کیست ممکن است در داخل، بر رویِ یا اطراف مثانه تشکیل شود. کیستهای مثانه تنها زمانی رایج خواهند بود که فرد سایر مشکلات مرتبط با سیستم ادراری را تجربه کند.
انواع مختلفی از کیستهای مثانه وجود دارد که بیشتر آنها سرطانی نیستند. این نوع کیستها معمولا نشانهای از خود بر جای نمیگذارند.
فرد مبتلا به کیست ممکن است ادرار مکرر یا دردناکی را تجربه کند یا شرایطی داشته باشد که با سایر بیماریها اشتباه گرفته میشود.
در این مقاله سعی میکنیم انواع، علل، نشانه ها، تشخیص و درمان کیست مثانه را با هم مرور کنیم.
کیست مثانه چیست؟
کیستها کیسهای از بافت پرشده با هوا، چرک یا سایر مایعات هستند. آنها ممکن است در هر جایی از بدن به صورت داخلی یا خارجی ظاهر گردند. کیستهای مثانه، معمولاً در دیواره مثانه ایجاد میشوند.
این نوع کیستها در افرادی که سیستم ادراری شان به طور طبیعی کار میکند به ندرت دیده میشود. چنین مواردی اغلب کوچک هستند و ضایعات بی خطری هستند که معمولا توجه افراد را به خود جلب نمیکنند.
پزشک تنها زمانی که مشکلات لگنی را بررسی میکند میتواند چنین مواردی را بیابد.
در مثانه، کیست میتواند نشانهای مشابه با نشانههای پولیپ داشته باشد که رشد غیر طبیعی ضایعات سلولی است. بر خلاف کیست ها، پولیپها با سایر مواد پر نمیشود.
آیا کیستهای مثانه سرطانی هستند؟
کیستهای مثانه تقریبا همیشه بی خطر و بی ضرر هستند و این موضوع بدین معنی است که چنین مواردی باعث ایجاد سرطان در فرد نمیشوند. پزشک میتواند برآمدگی جدید تشکیل شده را بررسی کند و بگوید این برآمدگی کیست است یا تومور.
احتمال سرطانی بودن تومور بیشتر است. اگر برآمدگی به طور غیر طبیعی بزرگ شد یا نشان دهنده سرطان بود پزشک میتواند روشهای تشخیصی بیشتری را دنبال کند و از گزینههای درمانی برای بهبود شرایط استفاده نماید.
بر اساس گفتههای انجمن سرطان در آمریکا، عفونت مزمن مثانه میتواند خطر ابتلا به سرطان مثانه را افزایش دهد. اگر در این مورد نگران هستید با پزشک مشورت نمایید او میتواند فاکتورهای خطر برایتان توضیح دهد و نشانهها را به دقت بررسی نماید.
نشانههای کیست مثانه:
بیشتر کیستها موارد کوچکی هستند که هیچ نشانهای از خود ندارند. فرد ممکن است تنها زمانی که کیست بزرگ میشود یا میترکد و باعث بروز عفونت میگردد، نشانهای را تجربه نماید. شرایط زمینهای میتواند به نشانههای دیگری هم منجر شود.
اگر نشانهها ظاهر شد ممکن است در برگیرنده موارد زیر باشد:
درد به هنگام دفع ادرار
خون یا رشتههای خونی در ادرار
نیاز دردناک به دفع ادرار
نیاز مداوم و فوری به دفع ادرار
ناتوانی در کنترل مثانه
ادرار بیش از حد در شب
درد در کمر یا ناحیه لگن
بوی بد از ادرار
نشانههای سایر مشکلات مثانه همچون سنگ کلیه و عفونت مجاری ادرار نیز ممکن است شبیه این موارد باشد. نشانههای این چنینی ممکن است نشان دهنده سیستیت بینابینی باشد که یک نوع بیماری مزمن مثانه است و علت شناخته شدهای ندارد. این شریط اغلب به درد شدید به هنگام دفع ادرار و تکرر ادرار منجر میشود که گاهی از اوقات به هر ده دقیقه یکبار هم میرسد.
افرادی که سیستیت بینابینی دارند ممکن است درد شدیدی را به هنگام پر بودن مثانه تجربه نمایند و زمانی که دفع ادرار کردند راحت شوند. برخی از افراد نیز به هنگام مقاربت جنسی درد میکشند و این موضوع در افرادی که کیست مثانه دارند رایج نیست. تشخیص دقیق برای پیشگیری از بروز عوارض ناخواسته بسیار مهم است.
تشخیص کیست مثانه:
پزشک شروع به پرسیدن سوالاتی در مورد نشانههای اخیر و سابقه پزشکی و خانوادگی فرد میکند؛ تست ادرار برای بررسی عفونت نیز ممکن است انجام بگیرد.
