صراط: مهمترین انتقادات از طرح تحول سلامت حول یک محور میگردد؛ هزینههای بالا و درمانمحور بودن! به جز برخی پزشکان و چهرههای مشهور این طرح حتی در میان اقتصاددانان هم منتقد دارد. نمونهاش دکتر حسین راغفر، کارشناس اقتصاد سلامت که معتقد است طرح تحول سلامت و دیگر سیاستهای نئولیبرالیزه کردن اقتصاد کشور، جامعه را به سمت فروپاشی میکشد.
به گزارش تسنیم، این اظهارات در حالی است که مسعود پزشکیان نایب رئیس مجلس هم روز گذشته گفت دولت در طرح تحول سلامت ورشکست شده است.
نشانههای عقبنشینی و شکست طرح تحول سلامت همین امسال و بعد از انتخابات ریاست جمهوری با افزایش فرانشیزهای درمانی و حذف پذیرش دارندگان بیمه سلامت در همه مراکز بهداشتی درمانی به جز مراکز دانشگاهی کلید خورد. طرح تحول به شدت بیمار است. به گفته حسین راغفر، اقتصاددان و عضو هیئت علمی دانشگاه الزهرا(س) تضاد منافع گروههای مختلف و اجرای سیاستهای نئولیبرالیستی در سلامت با افزایش بیسابقه هزینههای درمان همراه بوده و این طرح میرود تا پیامدهای هولناکی برای جامعه داشته باشد.
«تعارض منافع» به نفع پزشکان
راغفر در انتقاد از طرح تحول به موضوع «تعارض منافع» اشاره میکند و میافزاید: «تصویب تعرفههای بخش سلامت در شورای عالی سلامت در حالی است که رئیس این شورا، وزیر بهداشت است و وزیر رفاه، رئیس سازمان تأمین اجتماعی، رئیس سازمان بیمه سلامت، رئیس سازمان خدمات درمانی نیروهای مسلح از جمله اعضای دیگر این شورا هستند. در واقع در شورایی که همه پزشک هستند، تصمیماتی در جهت منافع خودشان گرفته میشود.»
راغفر تأکید میکند: «مطالعهای نشان میدهد هزینههای درمان سازمان تأمین اجتماعی در 3/5 سال اجرای این طرح، دو برابر کل هزینههای 52 سال قبل سازمان تأمین اجتماعی شده است. سازمان تأمین اجتماعی هزار و 500 میلیارد تومان ذخیره درمان داشته که در این دوره همه این منابع خرج شده است. اینقدر وام میگیرند که شاخصهای سلامت بانکی بانک رفاه کارگران تا حدی آسیب میبیند که بانک مرکزی به بانک رفاه اخطار میدهد که دیگر حق دادن وام ندارید. به گفته وی بهره وامی که سازمان تأمین اجتماعی برای پرداخت نیازهای روزمره گرفته است، روزانه 6 میلیارد تومان است. بخش بزرگی از این عدم تعادلهای عجیب و غریبی که بهوجود آمده، به دلیل اجرای طرح تحول سلامت و افزایش هزینههای درمان و هزینهکرد منابع بیش از اندازه 9 بیستوهفتم بوده است.
راغفر با تأکید دوباره بر اینکه نگران «تعارض منافع» در نظام سلامت کشور است، گفت: «نمیشود کسی وزیر بهداشت یک کشور باشد و خودش همزمان بیمارستان خصوصی داشته باشد.» وی اضافه کرد: «امروز تعارض منافع در حجم گستردهای بهوجود آمده است که خود شما بهتر میدانید. در هیچ دورهای به اندازه این دوره وزارت بهداشت، تعارض منافع جامعه پزشکی و منافع مردم گسترش پیدا نکرده بود.»
آمارهای نادرست و تقلبی
راغفر با تشکیک نسبت به آمار و ارقام و نمودارهایی که وزارت بهداشت در مثبت نشان دادن دستاوردهای طرح تحول ارائه میکند، میافزاید: بسیاری از کارمندان دولت حتی در سطح اعضای هیئت علمی مشکلات سلامتی زیادی دارند و دچار فقر شدهاند.
وی معتقد است: برخی از این آمارها قلابی هستند، برخی واقعیتها را منعکس نمیکنند و کیفیت بسیاری از آنها نازل است. ضمن اینکه مهم است که اینها با چه روشی به دست آمده و محاسبه شدهاند. این عضو هیئت علمی دانشگاه الزهرا (س) میافزاید: نگرانی اصلی این است که اگر این پولی که تا امروز از طرف دولت، صندوقهای تأمین اجتماعی، صندوقهای بازنشستگی و... تزریق شده، در آینده نباشد (که نخواهد بود)، هزینههای درمان مردم آنچنان بالا خواهد رفت که بسیاری از مردم متوسط به بالا هم نمیتوانند به پزشک مراجعه کنند. این وضعیت فقط منجر به اندوخته شدن ثروت بزرگی از سوی گروهی میشود که همیشه معتمد مردم بودهاند.
