است را منتشر نکنید.
زیباکلام اضافه کرد: من زمانی در یک جا گفتم هسته‌ای چه گلی به سر ملت زده است و فقط به خاطر این مسئله برایمان پرونده درست شد.
وی خاطر نشان کرد: پیدا شدن این فرصت، نه مدیون اصلاح طلبان نه مدیون روحانی و نه مدیون توسعه سیاسی است، پیدا شدن این فرصت را مدیون اصولگرایان تندرو، جبهه پایداری و طرفداران احمدی‌نژاد هستیم.
وی ادامه داد: وقتی توافق ژنو امضا شد جریان دلواپسی به راه افتاد و این موضوع باعث شد برای اولین بار سیاست‌های کلی نظام در رابطه با بحث هسته‌ای با چالش روبرو شود.
زیباکلام گفت: از سال 82 به این سمت مسئله هسته‌ای کشور به جای اینکه نگاهش به سمت منافع ملی باشد به سمت مسائلی در جهت آمریکاستیزی و غرب‌ستیزی بود و متأسفانه هیچ‌وقت فرصتی به وجود نیامد که در مورد مسئله هسته‌ای غیر حکومتی صحبت شود.
عضو هیأت علمی دانشگاه تهران افزود: حکومت 2 استدلال در رابطه با مسئله هسته‌ای داشت. یکی از آنها این بود که می‌گفتند هسته‌ای باعث پیشرفت‌های علمی فراوانی می‌شود و استدلال دوم هم این بود که می‌گفتند هسته‌ای باعث به وجود آمدن صنایع انبوهی در کشور خواهد شد. احمدی‌نژاد هم در جایی گفت که مسئله هسته‌ای 250 صنعت به وجود می‌آورد بنابراین چون غربی‌ها نمی‌توانند پیشرفت ما را ببینند با ما مخالفت می‌کنند.
وی ادامه داد: من بارها از اصولگرایان پرسیدم حداقل یکی از این 250 صنعتی که هسته‌ای به وجود می‌آورد بگویید. هیچ پیشرفت و نوآوری علمی در رابطه با مسئله هسته‌ای نه تنها در ایران بلکه در هیچ کشوری وجود ندارد.
وی افزود: آیا شما شنیده‌اید تا به حال به یک نفر جایزه نوبل داده باشند به خاطر اینکه توانسته مثلا چرخ پیکان را یک جور دیگر درست کند.
وی ادامه داد: ما در ایران خودرو کاری را که الان می کنیم هنریفور 90 سال پیش کرد، نوآوری در صنعت خودرو وجود ندارد که ما بگوییم مرزهای دانشگاه را داریم می‌گشاییم.
زیباکلام خاطرنشان کرد: ما در مسئله هسته‌ای چه در فوردو چه در نطنز و چه در اصفهان کاری را می‌کنیم که لرت‌رابرفورد 80 سال پیش در انگلستان کرد.
عضو هیأت‌علمی دانشگاه تهران در قسمت دیگری از سخنانش افزود: فعالیت‌های هسته‌ای دست کم از سال 82 به این سو خیلی شیره گلوسوزی برای مملکت نبوده است، نه از نظر پیشرفت علمی خیلی خبری بوده و نه از لحاظ اقتصادی و چه بسا با مطالبی که مطرح شد به ضرر ما بوده است.
وی خاطرنشان کرد: اینکه چرا علی‌رغم هزینه‌دار بودن مسئله هسته‌ای برای رو به جلو رفتن در آن اصرار وجود دارد به خاطر این است که نگاه ایدئولوژیک می‌شود.
این استاد دانشگاه گفت: نگاه وقتی نگاه ایدئولوژیک می‌شود آن وقت مسائلی مانند اینکه چه به خیر و صلاح مردم و مملکت است خیلی مطرح نمی‌شود. آن چیزی ارزش پیدا می‌کند که با ایدئولوژی می‌خواند.
وی خاطرنشان کرد: این سوالی که در رابطه با مسئله هسته‌ای پرسیده شد را می‌توان در رابطه با مسائل دیگر مانند اینکه آیا فعالیت‌های سیاست خارجی ایران در سوریه و لبنان به نفع ما در بلند‌مدت بوده است یا اینکه آیا اشغال سفارت آمریکا و ادامه جنگ به نفع ما بوده است نیز پرسید.
وی افزود: تمام این سوال‌ها یک پاسخ دارد و آن هم نگاه ایدئولوژیک است. وقتی نگاه ایدئولوژیک حاکم می‌شود جلوی بحث منطقی را می‌بندد.
