کولاک همه جا را سیاه کرد/ چیزی نمانده بود که هواپیما برسد/ خیلی ها گفتند که چوپانی در کار نیست!/ استخاره کردم و گفتم فردا هواپیما پیدا می شود + فیلم

گروه اجتماعی صراط- با صورتی آفتاب خورده به تهران می آید. لهجه شیرینش را پنهان نمی کند. با همان سادگی، بهترین کت و شلوارش را پوشیده و با تمام توانش، آن روز را به یاد می آورد. انگار می خواهد به ما هم ثابت کند که من خودم با چشم های خودم دیدم که هواپیما کجا افتاده است. قنبر بدری، نامش را به نام پدرش سنجاق می کند و می گوید. ساده اما صمیمی: «من قنبر بدری، فرزند غلامحسین از روستای لر کش از توابع سمیرم، پادنا» هستم وقتی همراهش می گوید که علیا یا سفلی؟ باز هم با همان سادگی می گوید: من علیا و سفلی بلد نیستم. از همین جا صحبت مان شکل می گیرد.

چیزی نمانده بود که برسد!
بنده گوسفند دارم. چون گوسفندها را می خواستم ببرم بیرون، آمدم آب بگیرم داخل آخور که گوسفندها آب بخورند. ساعت 9 تمام نبود؛ همینطور که داشتم آب را پر می کردم، دیدم صدای هواپیما آمد. هوا گاهی ابری می شد و گاهی آفتابی. اما سر کوه دنا، کولاک و مه و باد شدید می وزید. صدا را که شنیدم، به بالا نگاه کردم و دیدم بله، هواپیمایی از آنجا می گذرد. یک لحظه هم آفتاب رویش افتاد. من خوب نگاهش کردم. دیدم نه بلند بود و نه کوتاه. همینطور می رفت و آفتاب رویش می افتاد. خیلی به آن نگاه کردم. حالا اینها که آدرس داده بودند که مابین بیله و کنگان، آن مسیر کجا و این مسیر کجا! از روستای کنگان رد شده بود و نزدیک روستای دنگزلو... به این کوه که اصابت کرد، در واقع مسافتی تا مقصد نمانده بود. یک مرتبه، کولاک جوری آمد که هوا سیاه شد... باد که شروع شد، هواپیما به راه خودش ادامه می داد. مه غلیظی هم بود و طبیعی بود که به کوه بخورد. من فقط دیدم، هواپیما تکان های زیادی می خورد. ما به آن منطقه، پازن پیر می گوییم. این هواپیما راست این کوه می رفت. کولاک که شدید و کوه تاریک شد، من هم داخل خانه آمدم. باد اذیتم می کرد. دامادم که داخل خانه نشسته بود، گفت: چرا آمدی؟ گفتم: بابا برو ببین باد چه می کند؟ این کوه دنا اصلا یک تکه مثل شب سیاه شد. طولی نکشید که یک مرتبه دوستش از شیراز زنگ زد به او و گفت هواپیمای تهران یاسوج، سقوط کرده است.

هلی کوپترها طرف های دیگر را می گشتند
گفتم: نکند این هواپیما که داشت از اینجا می رفت؟ گفت: این هواپیما را دیدی؟ گفتم بله، از روی دنگزلی هم رد شد. کله کوه دنا. آن روز هیچ. عصر فردا، هلی کوپترها، طرف های دیگر را می گشتند. راه های اشتباه را می رفتند. بعضی می گفتند گردنه را بگردید. من آمدم و گفتم شما چرا این کار را می کنید؟ به داماد خودمان گفتم. گفتم تو که می روی آنجا، بگو بنده های خدا، هواپیما، کله این کوه افتاده است. فلان جا. من هواپیما را دیدم تا آنجا رفته است. شما می روید، 100 کیلومتر این ور و آن ور را می گردید که چه شود؟ هواپیما سر کوه از بین رفته است. دیدم عصر فردا، دور و بر ساعت 16 بود و دهدار به سراغم آمد و گفت بخشداری تو را خواسته و گفته که تو هواپیما را دیده ای. گفتم بله. دیروز به کسری(دامادم) گفتم که فلان جاست. رفتم آنجا و دیدم خیلی ها جمع شده اند. پرسیدند، تو هواپیما را دیدی؟ گفتم بله من هواپیما را دیدم از کجا رفت. گفتم از کنگان رد شده بود و نزدیک دنگزلو، نه زیاد بالا و نه زیاد پایین بوده است. اگر هم به کوه خورده، 30 متر یا 20 متر پایین تر از کوه بوده است. یا آن طرف یا این طرف خودمان افتاده است. راه را هم نشان شان دادم. گفتم آن تنگه را باید بروید. کوه زشتی هم هست. در تابستان هم نمی توان به آنجا رفت. دوباره رفتم داخل و صحبت های من را ثبت کردند و از من امضا گرفتند. گفتند سرنخی پیدا شده است و فردا برویم.

استخاره کردم!
قنبر بدری در ادامه گفتگو با صراط خاطرنشان کرد: من به استخاره خیلی اعتقاد دارم. با تسبیح استخاره کردم و گفتم این هواپیما فردا ساعت 9-10 پیدا می شود. همین مسیر که می گویم، نیروی تان را ببرید و پیاده کنید. پیاده هم می توانید بیایید. برخی دیگر را هم می توانید با هلی کوپتر ببرید. فردا صبح پیدایش کردند و شروع کردند به گشتن. برخی گفتند که موضوع چوپان دروغ بوده است. اگر دروغ بود، خب دروغ بود. شاید خدای محمد هم راضی بود که دروغ باشد. شصت و خرده ای نفر که کم نیست. کلا زیر برف هستند و هنوز هم جنازه شان گیر نیامده و تا دو سه ماه هم گیر نمیاد. اینها بدشانسی آوردند. ما راضی هستیم به رضای خودش. از پاییز هیچ برفی نیامده بود و موقع حرکت این مسافران برفی آمد. همان لحظه شانس شان... باران هم نیامده بود. همان لحظه که اینها داشتند مسیر را طی می کردند، اینطور شد.

