۲۹ سال از رحلت امام میگذرد و این فاصله و بُعد زمانیِ نزدیک به ۳ دهه، راه را برای تحریفِ راه و رأی و نظر امام هموار میکند و تحریف درباره شخصیت بزرگی، چون روحالله الموسوی خمینی امری جدّی است: «آیا شخصیتها را هم میشود تحریف کرد؟ بله. تحریف شخصیتها به این است که ارکان اصلی شخصیت آن انسان بزرگ، یا مجهول بماند، یا غلط معنا شود، یا بهصورت انحرافی و سطحی معنا شود؛ همه اینها برمیگردد به تحریف شخصیت. شخصیتی که الگو است، امام و پیشوا است، رفتار او، گفتار او برای نسلهای بعد از خود او راهنما و رهنمود است، اگر تحریف شود زیان بزرگی به وجود خواهد آمد. امام را نباید بهعنوان صرفاً یک شخصیت محترم تاریخی مورد توجّه قرارداد؛ بعضی اینجور میخواهند.» (۱)
به گزارش فارس در سالهای اخیر شاهد بودهایم که کنشگران سیاسی برای مقاصد حزبی و گروهی و منفعت شخصی، نظر امام را تحریف کردهاند. برای امام تاریخ ساخته و جعل کردهاند. حرف امام را قلب کردهاند... در همه این سالها کسانی خواستند تا امام تنها یک خاطره باشد. یک خاطره دورِ مقدس که حالا دیگر در دنیا نیست... حرم بزرگ و با جلال و شکوهی دارد و ضریحی که در آن دفن است. باید تنها به زیارت او رفت... عدهای امام را تنها چنین میخواستند. یک خاطره دور مقدس. عدهای امام را همچون میراث فرهنگی میخواهند: «بزرگترین درسی که امام بزرگوار به ما داد، درس روحیّه و ذهن و عمل انقلابی است؛ این را باید فراموش نکنیم. امام میراث فرهنگی نیست؛ بعضی به امام به چشم میراث فرهنگی نگاه میکنند. امام زنده است؛ امام، امام ما است؛ امام، پیشوای ما است؛ با این چشم به امام نگاه کنید و از او بیاموزید.» (۲)
امروز فرزندان امام، همانها که نسبت خونی و نَسَبی با خمینی ندارند، اما دلوجانشان با نور وجود خمینی پیوند دارد، راه را، مسیر را در نگاه امام مییابند. فرزندان امام و انقلاب چشم و قلبشان به کلام رهبرشان است که در تمام این سه دهه پس از امام، پرچمدار سرفراز و منصور راه و نگاه خمینی کبیر است. فرزندان راه پدران را رها نخواهند کرد که در این راستا گروه امام و رهبری خبرگزاری فارس در پرونده ویژهای تحت عنوان «عصر روحالله» بنا دارد تا در مسیر تشریح هرچه صحیحتر اندیشههای امام روح الله گامی بردارد.
۱- بیانات در مراسم بیست و ششمین سالگرد رحلت امام خمینی. ۹۴/۳/۱۴،
۲-بیانات در مراسم بیست و هشتمین سالگرد رحلت امام خمینی. ۹۶/۳/۱۴
آنچه در ادامه میآید گفتوگوی مشروح با آیتالله محمدعلی موحدیکرمانی دبیرکل جامعه روحانیت مبارز که از موسسین این نهاد انقلابی است و تا سال ۸۴ نیز نماینده، ولی فقیه در سپاه پاسداران بود.
وی سال ۹۱ از سوی رهبر انقلاب به عنوان امام جمعه موقت تهران منصوب شد و در حال حاضر به جز عضویت در مجمع تشخیص مصلحت نظام، نایب رئیسی مجلس خبرگان را نیز بر عهده دارد:
- با توجه به اینکه پس از رحلت حضرت امام، مقام معظم رهبری از سوی خبرگان سکاندار اداره کشور شدند، درباره شاخصهای خط امام و عملکرد رهبر معظم انقلاب در ۲۹ سال گذشته نظر خود را بفرمایید؟
آیتالله موحدی کرمانی: ابتدا به روح مطهر حضرت امام (ره) درود میفرستم و از خدای متعال درخواست میکنم که خداوند روح مطهر ایشان را با رسولالله محشور کند و در قبال زحماتی که در رابطه با انقلاب متحمل شدند اجر عظیمی به ایشان مرحمت کند.
سخن راجع به امام کار سختی است و ابعاد زندگی ایشان فراوان است، از این رو بنده درباره آن بعد شخصیتی امام که مربوط به انقلاب و رمز پیروزی انقلاب است، صحبت خواهم کرد.
اگر کسی بخواهد ارزش قیام و نهضت امام را بفهمد و بشناسد باید آن شرایطی که امام در زمان خودشان داشتند را بفهمد و بداند که کشور در چه وضعیتی قرار داشت، سلطه پهلوی جرات نفس کشیدن را از مردم گرفته بود و استکبار جهانی نیز حامی او بود.