این استاد دانشگاه تصریح کرد: در رابطه با اینکه چرا غربی‌ها با مسئله هسته‌ای ما مخالف هستند باید گفت: هر کشوری که بتواند اورانیوم را سه درصد غنی کند می‌تواند ظرف یک تا دو سال اورانیوم را با 90 درصد هم غنی کند. با اورانیوم 90 درصد غنی‌شده می‌شود سلاح هسته‌ای ساخت.
عضو هیأت‌علمی دانشگاه تهران تاکید کرد: جمهوری اسلامی ایران تنها کشوری است که عملا اعلام کرده می‌خواهد یک کشور دیگر به نام اسرائیل را نابود کند، این در شعار هم خلاصه نشده و هرگاه توانستیم در رابطه با نابودی اسرائیل با کمک به حماس و لبنان و غیره گام برداشتیم و اگر سلاح‌های مرگبار هم به آنها نداده‌ایم به خاطر این بوده که نمی‌شده است.
زیباکلام خاطرنشان کرد: دعوا سر این نیست که مسئله هسته‌ای باعث پیشرفت علمی می‌شود و آمریکا نمی‌خواهد پیشرفت ما را ببیند و دعوا سر مسئله‌ای است که گفته شد.
این استاد دانشگاه افزود: ما در مقابل همه تهدید‌هایی که داشته‌ایم فقط گفته‌ایم که اسلام با سلاح هسته‌ای مخالف است و علما و مقام معظم رهبری فتوا داده‌اند که سلاح هسته‌ای حرام است و یک طلبه ساده هم می‌داند که فتوا تابع زمان است.
زیباکلام گفت: همه ما ایدئولوژی داعش را می‌شناسیم. فرض کنیم داعش در یک جایی در عراق مستقر شده و حکومت تشکیل داده است. بعد متوجه شویم داعش سمت سلاح هسته‌ای رفته است، آن وقت ما چه احساسی می‌کنیم و بعد هم داعش بگوید سلاح هسته‌ای را برای اینکه گاز و برق تمام می‌شود می‌خواهد.
وی ادامه داد: یا اینکه اگر افرادی که در عربستان به شدت ضد ایران هستند بر عربستان حاکم شوند و بعد هم به سراغ سلاح هسته‌ای بروند. آن وقت ما چه احساسی خواهیم داشت.
این استاد دانشگاه اظهار داشت: اینکه می‌گویند اسرائیل باید نابود شود و با افتخار هم این حرف را می‌زنند باعث چنین مشکلاتی می‌شود و آن وقت با هر چیزی که در ایران ختم به کشتار جمعی شود مخالفت خواهند کرد.
عضو هیأت علمی دانشگاه تهران با اشاره به فعالیت‌های هسته‌ای کشور تصریح کرد: اگر کسی می‌خواست ما را بدبخت کند بهتر از این نمی‌توانست برای ما برنامه درست کند که از یک سو باعث شود منافع ملی ما در چاهی مانند بحث هسته‌ای ریخته شود و از یک سو هم تحریم‌ها ایجاد شود.
زیباکلام ادامه داد: من معتقدم آنقدر که هسته‌ای به ما ضرر زده است جنگ نزده است.
زیباکلام ادامه داد: تابستان سمیناری در رابطه با مسائل هسته‌ای برگزار شد که آقای عراقچی نیز در آن حضور داشتند من از وی پرسیدم اگر چند سال دیگر مردم از شما پرسیدند این همه هزینه که برای بحث هسته‌ای کردید را بهتر نبود در بحث کم‌آبی هزینه می‌کردید شما چه می‌گویید؟ و آقای عراقچی در پاسخ من گفت نمی‌دانم و هسته‌ای ما نبوده است بلکه تصمیم نظام بوده است.
زیباکلام تصریح کرد: در رابطه با نقش روسیه در بحث مذاکرات هسته‌ای ادامه داد من هیچ ابهامی در رابطه با روسیه نمی‌بینم اگر همه ما از بین برویم مسلماً روسها هیچ عکس‌العملی نشان نخواهند داد.
وی تصریح کرد: وقتی انقلاب شد 90 یا 95 درصد نیروگاه هسته‌ای بوشهر تکمیل شده بود البته در دوران جنگ به این نیروگاه حمله شد و خسارت‌هایی دید و بعد از انقلاب هم روسها آمدند تا نیروگاه بوشهر را تکمیل کنند، چندین بار هم افتتاح شد و این نیروگاه بزرگترین سند است که نشان می‌دهد روسها چگونه از بحث هسته‌ای ما استفاده می‌کنند.
