بیش از 200 نفر از مالکان واحدهای مسکونی و تجاری محدوده دانشگاه تهران که در جریان اجرای طرح توسعه دانشگاه تهران مدعی هستند دچار ضر و زیانهای متعدد و متنوعی چه از لحاظ روحی و چه از لحاظ اقتصادی شدهاند، با امضا و ارسال نامهای خطاب به حجتالاسلام روحانی رئیسجمهوری، خواستار رسیدگی فوری به تقاضای خود و برطرف کردن مشکلات موجود در این خصوص هستند.
از بین رفتن هویت فرهنگی و اجتماعی منطقه، افت شدید قیمت مسکن در منطقه،جلوگیری از نوسازی ساختمانهای محدوده، تهدید مالکیت خصوصی ساکنان، سلب آسایش ساکنان به وسیله اجاره املاک به شرکتها و افراد مختلف و ایجاد مزاحمت برای اهالی از سوی ساکنان خوابگاههای مستقر در محدوده، از جمله مشکلاتی است که ساکنان این محدوده با آنها دست و پنجه نرم میکنند و خواستار رفع فوری آنها هستند.
متن کامل نامه به شرح زیر است:
بسمه تعالی
رئیس جمهور محترم و منتخب ملت ایران
جناب آقای حجتالاسلام والمسلمین دکتر حسن روحانی
با سلام و تحیات
بیتردید دوام مشروعیت و قدرت حکومت در پناه رضایت شهروندان و استیفای حقوق آنان به دست میآید. جنابعالی درمنشور حقوق شهروندی تأکید نمودهاید که مدیران و مسئولان در برنامهریزیها، سیاستگذاریها و تصمیمات، ملزم به رعایت حقوق شهروندی هستند. با این حال در قلب شهر تهران، پروژهای در حال اجرا است که شهروندان را به صورت غیرعادلانهای از «حق سکونت» و «حق مالکیّت» محروم کرده و حتی «حق کرامت انسانی» آنها را نیز زیر پا گذاشتهاست؛ حقوقی که جنابعالی بر احقاق آن در منشور حقوق شهروندی تأکید نمودهاید.
جناب رئیس جمهور
گسترش فضاهای آموزشی برای پیشرفت علمی کشور امری لازم است، اما انجام این مهم نباید به قیمت تضییع حقوق مردم تمام شود. ما ساکنان و کسبۀ محدودۀ طرح توسعۀ دانشگاه تهران، بیش از بیست سال است که متحمل مشکلات عدیدهای ناشی از این طرح ناموفق هستیم؛ طرحی که حدود دو دهه است در نخستین مرحلۀ اجرا یعنی تملّک، متوقف مانده و با این وجود، بارها تمدید شده است. مسئولان طرح در حال حاضر اظهار میدارند که حدود 60 درصد از خانهها، آپارتمانها و مغازههای مردم را خریداری کردهاند، اما واقعیت این است که ارزش مالی و ریالی مغازهها، هتلها، سینماها، پاساژ، ساختمانهای تجاری و زمینهای باقی مانده در این محدوده خیلی بیشتر از آن مبلغی است که دانشگاه تهران تاکنون هزینه کرده و به نظر میرسد که خریداری آنچه از سرمایههای مردم در این محدوده باقی مانده خارج از توان و مدیریت مسئولان این طرح است. ضمن این که با وجود بودجههای کلانی که تاکنون برای اجرای این طرح اختصاص داده شده، دستاورد آن پس از گذشت دو دهه جز نابسامانی، خرابی و نارضایتی مردم نبوده است.
