پنجشنبه ۱۰ آبان ۱۴۰۳ - ساعت :
۱۱ مهر ۱۳۹۰ - ۱۰:۲۶
هادي اعلمي فريمان

رقابت چين و ايالات متحده در نيمكره غربي

کد خبر : ۳۵۸۵۹
گروه انرژي مؤسسه پژوهشي جامعه و شوراي قاره امريكا (Americas Society and Council of the Americas) در واشنگتن در گزارش ۱۱ سپتامبر خود با عنوان انرژي و امريكا موضوعات و توصيه‌ها به رويكردهايي جديد در مسائل مربوط به انرژي در نيمكره غربي پرداخته است. مطالعات عام شوراي جامعه قاره امريكا بيشتر بر رويكردهاي امريكاي لاتين و به طور خاص بر روابط ايالات متحده با اين كشورها متمركز است و به مقامات ايالات متحده مشاوره سياست خارجي مي‌دهد. گزارش مذكور در ابتدا به پيگيري مسئله انرژي از سوي گروه انرژي مؤسسه از سال ۲۰۰۷ مي‌پردازد كه محور عمده آن در ملاقات با مقامات سياسي و اقتصادي و كارشناسان انرژي تهيه شده است و هدف گزارش را همكاري يكپارچه قاره‌اي مي‌داند.
مسائل عمومي گزارش
در ابتدا رامون اسپيناسا از بانك كشورهاي امريكايي دو طبقه بندي از كشورها با توجه به مسئله انرژي انجام مي‌دهد:
-كشورهاي كاهش‌دهنده نظارت دولتي و ايجادكننده رقابت بر مبناي بازار آزاد و رقابت خصوصي.
- كشورهاي محدودكننده رقابت آزاد در داخل.
طبق اين برآوردها از سال ۲۰۰۱ تا ۲۰۰۹ با افزايش قيمت نفت كشورهاي دسته اول سرمايه‌گذاري و توليد را افزايش داده‌اند و گروه دوم از آن آسيب مي‌بينند. مثال‌هاي بررسي پرو و كلمبيا هستند كه نوع اول بررسي محسوب مي‌شوند و ونزوئلا در رديف دوم قرار مي‌گيرد. كانادا از دهه ۸۰ ميلادي سياست تغيير مدل سرمايه‌گذاري انرژي را انتخاب كرده است. برزيل به تدريج در حال تغيير مدل سرمايه‌گذاري و توليد است و بر اين مبنا با تصويب قانوني در سال ۲۰۱۰ با هدف افزايش نقش دولت در توسعه ثروت نفتي به ويژه در نواحي تازه اكتشافي هدفش جذب سرمايه‌گذار است. مكزيك نيز به دنبال راهي براي توازن نقش دولت در چارچوب رقابتي و جذب سرمايه‌گذار بخش خصوصي است و قانون جذب سرمايه ۲۰۰۸بر اين مبناست. برابر بررسي‌هاي گزارش، دغدغه حكومت‌هاي منطقه ايجاد چارچوب مديريتي براي جذب و تسهيلات سرمايه‌گذاري و ايجاد تعادل در نقش دولت است كه بازار رقابتي را تحت تأثير قرار ندهد و در ضمن حفاظت از محيط زيست درمنطقه زيست بوميان آمازون و كلمبيا و پرو و كانادا را با مديريت پايدار نفت و گاز لحاظ كند و با اتخاذ سياست‌هاي شفاف و نظارت بر مسائل بر منازعات منطقه نيز مديريت كند.
در بخشي ديگر از گزارش با عنوان انرژي‌هاي تجديد شونده، پيگيري آنها را گران بودن و مقرون به صرفه نبودن عنوان كرده و اينكه دولت‌ها پيگير راهي هستند تا با اشاعه اين انرژي‌ها بدون انجام بودجه‌هاي انقباضي بتوانند به سرمايه‌گذاري مالي حول آنها بپردازند، اما چالش عمده بازارهاي كوچك هستند و تمركز بر انرژي‌هاي تجديدپذير نياز به بازارهاي بزرگ رقابتي، مشاركتي و تعاوني دارد تا كشورها با موافقت با يكديگر در تأسيسات مشترك همكاري كنند و اين گام نياز به پيشبرد همكاري سياسي دارد. چون تنها راه حذف كربن، گسترش انرژ ي‌هاي تجديد شونده است.
چين، بازيگر چالشگر انرژي
برابر بررسي گزارش، ورود چين به نيمكره غربي تأثير مهمي بر انرژي گذاشته است. چين از كانادا تا آرژانتين سرمايه‌گذاري‌هاي سنگين و متعددي را انجام داده و عمدتاً از حمايت كامل بانك توسعه چين برخوردار است و مسئله مهم از منظر گزارش نحوه نگرش چيني‌ها با امريكايي‌ها در قضاياي اقتصادي است، چيني‌ها معمولاً تنها هدفشان مزاياي اقتصادي است و به مسائل داخلي كشورها توجهي ندارند و تنها به تجارت مي‌انديشند در حالي كه ايالات متحده در روابط دوجانبه با اين كشورها به ملاحظات سياسي كشورها نيز توجه دارد و اين توجه موجب كاهش سرمايه‌گذاري مي‌شود.
گزارش در خاتمه به شكل سرفصل توصيه‌هايي به شرح زير به سياستگذاران واشنگتن ارائه كرده است:
- كشورهاي منطقه بايد از اجراي درازمدت سرمايه‌گذاري بازارهاي دوستانه براي توسعه انرژي اطمينان حاصل كنند، احترام به قراردادها، وفاداري در رقابت و نوع رژيم مالياتي.
- كشورهاي منطقه بايد اولويت را بر كارآمد كردن مديريت اجتماعي محيط‌زيست قرار دهند.
- اين كشورها بايد مقاومت در برابر سوخت‌هاي تجديدپذير را كاهش دهند.
- كشورهاي منطقه بايد با هدف تقويت روابط سياسي متمايل به همكاري اقتصادي شوند تا همكاري در بخش انرژي ايجاد شود.
- اولويت كشورها به كاهش اوراق قرضه.
- به رغم وجود چين در منطقه، سرمايه‌گذاران غرب بايد اولويت داشته باشند.