اختلاف طبقاتی بیسابقه پزشکان با جامعه
این استاد اقتصاد با بیان اینکه در هیچ دورهای اختلاف طبقاتی پزشکان با جامعه تا این اندازه نبوده است، تصریح میکند: «بعد از طرح تحول سلامت عدهای از پزشکان از طریق خدمات درمانی موفق شدهاند به درآمدهای افسانهای دست پیدا کنند و فاصله طبقاتی این گروه روزبهروز با جامعه بیشتر میشود. از سوی دیگر این مسائل باعث شده بین گروههای مختلف نظام سلامت مثل پزشکان، پرستاران و بهیاران هم اختلاف طبقاتی عجیبی بهوجود بیاید و حتی در بین رشتههای مختلف پزشکی هم این اختلاف درآمدها مشکلساز شده است. راغفر با انتقاد نسبت به نئولیبرالها تصریح میکند: سلامت کالا نیست؛ شخصی که فقیر است و سوءتغذیه دارد اتفاقاً بیشتر در معرض بیماری است و بیمار میشود، اما تقاضای مؤثری برای درمان ندارد، چون نمیتواند پولش را بپردازد. وی با ارتباط دادن بین مسائل اقتصادی جامعه با اعتراضات اخیر میافزاید: بخشی از اعتراضات اجتماعی که چندی پیش صورت گرفت، به دلیل همین کمبودها بود و قطعاً یکی از کمبودها مربوط به سلامت است. همه ما حس میکنیم که هزینههای درمان وحشتناک افزایش پیدا کرده است.
فروپاشی با نئولیبرالیزه شدن اقتصاد
استاد اقتصاد دانشگاه الزهرا(س) با انتقاد از درمان محوری طرح تحول میافزاید: اقتصاد سلامت در کشور ما به سمت واگذاری بیمارستانها به بخش خصوصی و اجازه سرمایهگذاری خارجی در بخش سلامت پیش میرود. این موضوع را در جهتگیریهای عمومی اقتصاد کشور هم میتوان دید. یعنی روند نئولیبرالیزه شدن اقتصاد کشور به زودی پیامدهای هولناکی برای جامعه خواهد داشت. گروههایی هم هستند که با دریافت خدمات اولیه زندگی مشکل دارند و توجه نکردن به آنها، زمینههای فروپاشی جامعه را فراهم میکند. همچنین منابعی وارد حوزه سلامت کشور ما شد که به درستی تخصیص داده نشد و درکنار عدم کارایی، باعث تضاد منافع گروههای مختلف شده است. از نگاه وی بقای طرح تحول سلامت به شدت جای تردید دارد و درصورتی که دولت نتواند به تزریق منابع ادامه دهد، با توجه به اینکه این طرح با افزایش تعرفهها و برنامههای دیگر باعث گران شدن هزینههای درمان در کشور ما شده است، پیامدهای هولناکی برای جامعه خواهد داشت.
حرکت خلاف قانون دولت در طرح تحول
مسعود پزشکیان با اشاره به حرکت های خلاف قانون دولت روحانی در اجرای طرح تحول نظام سلامت گفت: گرفتار شدن دولت در این طرح از حرکت های خلاف قانون و عدم برنامه ریزی دقیق نشئت می گیرد به طوری که الان دولت در طرح تحول نظام سلامت ورشکسته شده است.
نایب رئیس مجلس شورای اسلامی یادآور شد: در فرانسه اکنون تخت های بیمارستانی را جمع می کنند و در دانمارک زایمان را در خانه ها انجام می دهند اما برعکس در ایران، ما بیمارستان ها را گسترش می دهیم در حالی که این امر جز هزینه تراشی منفعت دیگری ندارد، کشورهای توسعه یافته خدمات درمانی را به خانهها منتقل می کنند ما نیز تختهای بیمارستانها را افزایش میدهیم. وی با ذکر اینکه یکی از مشکلات اصلی ما در طرح پزشک خانواده بالا بودن توقع ها و عدم رعایت نوبت در سیستم ارجاع است، گفت: هر اندازه که با مردم با صداقت صحبت کنیم یقیناً آنها بهتر می توانند مسئولان را درک کنند و لازمه آن ابتدا قبول اشتباهات و سپس جبران اشتباهاتی است که مرتکب شده ایم. در حالی که هر قدر اشتباهات را پوشش دهیم باز از چشمان مردم پنهان نمی ماند.
منبع: روزنامه جوان