صراط: در آخرین روزهای زمستان، هیاهو و جنب و جوش تمیزکاری در خانه های ایرانی دیده می شود. همه ساله با آغاز ماه اسفند، خانواده ها به ویژه زنان ایرانی به خانه تکانی می پردازند، این استقبال از نو شدن و تازگی، باعث شادابی روحیه همگان می شود، اما آنچه نباید از نظر دور داشت این است که گاهی در اثر رعایت نکردن نکات ایمنی و سلامت، خانه تکانی منجر به بروز حوادثی می شود که سلامت افراد را به خطر می اندازد.
بسیاری از بانوان خانه دار از درد گردن، کمر، زانو، مچ و بی حسی و کرختی اندام ها شکایت دارند. عامل بسیاری از عوارض، رعایت نکردن اصول اِرگونومی در انجام کارهای روزمره و امور مربوط به خانه است.
**ضرورت رعایت اصول ساده ارگونومی
در همین راستا یک فیزیوتراپیست کرمانشاهی می کوید: با رعایت بعضی از اصول ساده اِرگونومی، می توان از بروز عوارض مزبور پیشگیری کرد یا لااقل آنها را کاهش داد. نوشین افتخاری ادامه داد: این اصول که در سلامت فرد موثرند عبارتند از مناسب سازی شرایط و وسایل کار با توان و شرایط فیزیکی فرد بطوریکه در اثر انجام کارهای روزانه حداقل آسیب جسمی به شخص برسد که این الزام در زمانهای خاصی مثل ماه آخر سال ضرورت بیشتری می یابد.
افتخاری ادامه داد: حتما خانمهایی که تا روزها بعد از آغاز سال نو از بیماری های ریه، حنجره و تنفسی، گردن درد، مسمومیت های داخلی ناشی از استفاده ی مواد اسیدی و کمر درد و زانو درد و حتی درد انگشتان گلایه های بی امان دارند را دیده اید و یا کسانیکه را که در روند انجام خانه تکانی دچار آسیبهای جدی و نیمه جدی شده اند.
وی ادامه داد: به منظور جلوگیری از چنین عواقبی که در تعطیلات نوروز کام افراد را تلخ می کند باید با رعایت و در نظر داشتن نکات بسیار ساده و ابتدایی می توان ایمنی و تندرستی را حفظ کرده و بدون آن که به سلامتی فرد خدشه ای وارد شود، می توان به امور مورد نظر خود رسیدگی کرد.
**رعایت ایمنی نخستین شرط یک خانه تکانی موفق
وی در ادامه به بیان چند روش ساده ارگونومی در خانه تکانی اشاره کرد و افزود: اولین شرط برای شروع یک خانه تکانی موفق رعایت ایمنی خود و اطرافیان در انجام کارهاست، سقوط از ارتفاع و ضربات ناشی از آن ممکن است باعث بروز شکستگیها و ضربات سخت در سر، تنه و اندامها شود.
به گفته افتخاری، هنگامیکه می خواهید راه پله ها را تمیز کنید از لیز نبودن سطح پله ها و همین طور محکم بودن نرده ها اطمینان حاصل کنید و یا زمانی که پنجره ها، شیشه ها و یا جایی که در ارتفاع نسبتا بلندی از کف منزل است را تمیز می کنید باید مطمئن باشید نردبانی که استفاده می شود محکم و دارای قفل ایمنی بوده (در نردبانهای ۲ طرفه) یا تکیه گاه محکمی داشته باشد که از لیز خوردن آن جلوگیری کند.
این فیزیوتراپیس ادامه داد: در هنگام شستشوی کف حمام یا سرویسهای بهداشتی نیز حتما از دمپایی یا چکمه مناسب که لیز نخورد استفاده کنید و از دستکش، ماسک و مواد ضدعفونی کننده استاندارد استفاده کرده و هیچ گاه این مواد را با هم ترکیب نکنید.
**ضرورت حفاظت از کمر در هنگام حمل وسایل سنگین
افتخاری تصریح کرد: برای حمل و نقل و جا به جایی وسایل سنگین منزل از دیگران کمک بگیرید و هیچ گاه یک تنه وسایل حجیم و سنگین را بلند یا جابجا نکنید و از خم کردن و چرخش کمر به طرفین خودداری نمایید، چرا که این وضعیت فشار زیادی به ستون مهره ها و کمر وارد می کند.
به گفته افتخاری، بهتر است هنگام بلند کردن وسایل در حالتی قرار بگیرید که زانوها خم شده در حالیکه کمر راست و مستقیم است و تا حد ممکن آن جسم را به خود نزدیک کرده و سپس بلند نمایید و هنگام استفاده از جاروبرقی، دسته آن را طوری تنظیم کنید که مجبور به خم کردن کمر خود نشوید.
**خطر درد مزمن شانه و چگونگی مراقبت از گردن
افتخاری یادآور شد، کارهایی مانند تمیز کردن دیوار یا سطوح واقع در ارتفاع بالا باعث می شوند دست ها در ارتفاع بالاتر از آرنج قرار بگیرند و در نتیجه، فشار زیادی به عضلات دست و مفصل شانه وارد شود و در درازمدت، درد مزمن شانه و محدودیت حرکت آن ایجاد خواهد شد، این نوع کارها را با وسایل مخصوص خود یا با قرار گرفتن بر نردبان، صندلی یا زیر پایی ایمن انجام دهید.
وی ادامه داد: خانه تکانی غیراصولی باعث بروز مشکلات فراوانی در گردن می شود، خم نگه داشتن طولانی گردن به پایین و بخصوص بالا برای نظافت سقف و لوسترها، آسیب عضلات و رباط های گردنی و حتی بیرون زدگی دیسک های ناحیه گردن را به دنبال دارد، به همین دلیل نباید در انجام بی وقفه کارهایی که نیازمند خم شدن گردن هستند اصرار بورزید.
**اگزما شایع ترین بیماری پوستی
مدیرگروه پوست دانشگاه علوم پزشکی کرمانشاه گفت: بسیاری از بانوان در روزهای پایانی سال با بی توجهی به صورت طولانی مدت با مواد شوینده تماس خواهند داشت که اگزمای پوستی در درازمدت را به همراه خواهد داشت. حسین کاووسی افزود: خشکی پوست، خارش و سوزش نشانه های این بیماری هستند که استفاده از دستکش مهم ترین توصیه برای پیشگیری از این بیماری است. به گفته وی، از سوی دیگر استفاده از کرم های نرم کننده و حفاظتی توصیه می شود و باید تماس مستقیم با سایر پودرها و مواد شوینده را به حداقل رساند.
**عواقب تماس طولانی مدت با پودرهای شوینده
معاون بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی کرمانشاه هم گفت: رعایت نکردن نکات ایمنی و سلامت و بی توجهی افراد در نظافت نوروزی سلامت آنها را به مخاطره می اندازد. ابراهیم شکیبا با اشاره به در پیش بودن روزهای پایانی سال و استفاده بیشتر از مواد شوینده در خانه تکانی ها گفت: به دلیل رعایت نکردن نکات ایمنی و سلامت و بی توجهی افراد، خانه تکانی منجر به بروز حوادثی می شود که سلامت افراد را مورد مخاطره قرار می دهد.