این استاد دانشگاه خاطرنشان کرد: اوایل انقلاب بحث هسته‌ای سند جنایت رژیم شاه بود درست برعکس امروز که پشت سر هسته‌ای نماز می‌خوانند. اکبر اعتماد شانس آورد که در آن زمان از ایران خارج شد وگرنه به عنوان اولین نفر اعدامش می‌کردند.
زیباکلام افزود: روسها و چینی‌ها می‌توانستند قطعنامه‌هایی که در رابطه با ایران صادر می‌شد را وتو کنند البته من گلایه‌ای ندارم و نمی‌توان گفت که آنها منافع خود را رها کنند و در راستای منافع ما قدم بردارند. مگر ما خودمان این کار را می‌کنیم؟
وی در خاتمه اظهار داشت: مگر ما زمانی که نفت 105 دلار شد به یک کشور آفریقایی گفتیم که چند بشکه نفت به شما می‌دهیم. هیچ کشوری برای منافع کشور دیگر قدم بر نمی‌دارد و اگر هم اینگونه باشد به خاطر مسائل ایدئولوژیک است.
وی ادامه داد: اشغال سفارت آمریکا نیز اینگونه بود و اجازه داده نشد افکار و نظرات دیگر ارائه شود و تصمیمی بود که وحشتناک به زیان منافع ملی بود و همچنان از منافع ملی قربانی می‌گیرد.
زیباکلام تصریح کرد: به راه افتادن آمریکاستیزی هم همین‌طور بوده است. در مسئله جنگ نیز اجازه داده نمی‌شد مسائل گفته شود. زمانی که آتش‌بس برقرار شد تا به امروز همچنان بحث و گفت‌وگو در این رابطه وجود دارد و افراد مختلف پذیرش قطعنامه 598 را بر گردن هم می‌اندازند.
به گفته زیباکلام مسئله هسته‌ای هم از روزی که وارد سپهر سیاسی ایران شد حداقل تا قبل از توافق ژنو جزو تابوهای سیاسی بود، یعنی تنها سخنی که در مورد مسائل هسته‌ای می‌شد گفت این بود که این مسئله خوب است، حق مسلم ما است و دشمن برای اینکه به اسلام و انقلاب ضربه بزند با مسئله هسته‌ای ما مخالف است.
زیباکلام ادامه داد: مسئله هسته‌ای یک ابزار برای پیشبرد سیاست خارجی و مسئله آمریکاستیزی، استکبارستیزی و غرب‌ستیزی شد.
وی افزود: کسانی که تلاش می‌کردند مسائل هسته‌ای را پیش ببرند آدم‌های انقلابی، اسلامی، غیرتمند و غیور شدند و کسانی که صحبت‌های کجدار و مریز می‌کردند به قول احمدی‌نژاد خائن شدند.
وی خاطر نشان کرد: اینکه اجازه داده شد در رابطه با مسائل هسته‌ای صحبت شود یکی از دستاوردها و رویدادهایی است که اتفاق افتاده است.
عضو هیأت علمی دانشگاه تهران اظهار داشت: حداقل 8 سال در دولت اصولگرایان به دفعات این اتفاق افتاد که راجع به مسائل هسته‌ای برای روزنامه‌های مستقل‌تر مطلب می‌نوشتند و سردبیر روزنامه هم آن را به نزدیکترین سطل زباله می‌انداخت. آنها می‌گفتند در رابطه با مسائل هسته‌ای جز اینکه بخواهید تعریف کنید دیگر چیزی نمی‌شود نوشت و شورای عالی امنیت ملی دستور داده که مطالبی که مغایر با امنیت ملی است را منتشر نکنید.
زیباکلام اضافه کرد: من زمانی در یک جا گفتم هسته‌ای چه گلی به سر ملت زده است و فقط به خاطر این مسئله برایمان پرونده درست شد.
وی خاطر نشان کرد: پیدا شدن این فرصت، نه مدیون اصلاح طلبان نه مدیون روحانی و نه مدیون توسعه سیاسی است، پیدا شدن این فرصت را مدیون اصولگرایان تندرو، جبهه پایداری و طرفداران احمدی‌نژاد هستیم.
وی ادامه داد: وقتی توافق ژنو امضا شد جریان دلواپسی به راه افتاد و این موضوع باعث شد برای اولین بار سیاست‌های کلی نظام در رابطه با بحث هسته‌ای با چالش روبرو شود.
زیباکلام گفت: از سال 82 به این سمت مسئله هسته‌ای کشور به جای اینکه نگاهش به سمت منافع ملی باشد به سمت مسائلی در جهت آمریکاستیزی و غرب‌ستیزی بود و متأسفانه هیچ‌وقت فرصتی به وجود نیامد که در مورد مسئله هسته‌ای غیر حکومتی صحبت شود.