* تحرک پیروان امام زیر نظر ساواک بود
کشورهای مستکبر، حامی شاه بودند و شاه را تا بن دندان غرق در اسلحه کرده بودند، دستگاه جاسوسی و اطلاعاتی قوی که آمریکا و مستکبرین در اختیار شاه گذاشته بودند کوچکترین تحرک پیروان امام را زیر نظر میگرفتند و اگر متوجه میشدند افراد را زندانی و زیر شکنجه قرار میدادند.
تعدادی نیز زیر شکنجه جان دادند و شهید شدند، ساواکی که در زمان شاه بود، آمریکایی و اسرائیلی بود و آنها با برنامههای خاص خود شاه را برای این امر مجهز کرده بودند.
- خاطرهای از مجاهدت یاران حضرت امام دارید؟
آیتالله موحدیکرمانی: خداوند آقای لاهوتی را رحمت کند، ایشان داستان خود را نقل میکرد و میگفت: مرا برای بازجویی احضار کردند و به اتاقی بردند که در آنجا چند صحنه جلوی چشم من بود، یک صحنه این بود که زیر یک تخت آهنی را با شعله آتش داغ کرده بودند و یکی از رزمندگان و طرفداران امام را عریان کرده و روی تخت بسته بودند و او ناله میزد و بوی گوشت سوخته فضا را پر کرده بود.
در صحنه دیگری فرد دیگری را با وضعیت دلخراشی آویزان کرده بودند که من نمیتوانم خیلی آن را توضیح دهم و از پاهای آن فرد خون جاری بود و فرد دیگری را هم کتک میزدند، در چنین فضایی مرا برای بازجویی برده بودند، بنابراین مردم به شدت مایوس شده بودند و میگفتند هیچ کاری نمیتوان کرد، چرا که ما نه زورمان به آمریکا میرسد که حامی شاه است و نه به شاه جلادی که اینگونه آدم میکشد و زندانی و شکنجه میکند، اما مهم این است که امام به مردم امید داد و حالت یاس را از مردم زدود.
جوانهایی بودند که دلشان میخواستند وضعیت کشور را تغییر دهند، اما معتقد بودند که روحانیت و اسلام طرحی برای نجات مردم از ظلم و ستم ندارند؛ لذا آنها به مارکسیست و کمونیست گرایش پیدا کردند و از اسلام روی گرداندند؛ نکته مهم این است که امام آمدند و با طرحی که تنظیم کردند گفتند اسلام میتواند مردم را نجات دهد و از این ظلم رهایی بخشد.
* نظر امام این بود مردم برنامه اسلام را پیاده کنند
- نقش حضرت امام (ره) در ساماندهی و به میدان آوردن مردم برای ایجاد حیات جدیدی در تاریخ سیاسی ایران چه بود؟
آیتالله موحدیکرمانی: برنامههای امام عمیق و ریشهدار بود؛ برخی به امام پیشنهاد اقدام مسلحانه میدادند، اما امام نمیپسندیدند و نظرشان این بود مردم برنامه اسلام را پیاده کنند؛ اسلام برای نجات مردم مظلوم و مستضعف برنامه دارد، امام فرمود: بدانید مردم اگر زیر بار ظلم نروند و مقابل ظلم بایستند پیروز میشوند، این حرکت اصلی امام بود و اینکه اگر ظالمی مسلط شده به دلیل این است که مردم ظلمپذیر و ساکت شدهاند و با سکوت خود میدان را برای ظالم بازکردهاند.
*امام برعلیه انظلام هم قیام کردند
قرآن میفرماید چرا شما در مقابل مستکبر قیام نمیکنید و انسانهای مظلوم را نجات نمیدهید؟ این ساکت شدن در مقابل ظالم و تحرک نداشتن، انظلام و پذیرش ظلم است؛ یعنی یک ملتی مظلوم است و ظالمی بر آنها مسلط شده و آنها نیز دم نمیزنند و هیچ کاری نمیکنند، این پذیرش ظلم است و باعث میشود ظالم جریتر شده و ظلم خود را بیشتر کند.
امام در این شرایط فرمود که قیام کنید و در مقابل شاه چنانچه اسلحه ندارید، زبان دارید، امام فرمود: از شاه اعلام برائت و بیزاری کنید و فضا را از مخالفت و ضدیت با او پر کنید.
* برنامهریزی یاران امام برای برگزاری تظاهرات علیه شاه
الحمدلله مردم هم شنوا بودند و با حرف امام به میدان آمدند، آنها معتقد بودند که امام نایب حضرت مهدی (عج) است و امام هم نایب امام زمان بودند، قیام در مقابل ظالم مشابه با حادثه کربلا است و هرکس هم کشته شود شهید است؛ لذا مردم به میدان آمدند و از شاه و آمریکا و اسرائیل اعلام بیزاری کردند، قرآن به مظلومان میفرماید به میدان بیایید و هر کاری که از دستتان برمیآیند انجام دهید و اگر سلاح ندارید که دشمن را نابود کنید از او اعلام برائت کنید؛ بنابراین مردم این کار را انجام داده و از امام اطلاعت کردند و کار به آنجا رسید که کشور ایران از شعار مرگ بر آمریکا و مرگ بر شاه پر شد، طوری که در یک روز و یک ساعت معین با برنامهریزی دقیق یاران امام همچون شهیدان بهشتی، باهنر، مطهری و مرحوم انواری و مهدوی کنی به دستور حضرت امام مردم به خیابانها میآمدند و روحانیت مبارز گرداننده این صحنه بود و به همراه دانشجویان و بازاریان مبارز این کار را انجام میدادند؛ همه وارد شدند و کسی نترسید و نتیجه این شد که در یک روز و یک ساعت تمام کشور از تهران، استانها و شهرستانها و کوردهاتها فریاد مرگ بر شاه پر شد.