طرح توسعۀ دانشگاه تهران چون تازیانهای بر بافت فرهنگی و اجتماعی خیابانهای اطراف دانشگاه فرود آمده و هویّت یکی از زیباترین وخاطرهانگیزترین محلههای تهران را مخدوش ساختهاست؛ به طوری که برخی از ساکنان، مجبور به فروش و کوچ اجباری از این خیابانها شدهاند. خانهها، آپارتمانها و مغازههای مردمی که هنوز در محدوده ساکن یا مشغول کسبوکار هستند، بیش از بیست سال است که در توقیف طرح توسعۀ دانشگاه قرار دارد. مردم این محدوده اجازۀ نوسازی منازل و یا مغازههای در حال تخریب خود را ندارند و نمیتوانند املاک و مغازههایشان را به علت قرار گرفتن در طرح به قیمتی مناسب بفروشند. دانشگاه تهران نیز حتی با وجود داشتن بودجه، سرمایههای مردم را با قیمتی عادلانه از آنان خریداری نمیکند. این در حالی است که برخی از مردم که اغلبشان از اهالی و کسبۀ قدیمی این محدودهاند به هیچ عنوان حاضر به فروش سر پناه و یا محل کسب و کار خود نیستند و تمایلی به ترک خانه و مغازۀ خود ندارند.
متأسفانه مسئولان طرح توسعه در اقدامی غیراخلاقی برخی از صاحبان آپارتمانهایی که تمایلی به فروش ندارند را به انواع مختلف (از جمله با تهدید و ...) تحت فشار قرار میدهند. همچنین دانشگاه در آپارتمانهایی که بخشی از واحدها را تملک نموده، برای تحت فشار قراردادن سایر مالکان، دست به تبدیل واحدها به خوابگاه یا اجارۀ واحدها به اشخاص حقیقی یا حقوقی بدون جلب رضایت سایر واحدها مینماید. دانشگاه همچنین در ادامۀ روند تحت فشار قرار دادن ساکنان و مالکان برای فروش، نسبت به املاک خود در محدوده با بیمسئولیتی برخورد کرده و نسبت به اعتراضات و درخواستها برای حل مشکلات مرتبط با املاک تحت تملک بیاعتنایی مینماید. اینگونه تحت فشار قراردادن مالکان برای فروش، تملک نام ندارد بلکه مصداق بارز غصب اموال دیگران است.
بهراستی در کجای دنیا با مردم و سرمایههای آنها چنین رفتار میشود و اصل مالکیت خصوصی که در تمام دنیا مورد احترام بوده و در دین مبین اسلام نیز به شدت مورد تأکید واقع شده، این چنین مخدوش میگردد؟ چرا باید چنین طرحی تصویب شود که در آن دانشگاهی با این امتیاز علمی و فرهنگی به دنبال تأمین منافع مالی خود به قیمت حراج خانهها، آپارتمانها و مغازههای مردم باشد؟ چرا مسئولان دانشگاه تهران این سرمایهگذاری عظیم را در جایی دیگر انجام نمیدهند که نیازی به تصاحب سرمایههای مردم بیدفاع نباشد؟ آیا زیبنده است که در اطراف این مرکز علمی و فرهنگی خیابانها و کوچههایی به چشم بخورد که تقریباً خالی از سکنه شده و به خاطر سوءمدیریت مسئولان طرح، بلاتکلیف به حال خود رها شدهاند؟
بعد از بیست سال که از این طرح نافرجام و فرسایشی میگذرد، خبر رسید که طرح جدیدی با عنوان «شهردانش» در حال تصویب است. حتی عنوان این طرح جدید نیز کافی است که با توجه به تجربۀ ناخوشایند و دردآور طرح قبلی، کورسوی امید ساکنان این محدوده برای برونرفت ازبنبستها ازبین برود؛ طرحی با عنوانی پرابهام: شهری در دل شهر تهران. تهرانی که خود اکنون با مشکلات عدیدهای دست و پنجه نرم میکند، باید شهری دیگر را در میان خود مدیریت کند و معلوم نیست که بر سر سرمایههای مادی و معنوی مردم مظلوم این محدوده چه خواهد آمد. بدون شک آنها متحمل پرداخت هزینههای بیشتری خواهند شد؛ هزینههایی که در آینده حتی گریبان سایر مردم شهر تهران را نیز خواهد گرفت. اخیراً مسئولان دانشگاه تهران در بیانیهای اظهار داشتهاند که راهی برای توقف و بازگشت این طرح وجود ندارد. سؤال این است که آیا بهراستی طی این سالها با توجه به بودجههای کلانی که صرف شده اقدامی چشمگیر در این محدوده جهت توسعۀ علمی صورت گرفته است؟ آیا از راهی که جز زیان به سرمایههای ملی، مردمی و نارضایتی مردم حاصلی نداشته نباید بازگشت؟