عضو هیأت علمی دانشگاه تهران افزود: حکومت 2 استدلال در رابطه با مسئله هسته‌ای داشت. یکی از آنها این بود که می‌گفتند هسته‌ای باعث پیشرفت‌های علمی فراوانی می‌شود و استدلال دوم هم این بود که می‌گفتند هسته‌ای باعث به وجود آمدن صنایع انبوهی در کشور خواهد شد. احمدی‌نژاد هم در جایی گفت که مسئله هسته‌ای 250 صنعت به وجود می‌آورد بنابراین چون غربی‌ها نمی‌توانند پیشرفت ما را ببینند با ما مخالفت می‌کنند.
وی ادامه داد: من بارها از اصولگرایان پرسیدم حداقل یکی از این 250 صنعتی که هسته‌ای به وجود می‌آورد بگویید. هیچ پیشرفت و نوآوری علمی در رابطه با مسئله هسته‌ای نه تنها در ایران بلکه در هیچ کشوری وجود ندارد.
وی افزود: آیا شما شنیده‌اید تا به حال به یک نفر جایزه نوبل داده باشند به خاطر اینکه توانسته مثلا چرخ پیکان را یک جور دیگر درست کند.
وی ادامه داد: ما در ایران خودرو کاری را که الان می کنیم هنریفور 90 سال پیش کرد، نوآوری در صنعت خودرو وجود ندارد که ما بگوییم مرزهای دانشگاه را داریم می‌گشاییم.
زیباکلام خاطرنشان کرد: ما در مسئله هسته‌ای چه در فوردو چه در نطنز و چه در اصفهان کاری را می‌کنیم که لرت‌رابرفورد 80 سال پیش در انگلستان کرد.
عضو هیأت‌علمی دانشگاه تهران در قسمت دیگری از سخنانش افزود: فعالیت‌های هسته‌ای دست کم از سال 82 به این سو خیلی شیره گلوسوزی برای مملکت نبوده است، نه از نظر پیشرفت علمی خیلی خبری بوده و نه از لحاظ اقتصادی و چه بسا با مطالبی که مطرح شد به ضرر ما بوده است.
وی خاطرنشان کرد: اینکه چرا علی‌رغم هزینه‌دار بودن مسئله هسته‌ای برای رو به جلو رفتن در آن اصرار وجود دارد به خاطر این است که نگاه ایدئولوژیک می‌شود.
این استاد دانشگاه گفت: نگاه وقتی نگاه ایدئولوژیک می‌شود آن وقت مسائلی مانند اینکه چه به خیر و صلاح مردم و مملکت است خیلی مطرح نمی‌شود. آن چیزی ارزش پیدا می‌کند که با ایدئولوژی می‌خواند.
وی خاطرنشان کرد: این سوالی که در رابطه با مسئله هسته‌ای پرسیده شد را می‌توان در رابطه با مسائل دیگر مانند اینکه آیا فعالیت‌های سیاست خارجی ایران در سوریه و لبنان به نفع ما در بلند‌مدت بوده است یا اینکه آیا اشغال سفارت آمریکا و ادامه جنگ به نفع ما بوده است نیز پرسید.
وی افزود: تمام این سوال‌ها یک پاسخ دارد و آن هم نگاه ایدئولوژیک است. وقتی نگاه ایدئولوژیک حاکم می‌شود جلوی بحث منطقی را می‌بندد.
این استاد دانشگاه تصریح کرد: در رابطه با اینکه چرا غربی‌ها با مسئله هسته‌ای ما مخالف هستند باید گفت: هر کشوری که بتواند اورانیوم را سه درصد غنی کند می‌تواند ظرف یک تا دو سال اورانیوم را با 90 درصد هم غنی کند. با اورانیوم 90 درصد غنی‌شده می‌شود سلاح هسته‌ای ساخت.
عضو هیأت‌علمی دانشگاه تهران تاکید کرد: جمهوری اسلامی ایران تنها کشوری است که عملا اعلام کرده می‌خواهد یک کشور دیگر به نام اسرائیل را نابود کند، این در شعار هم خلاصه نشده و هرگاه توانستیم در رابطه با نابودی اسرائیل با کمک به حماس و لبنان و غیره گام برداشتیم و اگر سلاح‌های مرگبار هم به آنها نداده‌ایم به خاطر این بوده که نمی‌شده است.