*کار امام شبیه معجزه بود
شاه دید که نمیتواند در این کشور بماند و کشور به دست امام است و ماندن او غیر از به خطر انداختن خودش چیز دیگری ندارد و از این رو از کشور فرار کرد، همراهان شاه نیز تا جایی که توانستند فرار کردند و کسانی هم که نتوانستند ماندند و به جزای اعمالشان رسیدند و اعدام شدند. این کار شبیه معجزه بود که امام انجام دادند.
*حفظ انقلاب از انقلاب کردن سختتر است
وقتی انقلاب اسلامی پیروز شد، ایران از حلقوم آمریکا بیرون آمد و مردم نیز مالک امر خودشان شدند، نکته دوم این است که امام فرمود: حفظ انقلاب از خود انقلاب مهمتر است، بنابراین باید انقلاب را حفظ کرد و این از خود انقلاب کردن سختتر است.
خدا را شاکریم که بعد از رحلت امام فردی جانشین امام شد که دقیقا برنامهشان، ادامه برنامههای امام است و تمام سخنان رهبر باید دستورالعمل مردم و مسئولان باشد که هست، مردم مطیع رهبر هستند و مسئولان نیز باید سعی کنند که اطاعت ۱۰۰ درصدی داشته باشند.
- شما در اوج مبارزه فکر میکردید انقلابی که امام آغاز کرده پیروز شود؟
آیتالله موحدیکرمانی: نمیدانم خداوند حالت خوبی به ما داده بود، ما خیلی امیدوار بودیم با اینکه شرایط بسیار شرایطِ سختی بود، اما نمیدانم خدا به ما روحیه داد، امام ما را تشویق کرد، اصلاً چهرۀ امام آدم را شجاع میکردند وقتی آدم امام را میدید و صحبتهای او را میشنید از هر نوع یاس و ناامیدی و ترسی، خداوند آدم را نجات میداد و ما خیلی امیدوار بودیم، راهپیمایی که میشد یادم است ما همراه روحانیت منطقه بودیم، در ماشین بلندگو گذاشته بودند و من پشت میکروفون شعار میدادم و مردم هم شعار میدادند ما اصلاً فکر نمیکردیم این شعارهای مرگ بر شاه خطرناک است ما را میگیرند، اصلاً خیلی روحیه قوی بود، من الان تعجب میکنم این روحیه را چطور خدا به ما داد؟! در مجموع ما خیلی امیدوار بودیم
- نظر شما درباره استمرار مبارزه با آمریکا به عنوان یکی از شاخصهای خط امام چیست؟
آیتالله موحدیکرمانی: وقتی مبارزات مردم به ثمر رسید، این میوه را باید حفظ کرد و دشمنی با آمریکا را فراموش نکرد و بدانیم که آمریکا دشمن است. در برجام برخی گفتند با آمریکا مذاکره کنیم شاید نتیجهای داشته باشد، مذاکره با دشمن؟! آیا این برای ما نتیجهای داشت؟
این جزو محالات است و دشمن جز بدی چیزی برای ما نمیخواهد، آنها یک گام برای اینکه خیری به ایران برسد برنمیدارند و اگر از اول این حالت وجود داشت آمریکا فریبمان نمیداد و بالاخره این روحیه مهم است و باید آن را حفظ و باور کرد که آمریکا و اسرائیل دشمن اصلی انقلاب اسلامی هستند.
هر کشور اروپایی و غیراروپایی که دنبالهرو آمریکا باشد دشمن است و باید به این نکته توجه کنیم، چون این یکی از رموز اصلی حفظ انقلاب اسلامی است، مقام معظم رهبری در این زمینه توصیههای فراوانی داشتند و در دیدار بامسئولان نظام با رهبر معظم انقلاب، مطالب بسیار ارزندهای مطرح کردند و به عنوان تجربه باید دستورالعمل و درس باشد.
- چه تجربههایی؟
آیتالله موحدیکرمانی: تجربه اول این است که آمریکا بدعهد بوده و به وعده خود عمل نمیکند و دروغ میگوید و آنها هر تعهدی که بکنند، نقض کرده و همانطور که دیدیم از برجام خارج شدند. این یک حرکت زشتی بود که از سوی آمریکا اتفاق افتاد این قرارداد فقط با آمریکا نبود بلکه با ۱+۵ بود، آن ۵ کشور دیگر و ۳ کشور اروپایی و چین و روسیه هم طرف مذاکره بودند و آنها آمریکا را به خاطر این رفتار تقبیح کردند که چرا پیمان شکنی کرده است.