طرح «شهر دانش» از سوی اهالی دانشگاه، اساتید و دانشجویان دانشگاه تهران بارها در نشستهای تخصصی مورد نقد قرار گرفته و تشکلهای دانشجویی نیز انتقادات خود را نسبت به این طرح در بیانیههای متعددی* مطرح کردهاند اما دانشگاه تهران به هیچ وجه حاضر به تغییر رویکرد خود نبوده و گوش شنوایی نسبت به اعتراضات و انتقادات ندارد. به همین دلیل ما ساکنان و کسبۀ محدودۀ طرح توسعۀ دانشگاه تهران تصمیم گرفتیم مستقیماً با حضرتعالی مکاتبه نموده و با تأکید بر این نکته که خواهان احقاق حقوق از دست رفتۀ خود هستیم، مهمترین مشکلات ونارضایتیهای خود را به شرح ذیل معروض داریم:
1. عدم توجه به حقوق ساکنانی که مایل به فروش خانهها و مغازههای خود در ازای هیچ وجهی نیستند و تمایل دارند در املاک فعلیِ خود زندگی کرده یا به کسبوکار ادامه دهند.
2. روند فرسایشی و غیرمنصفانۀ تملک از جمله الزام حقوقی مالکان به فروش در صورت تشکیل پرونده برای شروع فرایند قیمتگذاری طبق قرارداد بین دانشگاه و فروشنده.
3. عدم خرید به قیمت عادلانه از کسانی که نیازمند فروش خانهها، آپارتمانها و مغازههای خود هستند.
4. متضرر شدن ساکنان از کاهش کاذب ارزش املاک و مغازهها به علت قرار داشتن در طرح توسعه.
5. عدم صدور مجوز ساخت از سوی شهرداری به ویژه برای ساختمانهایی که خیلی قدیمی هستند و امنیت سکونت در آنها به خطر افتاده است؛ در حالی که شهرداری طبق قانون موظف است که بعد از گذشت مهلت قانونی طرح و عدم اجرای آن، مجوز ساختوساز را صادر کند. این شرایط برخی از ساکنان را مجبور ساخته تا به دیوان عدالت شکایت کنند.
6. آغاز مجدد فرایند تملک علیرغم دستور وزارت راه و شهرسازی مبنی بر توقف هر گونه اقدام در محدوده پیش از تصویب طرح جدید*.
7. غیرمنصفانه بودن اخذ عوارض نوسازی توسط شهرداری از املاک این محدوده با وجود قرارگرفتن در طرح توسعه.
8. تغییر کاربری بخشی از واحدهای تملّک شدۀ دانشگاه در آپارتمانهای مسکونی و اجارۀ آنها به ادارات و شرکتها، که موجب سلب امنیت از ساکنان به خاطر رفت و آمد افراد متفرقه شده است؛ بهطوریکه ساکنان برخی از این واحدها از ترس مجبور به بستن حفاظ درِ ورودی آپارتمانهایشان درشب هستند.
9. تعلل دانشگاه در پرداخت شارژ و هزینۀ تعمیرات ساختمانهایی که برخی از واحدهای آن را تملّک کرده است.
10. ایجاد مزاحمت برای همسایگان از سوی واحدها و یا ساختمانهایی که توسط دانشگاه تبدیل به خوابگاه شدهاند.
11. اجارۀ پارکینگ برخی از واحدهای آپارتمانی تملکشدۀ ساختمانها توسط دانشگاه به افراد ناشناس.
12. سلب امنیت از مردم محله به خاطر ساختمانها و واحدهایی که تملک شده وخالی رها شدهاند. برخی از ساختمانها نیز کاملاً تخریب شده و به بهانۀ ایجاد پارکینگ بدون استفاده مانده وتبدیل به زبالهدانی و محلی برای کارتنخوابها شده است. این مسئله علاوه بر اینکه سلامت محیطزیست محدوده را به خطر انداخته سبب ناامنیهای اجتماعی متعدد (دزدی،خفتگیری و...) بهخصوص در ساعاتی از شبانهروز و ایام تعطیل شده است.