زیباکلام خاطرنشان کرد: دعوا سر این نیست که مسئله هسته‌ای باعث پیشرفت علمی می‌شود و آمریکا نمی‌خواهد پیشرفت ما را ببیند و دعوا سر مسئله‌ای است که گفته شد.
این استاد دانشگاه افزود: ما در مقابل همه تهدید‌هایی که داشته‌ایم فقط گفته‌ایم که اسلام با سلاح هسته‌ای مخالف است و علما و مقام معظم رهبری فتوا داده‌اند که سلاح هسته‌ای حرام است و یک طلبه ساده هم می‌داند که فتوا تابع زمان است.
زیباکلام گفت: همه ما ایدئولوژی داعش را می‌شناسیم. فرض کنیم داعش در یک جایی در عراق مستقر شده و حکومت تشکیل داده است. بعد متوجه شویم داعش سمت سلاح هسته‌ای رفته است، آن وقت ما چه احساسی می‌کنیم و بعد هم داعش بگوید سلاح هسته‌ای را برای اینکه گاز و برق تمام می‌شود می‌خواهد.
وی ادامه داد: یا اینکه اگر افرادی که در عربستان به شدت ضد ایران هستند بر عربستان حاکم شوند و بعد هم به سراغ سلاح هسته‌ای بروند. آن وقت ما چه احساسی خواهیم داشت.
این استاد دانشگاه اظهار داشت: اینکه می‌گویند اسرائیل باید نابود شود و با افتخار هم این حرف را می‌زنند باعث چنین مشکلاتی می‌شود و آن وقت با هر چیزی که در ایران ختم به کشتار جمعی شود مخالفت خواهند کرد.
عضو هیأت علمی دانشگاه تهران با اشاره به فعالیت‌های هسته‌ای کشور تصریح کرد: اگر کسی می‌خواست ما را بدبخت کند بهتر از این نمی‌توانست برای ما برنامه درست کند که از یک سو باعث شود منافع ملی ما در چاهی مانند بحث هسته‌ای ریخته شود و از یک سو هم تحریم‌ها ایجاد شود.
زیباکلام ادامه داد: من معتقدم آنقدر که هسته‌ای به ما ضرر زده است جنگ نزده است.
زیباکلام ادامه داد: تابستان سمیناری در رابطه با مسائل هسته‌ای برگزار شد که آقای عراقچی نیز در آن حضور داشتند من از وی پرسیدم اگر چند سال دیگر مردم از شما پرسیدند این همه هزینه که برای بحث هسته‌ای کردید را بهتر نبود در بحث کم‌آبی هزینه می‌کردید شما چه می‌گویید؟ و آقای عراقچی در پاسخ من گفت نمی‌دانم و هسته‌ای ما نبوده است بلکه تصمیم نظام بوده است.
زیباکلام تصریح کرد: در رابطه با نقش روسیه در بحث مذاکرات هسته‌ای ادامه داد من هیچ ابهامی در رابطه با روسیه نمی‌بینم اگر همه ما از بین برویم مسلماً روسها هیچ عکس‌العملی نشان نخواهند داد.
وی تصریح کرد: وقتی انقلاب شد 90 یا 95 درصد نیروگاه هسته‌ای بوشهر تکمیل شده بود البته در دوران جنگ به این نیروگاه حمله شد و خسارت‌هایی دید و بعد از انقلاب هم روسها آمدند تا نیروگاه بوشهر را تکمیل کنند، چندین بار هم افتتاح شد و این نیروگاه بزرگترین سند است که نشان می‌دهد روسها چگونه از بحث هسته‌ای ما استفاده می‌کنند.
این استاد دانشگاه خاطرنشان کرد: اوایل انقلاب بحث هسته‌ای سند جنایت رژیم شاه بود درست برعکس امروز که پشت سر هسته‌ای نماز می‌خوانند. اکبر اعتماد شانس آورد که در آن زمان از ایران خارج شد وگرنه به عنوان اولین نفر اعدامش می‌کردند.
زیباکلام افزود: روسها و چینی‌ها می‌توانستند قطعنامه‌هایی که در رابطه با ایران صادر می‌شد را وتو کنند البته من گلایه‌ای ندارم و نمی‌توان گفت که آنها منافع خود را رها کنند و در راستای منافع ما قدم بردارند. مگر ما خودمان این کار را می‌کنیم؟
وی در خاتمه اظهار داشت: مگر ما زمانی که نفت 105 دلار شد به یک کشور آفریقایی گفتیم که چند بشکه نفت به شما می‌دهیم. هیچ کشوری برای منافع کشور دیگر قدم بر نمی‌دارد و اگر هم اینگونه باشد به خاطر مسائل ایدئولوژیک است.