*منافعمان تامین نشود دلیلی ندارد در برجام بمانیم
ایران در حال حاضر میگوید من به این تعهد پایبند هستم، اما مادامی که کشورهای اروپایی به تعهدات خود عمل کنند و مانند آمریکا پیمانشکنی نکنند و مادامی که آنها تعهدشان مانند تعهد آمریکا نیست و مادامی که منافع ایران تامین شود، ایران در این توافق میماند، اما چنانچه منافعاش تامین نشود و اروپا به همراه آمریکا عمل کند دیگر دلیلی ندارد که ایران در این توافق بماند، باید به این مسائل اساسی توجه کرد.
مقام معظم رهبری فرمودند: لبخندهای دشمن شما را فریب ندهد و زیر دستکشهای مخملی دشمن دست چدنی است و این را باید باور کرد.
- با توجه به اینکه در مقابل اسلام آمریکایی، اسلام ناب و اسلام انقلابی قراردارد، شما شاخصههای این اسلام را که انقلاب ما مبتنی بر آن است چه میدانید؟
آیتالله موحدی کرمانی: الحمدالله اسلام ایران، یعنی اسلامی که امام آن را بیان کردند ممکن است در ایران نیز برخی مسئولان لغزشهایی در این زمینه داشته باشند، اما ما کاری به آنها نداریم بلکه اسلامی که امام و مقام معظم رهبری مطرح کردند برای ما ملاک است. هم امام و هم مقام معظم رهبری ابعاد این اسلام را برای ما تبیین کردهاند.
- با توجه به بحث آمریکا، اخیراً وزیر امور خارجه این کشور، ایران را متهم به حمایت از تروریسم کرده است، تحلیل شما چیست؟
آیتالله موحدی کرمانی: آمریکا دشمن است و هر سخنی میگوید دروغ است، آنها با سپاه مخالف هستند و میگویند سپاه پاسداران تروریست است در حالی که تروریست خود نامردِ آمریکا است که آدم میکشد و از اسرائیل کودککش طرفداری میکند؛ بنابراین چه وزیر امور خارجه آمریکا یا هر مقام آمریکایی دیگر فرقی نمیکند و مسئولان کشور باید بدانند آمریکا دروغ میگوید و آنها به هیچ و جه قابل اعتماد نیستند.
باید به درون و داخل اتکا و توجه کرد و همانطور که رهبر انقلاب فرمودند: نباید مسائل کشور را به برجام گره زد و باید آن را با ظرفیتهای بسیاری که در کشور داریم مشکلات خود را حل کنیم.
*امام با سیاستبازی مخالف بودند
- شما به عنوان نماینده، ولی فقیه در سپاه فعالیت میکردید، با توجه به این سابقه درباره وظایف سپاه پاسداران برای حفظ دستاوردهای انقلاب توضیح دهید.
آیتالله موحدیکرمانی: ورود نظامی یک مساله است و ورود سیاسی یک مساله دیگر، سپاه (برای حفظ دستاوردها) ورود نظامی دارد و حفظ دستاوردها از طریق نظامی نیز هست، مسائل سیاسی نکته دیگری است و آقا هم مانند امام دراین باره نظر خود را فرمودهاند.
* کمک فرهنگی و اقتصادی سپاه
سپاه یک نیروی نظامی است و باید از طریق نظامی دستاوردها را حفظ کند، البته کمک فرهنگی و کمک اقتصادی و سایر کمکهای سپاه هم هست، اما ورود به سیاست یعنی سیاستبازی و آن مساله خاص دیگری است که امام با آن مخالف بودند و آقا هم گفتند سپاه باید دستاوردهای انقلاب را حفظ کند و این رویکرد ایشان نیز مانند امام است.
- پس از ارتحال امام و انتخاب آیتالله خامنهای به عنوان جانشین امام، شما در خبرگان حضور داشتید، درباره فقدان حضرت امام و تصمیم تاریخی خبرگان بیشتر توضیح دهید.
آیتالله موحدیکرمانی: رحلت امام حادثه خیلی تلخی بود، چون امام عمودِ خیمۀ انقلاب بود؛ امام عمودِ خیمه بود مانند اینکه انسان بفهمد این عمود را کشیدند، خیمه پایین میآید وقتی خبر رحلت را شنیدیم همه نگران بودیم، متاثر و ناراحت بودیم.
بنده آن زمان نماینده تهران در مجلس خبرگان بودم؛ وقتی اعلام کردند همه ما جمع شدیم و یک روز از صبح تا ظهر مقام معظم رهبری وصیتنامه را خواندند، البته بنا بود حاج احمدآقا بخواند گفتند حال حاج احمدآقا مساعد نیست.