13. کابلکشیهای اختصاصی و غیرمجاز بین ساختمانهایی که در اختیار دانشگاه تهران است. این کابلها از روی دیوار، حیاط و جلوی پنجرۀ خانهها عبور کرده و علاوه بر این که امنیّت جانی مردم را به خطر انداخته، موجب خساراتی به وسایل الکتریکیِ مردم نیز شده است.
14. علاوهبر مشکلات طرح توسعۀ دانشگاه تهران، مشکلات ناشی از طرحهای دیگر از جمله طرح ترافیک، طرح زوجوفرد و طرح نماز جمعه، و نیز خدماترسانی نامرتب و ضعیفِ اتوبوسرانی نیز موجب عدم آسایش ساکنان در این محدوده شده که نیازمند رسیدگی میباشد.
در پایان، با تأکید براین نکته که دانشگاه تهران با پیشینۀ غنی علمی، فرهنگی و سیاسی مورد احترام همۀ ماست، چنین طرحهایی را که پس از بیست سال جز نابسامانی و صدمات مالی و معنوی به مردم نتیجهای در پی نداشته زیبندۀ توسعۀ علمی این دانشگاه نمیدانیم و نظر به مشکلات فوقالذکر و نارضایتیهای پیش آمده برای ساکنان و کسبه و همچنین عدم تحققپذیری طرح مذکور پس از گذشت حدود دو دهه، تقاضا و خواستههای خود را از شما بدین شرح اعلام میداریم:
از مصوبۀ طرح قبلی توسعۀ دانشگاه تهران با عنوان «طرح ساماندهی پردیس دانشگاههای تهران و علومپزشکی تهران» در سال 1382 حدود پانزده سال گذشته است. براین اساس مدت اعتبار طرح قبلی به سر آمده و ادامۀ آن قانونی نیست. بنابراین تقاضا داریم این طرح را به جای این محدوده در مکانی دیگر اجرا کنید تا سرمایههای مادی و معنوی مردمی که سالها افتخار همسایگی دانشگاه تهران را داشته اند، بیش از این در معرض تهدید و آسیب قرار نگیرد.
طرح جدید توسعۀ دانشگاه تهران با عنوان «شهر دانش، دانشگاه کارآفرین، سبز وهوشمند» فرآیند تصویب را طی میکند. از آنجایی که تصویب این طرح به معنای تداوم محدودیتها و آزار و اذیتهای فوقالذکر و ادامۀ همان مشکلات برای ساکنان است، خواستار لغو مصوبات اولیۀ نهادهای ذیربط دراین مورد و توقف فرآیند تصویب طرح جدید توسعۀ دانشگاه تهران در جهت استیفای کامل حقوق ساکنان و کسبه هستیم.
این طرح در طول دو دهۀ گذشته مشکلات و آسیبهای بسیاری را در محدوده ایجاد نموده است، تقاضا داریم به مشکلات ایجاد شده که طی این سالها خسارات زیادی را بر مردم تحمیل کرده رسیدگی شود.
این نامه با تبرّی از هرگونه بهرهبرداری سیاسی، صرفاً با امید به احقاق حقوق شهروندی جمعی از مردم نوشته شده است و به امضای آنها رسیدهاست**. امید که حضرتعالی در کمک به رفع مشکلات ما ساکنین مظلوم این محدوده، که گویی سالهاست فراموش شدهایم، تدبیر لازم را اتخاذ فرمایید.
والسلام علیکم و رحمه الله و برکاته
به گزارش تسنیم مرکز ارتباط مردمی نهاد ریاست جمهوری، چند روز پس از وصول این نامه، با ارسال نامههای جداگانهای به وزارت علوم، تحقیقات و فنآوری و همچین وزارت راه و شهرسازی، خواستار رسیدگی موضوع و ارائه گزارش بررسی شده است.