تا برف پاک نشود، هیچ کاری نمی توان کرد!
از وقتی که هواپیما سقوط کرد، سه متر برف رویش آمده بود. الان هم نمی توانند کار کنند. دوباره عملیات را تعطیل می کنند. دقیقا این برف مثل دیوار است. ما آنجا زندگی می کنیم. گوسفندهای مان آنجا می چرند. با یک نگاه کردن خیلی فرق دارد. تابستانش هم نمی شود گشت. برای گشتن خیلی سخت است. تا این برف پاک نشود، هیچ اتفاقی نمی فتد. چون هلی کوپتر باید برود آنجا خالی کند و با هزار بدبختی بروند و بیایند. نمی توانند بروند.

گفتند دروغ است اما...
خیلی ها می گویند، دروغ است و چوپان این حرف را نزده است. به من که چیزی نگفتند. حتی از بیرون خیلی از ارگان ها گفتند ما دو هزار متر هم رفتیم. من هم گفتم شما در واقع به اصطلاح تا انبار سید عبدالله رفته اید. این کوه نزدیک 4000 متر هست. تنها چوپان هم من بودم که به صحرا رفتم. نزدیک 500 نفر جمع شده بودند. با دست جایش را نشان دادم و گفتم فلان جا افتاده است. داخل هم که رفتم، چند نفر بودند. فرماندار و استاندار و تعدادی هم از ارتش و هلال احمر و .... تلفنی با هم صحبت می کردند. من داخل رفتم و آنهایی که آنجا نشسته بودند از من سوال کردند. نشان شان که دادم و نوشتند. گفتم: نشانه اش هم این است، شو خوس زکی خواه (به معنای شب خواب) شکارچیان در فصل شکار در این پناهگاه ها استراحت می کنند و نگهبانی می دهند. شکار می کنند. اما آنجا نیفتاده و بالای تنگه ای افتاده است. همان جا هم پیدایش کرده اند. همه هم آنجا بودند و عکس گرفتند. کجای حرفم دروغ بوده است؟ چرا از سه روز جلوتر پیدا نمی کردند؟ من با آنها همراه شدم و به آنها جای حدودی را نشان دادم. الان هم هواپیما آنجاست. وقتی به من زنگ زدند و تشکر کردند از راهنمایی، گفتم چه تشکری؟ همه از بین رفتند. آنها هم مثل بچه های ما بودند. از من امروز سوال کردند دور و بر ساعت 17، شب که نمی شد، داخل کوه بروند. فردایش ساعت 9 بود که پیدایش کردند. چون روزهای اول خودم دیده بودم و به دامادم هم گفتم. آنها داشتند بیراهه می گشتند.

من سقوطش را ندیدم
این چوپان در پایان اظهاراتش به خبرنگار صراط نیوز گفت: آنجا را که نمی شود با پای پیاده رفت. نیروها می رفتند و می آمدند. ما هم از طریق تلویزیون می فهمیدیم که چند نفر را پیدا کردند. اول گفتند سی و خرده ای پیدا کردند و 7 نفر را یاسوج بردند. همان جا هستند. آنها بردنی نیستند. جنازه ها زیربرف هستند. از زمان حادثه تا الان که پیش بینی کردند، 3 متر برف رویش است. یک تنگه ای است که اگر بخواهید از این طرف به آن طرفش بروید، یک ساعت طول می کشد. این تنگه پر شده و «بادروفه» یعنی کولاک برف، برف ها را توی گودال می ریزد. صد در صد این هواپیما را هم کولاک به کوه کوبانده است. در بخشداری که سوال می کردند می گفتم شما اینجا جمع شده اید؟ هواپیما بالای آن کوه افتاده است، داخل بخشداری که نیست. راه را یاد گرفتند و آن را ادامه می دهند. آن هم به وسیله پله. با پله به پایین رفته بودند. برف آدم را به طرفی پرت می کند و نابود می کند. چون یخبندان هم شده است، سر می خوردند. اگر آن روزها پیدایش نمی کردند، تا بهار هم نمی توانستند پیدا کنند. اگر این روزها بود، شاید بیشتر از این حرفها برف رویشان می نشست. آنجا در تابستان جای باصفایی است. خدا رحمتشان کند. ما اعتقاد به شاهچراغ داریم. به این شاه چراغ، نه چیزی به من می دهند بابت این حرف ها و نه اینکه چیزی بخواهند از من بگیرند. من سقوط هواپیما را ندیدم. تا خواست زیر ابر پنهان شود، من به خانه برگشتم. حتی صدای کوبیده شدنش را هم نشنیدم. باد طوری صدا می کرد که نمی گذاشت بشنوم. شاید کسانی که نزدیک تر بودند، بهتر متوجه شدند که هواپیما به کوه خورده است. یکی می گفت، هواپیما که می رفت، دود می کرد؟ گفتم چه می گویید؟ هواپیما داشت می رفت. هواپیما اگر نقص فنی داشت، از تهران تا اینجا آمد، سقوط نکرد، سر کوه دنا افتاده باشد؟