به گزارش فارس در سالهای اخیر شاهد بودهایم که کنشگران سیاسی برای مقاصد حزبی و گروهی و منفعت شخصی، نظر امام را تحریف کردهاند. برای امام تاریخ ساخته و جعل کردهاند. حرف امام را قلب کردهاند... در همه این سالها کسانی خواستند تا امام تنها یک خاطره باشد. یک خاطره دورِ مقدس که حالا دیگر در دنیا نیست... حرم بزرگ و با جلال و شکوهی دارد و ضریحی که در آن دفن است. باید تنها به زیارت او رفت... عدهای امام را تنها چنین میخواستند. یک خاطره دور مقدس. عدهای امام را همچون میراث فرهنگی میخواهند: «بزرگترین درسی که امام بزرگوار به ما داد، درس روحیّه و ذهن و عمل انقلابی است؛ این را باید فراموش نکنیم. امام میراث فرهنگی نیست؛ بعضی به امام به چشم میراث فرهنگی نگاه میکنند. امام زنده است؛ امام، امام ما است؛ امام، پیشوای ما است؛ با این چشم به امام نگاه کنید و از او بیاموزید.» (۲)
امروز فرزندان امام، همانها که نسبت خونی و نَسَبی با خمینی ندارند، اما دلوجانشان با نور وجود خمینی پیوند دارد، راه را، مسیر را در نگاه امام مییابند. فرزندان امام و انقلاب چشم و قلبشان به کلام رهبرشان است که در تمام این سه دهه پس از امام، پرچمدار سرفراز و منصور راه و نگاه خمینی کبیر است. فرزندان راه پدران را رها نخواهند کرد که در این راستا گروه امام و رهبری خبرگزاری فارس در پرونده ویژهای تحت عنوان «عصر روحالله» بنا دارد تا در مسیر تشریح هرچه صحیحتر اندیشههای امام روح الله گامی بردارد.
۱- بیانات در مراسم بیست و ششمین سالگرد رحلت امام خمینی. ۹۴/۳/۱۴،
۲-بیانات در مراسم بیست و هشتمین سالگرد رحلت امام خمینی. ۹۶/۳/۱۴
آنچه در ادامه میآید گفتوگوی مشروح با آیتالله محمدعلی موحدیکرمانی دبیرکل جامعه روحانیت مبارز که از موسسین این نهاد انقلابی است و تا سال ۸۴ نیز نماینده، ولی فقیه در سپاه پاسداران بود.
وی سال ۹۱ از سوی رهبر انقلاب به عنوان امام جمعه موقت تهران منصوب شد و در حال حاضر به جز عضویت در مجمع تشخیص مصلحت نظام، نایب رئیسی مجلس خبرگان را نیز بر عهده دارد:
- با توجه به اینکه پس از رحلت حضرت امام، مقام معظم رهبری از سوی خبرگان سکاندار اداره کشور شدند، درباره شاخصهای خط امام و عملکرد رهبر معظم انقلاب در ۲۹ سال گذشته نظر خود را بفرمایید؟
آیتالله موحدی کرمانی: ابتدا به روح مطهر حضرت امام (ره) درود میفرستم و از خدای متعال درخواست میکنم که خداوند روح مطهر ایشان را با رسولالله محشور کند و در قبال زحماتی که در رابطه با انقلاب متحمل شدند اجر عظیمی به ایشان مرحمت کند.
سخن راجع به امام کار سختی است و ابعاد زندگی ایشان فراوان است، از این رو بنده درباره آن بعد شخصیتی امام که مربوط به انقلاب و رمز پیروزی انقلاب است، صحبت خواهم کرد.
اگر کسی بخواهد ارزش قیام و نهضت امام را بفهمد و بشناسد باید آن شرایطی که امام در زمان خودشان داشتند را بفهمد و بداند که کشور در چه وضعیتی قرار داشت، سلطه پهلوی جرات نفس کشیدن را از مردم گرفته بود و استکبار جهانی نیز حامی او بود.
* تحرک پیروان امام زیر نظر ساواک بود
کشورهای مستکبر، حامی شاه بودند و شاه را تا بن دندان غرق در اسلحه کرده بودند، دستگاه جاسوسی و اطلاعاتی قوی که آمریکا و مستکبرین در اختیار شاه گذاشته بودند کوچکترین تحرک پیروان امام را زیر نظر میگرفتند و اگر متوجه میشدند افراد را زندانی و زیر شکنجه قرار میدادند.
تعدادی نیز زیر شکنجه جان دادند و شهید شدند، ساواکی که در زمان شاه بود، آمریکایی و اسرائیلی بود و آنها با برنامههای خاص خود شاه را برای این امر مجهز کرده بودند.
- خاطرهای از مجاهدت یاران حضرت امام دارید؟
آیتالله موحدیکرمانی: خداوند آقای لاهوتی را رحمت کند، ایشان داستان خود را نقل میکرد و میگفت: مرا برای بازجویی احضار کردند و به اتاقی بردند که در آنجا چند صحنه جلوی چشم من بود، یک صحنه این بود که زیر یک تخت آهنی را با شعله آتش داغ کرده بودند و یکی از رزمندگان و طرفداران امام را عریان کرده و روی تخت بسته بودند و او ناله میزد و بوی گوشت سوخته فضا را پر کرده بود.