تشخیص دقیق یکی از نکات کلیدی برای بهبود شرایط است. پزشک اغلب زمانی که تست تصویربرداری از ناحیه لگن را به علل مختلف تجویز میکند و آن را بررسی مینماید متوجه کیست مثانه میشود.
پزشک عمومی که به وجود کیست مثانه مشکوک میشود میتواند فرد را به اورولوژیست ارجاع دهد.
کیست مثانه را میتوان به کمک روشهای زیر تشخیص داد.
تستهای تصویربرداری:
این تستها به پزشک اجازه میدهد داخل مثانه را ببیند و کیست را تشخیص دهد:
تست اشعه ایکس و سی تی اسکن از تابش برای ایجاد تصویر استفاده میکند
سونوگرافی به کمک امواج صوتی تصویر میسازد
اسکن MRI از امواج رادیویی و میدان مغناطیسی برای ایجاد تصاویر دقیق بهره میبرد
انواع تست تصویربرداری انتخاب شده به شرایط موجود و تجهیزات در دسترس بستگی دارد.
سیستوسکوپی:
این روش به پزشک یا اورولوژیست اجازه میدهد داخل مثانه را مورد بررسی قرار دهد و کیست را مشاهده نماید. در این روش لولهای با دوربین کوچک از طریق پیشاب راه در بدن قرار میگیرد و به مثانه میرسد.
بیوپسی:
بیوپسی از مثانه در برگیرنده برداشتن بخش کوچکی از بافتهای کیست و بررسی آن در ازمایشگاه است. لولهای که در برگیرنده دوربین و سوزن است با عبور از پیشاب راه به کیست میرسد و بخشی از آن برای نمونه گیری برداشته میشود.
علت کیست مثانه چیست؟
ممکن است علل احتمالی اندکی برای این شرایط وجود داشته باشد یا اصلا علت شناخته شدهای پیدا نشود.
پزشک ممکن است در مورد علت بیماری مطمئن باشد یا اعتقاد داشته باشد که طیفی از مشکلات باعث ایجاد چنین شرایطی شده است. فاکتورهای زیر میتواند خطر توسعه چنین کیستی را در بدن فرد افزایش دهند:
استفاده از کاتتر
سابقه جراحی نزدیک در مثانه
سابقه سنگ کلیه یا سنگ مثانه
عفونت مجاری ادرار مکرر
کیستهای مثانه ممکن است به خاطر شرایط نادری همچون cystitis cystic ایجاد شده باشد. این شرایط مرتبط با التهاب دائم در مجرای ادراری است که به خاطر تحریک یا باکتری در مثانه رخ میدهد.
درمان کیست مثانه:
بیشتر کیستها کوچک هستند و در بیشتر موارد به درمان خاصی نیاز ندارند. زمانی که کیست مثانه باعث ایجاد نشانههایی در بدن شد و نیاز به برداشته شدن داشت، پزشک میتواند از میان گزینههای متعدد یکی را انتخاب کند او ممکن است تحلیه کیست یا سایر موارد را پیشنهاد نماید. برای کیستهای بزرگتر یا کیستهایی که پاره شده یا عفونی گشته اند پزشک میتواند از جراحی برای برداشتن آن استفاده کند.
درمان ممکن است در برگیرنده بهبود علل مختلفی همچون عفونت مجاری ادرار باشد.
عوارض کیست مثانه:
کیست مثانه معمولا خود به خود و بدون درمان بهبود پیدا میکند، اما ممکن است شرایط زیر نیز رخ دهد:
انسداد کامل: کیست ممکن است در دهانه مثانه رشد کند و جریان ادرار را به طور کامل مسدود سازد. اگر چنین شرایطی درمان نشده باقی بماند بسیار حاد خواهد بود و در اغلب موارد به جراحی نیاز خواهد داشت.
پارگی و ترکیدن: کیست ممکن است بترکد و مایع درون خود را به مثانه بریزد. این موضوع به سایر نشانهها و عفونت منجر میشود.
عفونت: این گزینه میتواند حاد باشد و نواحی مختلفی از مجاری ادرار را تحت تاثیر خود قرار دهد. عفونت باید به سرعت درمان شود.
نتیجه گیری:
کیست مثانه معمولا بی خطر است و بیشتر افراد هرگز متوجه آن نمیشوند. این موارد احتمال دارد باعث ایجاد عوارضی شود و پزشک به طور دورهای آن را بررسی میکند و سلولهای غیر طبیعی را تست مینماید. زمانی که فرد نشانه کیست مثانه را داشت یا به طور مکرر عفونت مجاری ادرار را تجربه کرد باید ارزیابی شود. تشخیص و درمان زودهنگام میتواند از بروز عوارض پیشگیری کند و فرد را راحت سازد.