بیماری فشار خون بالا، اصلی‌ترین عامل خطر قابل تغییر برای ناتوانی و مرگ و میر زودرس ناشی از بیماریهای قلبی، بیماری¬های مزمن کلیه و سکته مغزی در جهان و ایران است.
به گزارش تابناک در سال ۲۰۱۷، بالغ بر ۱۰ میلیون نفر در جهان به علل مرتبط با فشار خون بالا جان خود را از دست داده اند.
بر اساس نتایج پیمایش ملی بیماریهای غیرواگیر در سال ۱۳۹۵ در افراد ۱۸ سال و بالاتر، حدود یک سوم (۲۶.۴ % افراد ۱۸ سال و بالاتر) جمعیت بزرگسالان کشور از فشار خون بالا (فشارخون سیستولیک ۱۴۰ میلی متر جیوه و بالاتر یا فشار خون دیاستولیک ۹۰ میلی متر جیوه و بالاتر) رنج می‌برند.
خطر ابتلا به فشار خون بالا با افزایش سن
شیوع فشارخون بالا با بالا رفتن سن افزایش می‌یابد، به طوری که حدود یک سوم افراد بالاتر از ۳۰ سال و بیش از نیمی از افراد بالاتر از ۵۰ سال به این بیماری مبتلا هستند. در کل بالغ بر ۱۵ میلیون نفر در کشور به فشارخون بالا مبتلا بوده اند و تنها ۶۰ درصد بیماران مبتلا به فشار خون بالا از بیماری خود اطلاع داشته و ۴۰ درصد آن‌ها برای کنترل بیماری خود دارو دریافت می‌کرده اند و فقط ۴۰ درصد آن‌ها هم فشارخون کنترل شده و مطلوب داشته اند.
متاسفانه میزان آگاهی مردم از ابتلا به این بیماری درسطح پایین قرار داشته (۳۷ %) و این ارقام بین ۲۱ درصد تا ۶۶ درصد برحسب استان¬های مختلف متفاوت بوده است وکمتر از نیمی از مبتلایان نیز از درمان مناسب و مستمر برخوردار می¬شوند. در بسیج ملی کنترل فشارخون سال ۱۳۹۹ نیز حدود ۱۲.۵% اظهار داشتند سابقه بیماری فشارخون بالا دارند.
قاتل خاموش
نکته مهم در برای پیشگیری و کنترل بیماری فشارخون بالا، بحث بدون علامت بودن این بیمارى و عدم اطلاع افراد مبتلا به فشارخون از بیمارى خود و نیز عدم درمان صحیح و کنترل بیماری است.
به همین دلیل این بیمارى به عنوان قاتل خاموش شناخته می‌شود. یکی از موانع مهم در کنترل مؤثر فشارخون بالا عدم اطلاع مردم از بالا بودن میزان فشارخون خودشان است.
در حالی که فشارخون می‌تواند به سادگی در منزل یا در مراکز بهداشتی درمانی شناسایی شود. این موضوع ضرورت توجه بیش از پیش به این بیماری را مطرح می‌کند.
شعار روز جهانی فشارخون
از این رو توجه سازمان‌های بین المللی فشارخون نیز به این موضوع معطوف شده و اتحادیه جهانی فشارخون بالا (WHL)، از سال ۲۰۰۵ میلادی روز جهانی به نام این بیماری و برای اطلاع رسانی و افزایش آگاهی عمومی تعیین کرده است و از سال ۲۰۱۴، شعار روز جهانی فشارخون، بر اطلاع افراد از میزان فشارخون خود و تشویق افراد برای اقدام‌های پیشگیری کننده برای بهبود سلامتی شان تاکید دارد.
این روز به عنوان یک رویداد سالانه هر سال در روز ۱۷ ماه می‌سال میلادی، با استفاده از یک موضوع خاص، توسط اتحادیه جهانی فشارخون بالا، انجمن بین المللی فشارخون بالا (ISH) و جوامع مربوطه و کشور‌های همکار در دنیا برگزار می‌شود. از سال ۲۰۱۴ سالانه این روز با موضوع یکسان «از میزان فشارخون خود مطلع شوید»
برای توسعه برنامه‌هایی برای غربالگری فشارخون و شناسایی بیماران مبتلا به فشارخون بالا، تکرار شده است و در سال ۲۰۲۰ میلادی نیز ادامه خواهد یافت. از سال ۲۰۱۷ نیز برنامه «اندازه گیری فشارخون در ماه می ((۱۷ آوریل تا ۱۷ می) با هدف غربالگری فشارخون و دریافت مشاوره و آموزش در دنیا، طراحی گریده است.
امسال این روز در جهان به علت بحران بیماری کرونا به روز ۱۷ اکتبر ۲۰۲۰ مصادف با ۲۶ مهر ۱۳۹۹ تغییر یافته است و موضوع آن به آگاهی ودرک مفهوم فشارخون بالا با شعار «از میزان فشارخون خود مطلع شوید» و با پیام «از میزان فشارخون خود مطلع شوید، آن را کنترل کنید تا زندگی طولانی تری داشته باشید» پرداخته است.
در واقع هدف غربالگری و اندازه گیری رایگان فشارخون، ارزیابی نمایه توده بدنی و آموزش افراد در خصوص فشارخون بالا و نیز اطلاع از میزان فشارخون مفهوم آن و ارجاع افراد با فشارخون بالا برای ارزیابی بیشتر، درمان و پیگیری منظم به مراکز بهداشتی درمانی است.