در صحنه دیگری فرد دیگری را با وضعیت دلخراشی آویزان کرده بودند که من نمیتوانم خیلی آن را توضیح دهم و از پاهای آن فرد خون جاری بود و فرد دیگری را هم کتک میزدند، در چنین فضایی مرا برای بازجویی برده بودند، بنابراین مردم به شدت مایوس شده بودند و میگفتند هیچ کاری نمیتوان کرد، چرا که ما نه زورمان به آمریکا میرسد که حامی شاه است و نه به شاه جلادی که اینگونه آدم میکشد و زندانی و شکنجه میکند، اما مهم این است که امام به مردم امید داد و حالت یاس را از مردم زدود.
جوانهایی بودند که دلشان میخواستند وضعیت کشور را تغییر دهند، اما معتقد بودند که روحانیت و اسلام طرحی برای نجات مردم از ظلم و ستم ندارند؛ لذا آنها به مارکسیست و کمونیست گرایش پیدا کردند و از اسلام روی گرداندند؛ نکته مهم این است که امام آمدند و با طرحی که تنظیم کردند گفتند اسلام میتواند مردم را نجات دهد و از این ظلم رهایی بخشد.
* نظر امام این بود مردم برنامه اسلام را پیاده کنند
- نقش حضرت امام (ره) در ساماندهی و به میدان آوردن مردم برای ایجاد حیات جدیدی در تاریخ سیاسی ایران چه بود؟
آیتالله موحدیکرمانی: برنامههای امام عمیق و ریشهدار بود؛ برخی به امام پیشنهاد اقدام مسلحانه میدادند، اما امام نمیپسندیدند و نظرشان این بود مردم برنامه اسلام را پیاده کنند؛ اسلام برای نجات مردم مظلوم و مستضعف برنامه دارد، امام فرمود: بدانید مردم اگر زیر بار ظلم نروند و مقابل ظلم بایستند پیروز میشوند، این حرکت اصلی امام بود و اینکه اگر ظالمی مسلط شده به دلیل این است که مردم ظلمپذیر و ساکت شدهاند و با سکوت خود میدان را برای ظالم بازکردهاند.
*امام برعلیه انظلام هم قیام کردند
قرآن میفرماید چرا شما در مقابل مستکبر قیام نمیکنید و انسانهای مظلوم را نجات نمیدهید؟ این ساکت شدن در مقابل ظالم و تحرک نداشتن، انظلام و پذیرش ظلم است؛ یعنی یک ملتی مظلوم است و ظالمی بر آنها مسلط شده و آنها نیز دم نمیزنند و هیچ کاری نمیکنند، این پذیرش ظلم است و باعث میشود ظالم جریتر شده و ظلم خود را بیشتر کند.
امام در این شرایط فرمود که قیام کنید و در مقابل شاه چنانچه اسلحه ندارید، زبان دارید، امام فرمود: از شاه اعلام برائت و بیزاری کنید و فضا را از مخالفت و ضدیت با او پر کنید.
* برنامهریزی یاران امام برای برگزاری تظاهرات علیه شاه
الحمدلله مردم هم شنوا بودند و با حرف امام به میدان آمدند، آنها معتقد بودند که امام نایب حضرت مهدی (عج) است و امام هم نایب امام زمان بودند، قیام در مقابل ظالم مشابه با حادثه کربلا است و هرکس هم کشته شود شهید است؛ لذا مردم به میدان آمدند و از شاه و آمریکا و اسرائیل اعلام بیزاری کردند، قرآن به مظلومان میفرماید به میدان بیایید و هر کاری که از دستتان برمیآیند انجام دهید و اگر سلاح ندارید که دشمن را نابود کنید از او اعلام برائت کنید؛ بنابراین مردم این کار را انجام داده و از امام اطلاعت کردند و کار به آنجا رسید که کشور ایران از شعار مرگ بر آمریکا و مرگ بر شاه پر شد، طوری که در یک روز و یک ساعت معین با برنامهریزی دقیق یاران امام همچون شهیدان بهشتی، باهنر، مطهری و مرحوم انواری و مهدوی کنی به دستور حضرت امام مردم به خیابانها میآمدند و روحانیت مبارز گرداننده این صحنه بود و به همراه دانشجویان و بازاریان مبارز این کار را انجام میدادند؛ همه وارد شدند و کسی نترسید و نتیجه این شد که در یک روز و یک ساعت تمام کشور از تهران، استانها و شهرستانها و کوردهاتها فریاد مرگ بر شاه پر شد.
*کار امام شبیه معجزه بود
شاه دید که نمیتواند در این کشور بماند و کشور به دست امام است و ماندن او غیر از به خطر انداختن خودش چیز دیگری ندارد و از این رو از کشور فرار کرد، همراهان شاه نیز تا جایی که توانستند فرار کردند و کسانی هم که نتوانستند ماندند و به جزای اعمالشان رسیدند و اعدام شدند. این کار شبیه معجزه بود که امام انجام دادند.
*حفظ انقلاب از انقلاب کردن سختتر است
وقتی انقلاب اسلامی پیروز شد، ایران از حلقوم آمریکا بیرون آمد و مردم نیز مالک امر خودشان شدند، نکته دوم این است که امام فرمود: حفظ انقلاب از خود انقلاب مهمتر است، بنابراین باید انقلاب را حفظ کرد و این از خود انقلاب کردن سختتر است.
خدا را شاکریم که بعد از رحلت امام فردی جانشین امام شد که دقیقا برنامهشان، ادامه برنامههای امام است و تمام سخنان رهبر باید دستورالعمل مردم و مسئولان باشد که هست، مردم مطیع رهبر هستند و مسئولان نیز باید سعی کنند که اطاعت ۱۰۰ درصدی داشته باشند.
- شما در اوج مبارزه فکر میکردید انقلابی که امام آغاز کرده پیروز شود؟
آیتالله موحدیکرمانی: نمیدانم خداوند حالت خوبی به ما داده بود، ما خیلی امیدوار بودیم با اینکه شرایط بسیار شرایطِ سختی بود، اما نمیدانم خدا به ما روحیه داد، امام ما را تشویق کرد، اصلاً چهرۀ امام آدم را شجاع میکردند وقتی آدم امام را میدید و صحبتهای او را میشنید از هر نوع یاس و ناامیدی و ترسی، خداوند آدم را نجات میداد و ما خیلی امیدوار بودیم، راهپیمایی که میشد یادم است ما همراه روحانیت منطقه بودیم، در ماشین بلندگو گذاشته بودند و من پشت میکروفون شعار میدادم و مردم هم شعار میدادند ما اصلاً فکر نمیکردیم این شعارهای مرگ بر شاه خطرناک است ما را میگیرند، اصلاً خیلی روحیه قوی بود، من الان تعجب میکنم این روحیه را چطور خدا به ما داد؟! در مجموع ما خیلی امیدوار بودیم
- نظر شما درباره استمرار مبارزه با آمریکا به عنوان یکی از شاخصهای خط امام چیست؟
آیتالله موحدیکرمانی: وقتی مبارزات مردم به ثمر رسید، این میوه را باید حفظ کرد و دشمنی با آمریکا را فراموش نکرد و بدانیم که آمریکا دشمن است. در برجام برخی گفتند با آمریکا مذاکره کنیم شاید نتیجهای داشته باشد، مذاکره با دشمن؟! آیا این برای ما نتیجهای داشت؟
این جزو محالات است و دشمن جز بدی چیزی برای ما نمیخواهد، آنها یک گام برای اینکه خیری به ایران برسد برنمیدارند و اگر از اول این حالت وجود داشت آمریکا فریبمان نمیداد و بالاخره این روحیه مهم است و باید آن را حفظ و باور کرد که آمریکا و اسرائیل دشمن اصلی انقلاب اسلامی هستند.
هر کشور اروپایی و غیراروپایی که دنبالهرو آمریکا باشد دشمن است و باید به این نکته توجه کنیم، چون این یکی از رموز اصلی حفظ انقلاب اسلامی است، مقام معظم رهبری در این زمینه توصیههای فراوانی داشتند و در دیدار بامسئولان نظام با رهبر معظم انقلاب، مطالب بسیار ارزندهای مطرح کردند و به عنوان تجربه باید دستورالعمل و درس باشد.
- چه تجربههایی؟
آیتالله موحدیکرمانی: تجربه اول این است که آمریکا بدعهد بوده و به وعده خود عمل نمیکند و دروغ میگوید و آنها هر تعهدی که بکنند، نقض کرده و همانطور که دیدیم از برجام خارج شدند. این یک حرکت زشتی بود که از سوی آمریکا اتفاق افتاد این قرارداد فقط با آمریکا نبود بلکه با ۱+۵ بود، آن ۵ کشور دیگر و ۳ کشور اروپایی و چین و روسیه هم طرف مذاکره بودند و آنها آمریکا را به خاطر این رفتار تقبیح کردند که چرا پیمان شکنی کرده است.
*منافعمان تامین نشود دلیلی ندارد در برجام بمانیم
ایران در حال حاضر میگوید من به این تعهد پایبند هستم، اما مادامی که کشورهای اروپایی به تعهدات خود عمل کنند و مانند آمریکا پیمانشکنی نکنند و مادامی که آنها تعهدشان مانند تعهد آمریکا نیست و مادامی که منافع ایران تامین شود، ایران در این توافق میماند، اما چنانچه منافعاش تامین نشود و اروپا به همراه آمریکا عمل کند دیگر دلیلی ندارد که ایران در این توافق بماند، باید به این مسائل اساسی توجه کرد.
مقام معظم رهبری فرمودند: لبخندهای دشمن شما را فریب ندهد و زیر دستکشهای مخملی دشمن دست چدنی است و این را باید باور کرد.
- با توجه به اینکه در مقابل اسلام آمریکایی، اسلام ناب و اسلام انقلابی قراردارد، شما شاخصههای این اسلام را که انقلاب ما مبتنی بر آن است چه میدانید؟
آیتالله موحدی کرمانی: الحمدالله اسلام ایران، یعنی اسلامی که امام آن را بیان کردند ممکن است در ایران نیز برخی مسئولان لغزشهایی در این زمینه داشته باشند، اما ما کاری به آنها نداریم بلکه اسلامی که امام و مقام معظم رهبری مطرح کردند برای ما ملاک است. هم امام و هم مقام معظم رهبری ابعاد این اسلام را برای ما تبیین کردهاند.
- با توجه به بحث آمریکا، اخیراً وزیر امور خارجه این کشور، ایران را متهم به حمایت از تروریسم کرده است، تحلیل شما چیست؟
آیتالله موحدی کرمانی: آمریکا دشمن است و هر سخنی میگوید دروغ است، آنها با سپاه مخالف هستند و میگویند سپاه پاسداران تروریست است در حالی که تروریست خود نامردِ آمریکا است که آدم میکشد و از اسرائیل کودککش طرفداری میکند؛ بنابراین چه وزیر امور خارجه آمریکا یا هر مقام آمریکایی دیگر فرقی نمیکند و مسئولان کشور باید بدانند آمریکا دروغ میگوید و آنها به هیچ و جه قابل اعتماد نیستند.
باید به درون و داخل اتکا و توجه کرد و همانطور که رهبر انقلاب فرمودند: نباید مسائل کشور را به برجام گره زد و باید آن را با ظرفیتهای بسیاری که در کشور داریم مشکلات خود را حل کنیم.
*امام با سیاستبازی مخالف بودند
- شما به عنوان نماینده، ولی فقیه در سپاه فعالیت میکردید، با توجه به این سابقه درباره وظایف سپاه پاسداران برای حفظ دستاوردهای انقلاب توضیح دهید.
آیتالله موحدیکرمانی: ورود نظامی یک مساله است و ورود سیاسی یک مساله دیگر، سپاه (برای حفظ دستاوردها) ورود نظامی دارد و حفظ دستاوردها از طریق نظامی نیز هست، مسائل سیاسی نکته دیگری است و آقا هم مانند امام دراین باره نظر خود را فرمودهاند.
* کمک فرهنگی و اقتصادی سپاه
سپاه یک نیروی نظامی است و باید از طریق نظامی دستاوردها را حفظ کند، البته کمک فرهنگی و کمک اقتصادی و سایر کمکهای سپاه هم هست، اما ورود به سیاست یعنی سیاستبازی و آن مساله خاص دیگری است که امام با آن مخالف بودند و آقا هم گفتند سپاه باید دستاوردهای انقلاب را حفظ کند و این رویکرد ایشان نیز مانند امام است.
- پس از ارتحال امام و انتخاب آیتالله خامنهای به عنوان جانشین امام، شما در خبرگان حضور داشتید، درباره فقدان حضرت امام و تصمیم تاریخی خبرگان بیشتر توضیح دهید.
آیتالله موحدیکرمانی: رحلت امام حادثه خیلی تلخی بود، چون امام عمودِ خیمۀ انقلاب بود؛ امام عمودِ خیمه بود مانند اینکه انسان بفهمد این عمود را کشیدند، خیمه پایین میآید وقتی خبر رحلت را شنیدیم همه نگران بودیم، متاثر و ناراحت بودیم.
بنده آن زمان نماینده تهران در مجلس خبرگان بودم؛ وقتی اعلام کردند همه ما جمع شدیم و یک روز از صبح تا ظهر مقام معظم رهبری وصیتنامه را خواندند، البته بنا بود حاج احمدآقا بخواند گفتند حال حاج احمدآقا مساعد نیست.
از راست و چپ خبرگان فریاد بلند شد آقای هاشمی مشخص است چه کسی باشد؛ آقای خامنهای
- درباره انتخاب حضرت آقا به عنوان رهبر انقلاب چطور؟
آیتالله موحدیکرمانی: بحثهای زیادی شد، تنها کسی که نامی غیر از مقام معظم رهبری را برد آقای آذری بود که ایشان گفت: آقای گلپایگانی باشد و بعضی بحث شورا را مطرح میکردند.
آقای هاشمی رفسنجانی گفت: میخواهیم رای بگیریم که رهبری شورایی باشد یا فردی و گفتند آقایانی که با رهبری فردی موافق هستند رای بدهند؛ اکثراً بلند شدند یعنی نشان دادند نمیخواهند شورایی باشند، ایشان گفت: حالا که رای دادید تک رهبری، چه کسی باشد؟ آقای آذری گفت: آقای گلپایگانی، ولی از راست و چپ خبرگان فریاد بلند شد که آقای هاشمی مشخص است چه کسی باشد؛ آقای خامنهای.
آنچه من یادم میآید این است که بعد از آن رای گرفتند و آقای خامنهای رای قوی آوردند، اکثریت قاطع به رهبر انقلاب رای دادند.
*رهبر انقلاب، امام جوانتری هستند
- در حال حاضر ۲۹ سال از رهبری آقا میگذرد، چه وجه تشابهی بین مدیریتِ رهبر انقلاب با امام یا احتمالا چه اختلافاتی وجود دارد؟
آیتالله موحدیکرمانی: من اختلاف را صفر میبینم؛ آقا قدم جای پای امام گذاشتند و تفاوت بین امام و مقام معظم رهبری این است که رهبر انقلاب، امام جوانتری هستند.