شک موضوعی است که اگرچه اغلب افراد برای یک بار هم که شده در زندگی خود تجربه کرده‌اند، اما این روز‌ها رنگ بیشتری به خود گرفته است تا جایی که به شکل‌های مختلفی در جامعه خود را نشان می‌دهد و این موضوع می‌تواند پیامدهای منفی و زیانباری را به وجود آورد تا جایی که هر قدر افراد بیشتری با استرس‌های ناشی از شک و بدبینی روبرو شوند، تنش و استرس جامعه نیز بیشتر می‌شود.
به گزارش باشگاه خبرنگاران مینا مجتبایی، روانشناس بالینی در رابطه با شک و بدبینی بین زوجین اظهار کرد: شکاکیت بین زوجین می‌تواند به شکل‌های متفاوتی خود را نشان دهد که قدم اول برای صحت و سقم آن این است که دو طرف به دقت این موضوع را بررسی کنند که آیا " شک آن‌ها به طرف مقابل صحیح و واقعی است یا بر اساس توهمات طرفین به وجود آمده است؟!"
وی بیان کرد: شک و بدبینی دلایل متفاوتی دارد که از آن جمله می‌توان به مالی، ارتباطی، زناشویی و... اشاره کرد که گاهی افراد سالم با دیدن وقایع منفی و تجربه کردن آن‌ها دچار شک و بدبینی می‌شوند، اما هستند افراد بیماری هم که به دلیل اختلالات درونی خود بدون داشتن هیچ گونه سند، مدرک و شواهدی و صرفا به بهانه‌های واهی به طرف مقابل خود بدبین می‌شوند.
این روانشناس گفت: گاهی فرد ممکن است احساس کند که طرف مقابل در حال سوء استفاده کردن از اموال اوست و از طرفی دیگر افرادی هم هستند که بدون وجود ذره‌ای اختلال به دلیل اینکه برخی از اتفاقات تلخ را به وضوح مشاهده می‌کنند، دچار شک و بدبینی می‌شوند.
مجتبایی عوامل متعددی را در به وجود آمدن شک و بی اعتمادی عنوان و تصریح کرد: تجربه فرد, یکی از عوامل به وجود آورنده شک و تردید است. به طور مثال؛ فرزندی که خیانت پدر یا مادر خود را به وضوح مشاهده می‌کند تجربه تلخی را برای همیشه به همراه دارد که به دلیل حل و فصل و هضم نکردن آن با همین نگاه وارد زندگی مشترک شده و به همسر خود نیز بدبین می‌شود.
وی از احساس حقارت، نقص و اعتماد به نفس پایین در افراد به عنوان یکی دیگر از دلایل بروز شک و بدبینی در افراد نام برد و ادامه داد: برخی از افراد به دلیل نداشتن اعتماد به نفس و حس حقارتی که در مقایسه با افراد دیگر دارند و مدام در این فکر هستند که از هوش و توانمندی بالایی برخوردار نیستند و همچنین احساسات منفی نسبت به خود دارند، در زندگی مشترک یا در تعامل با دیگر افراد جامعه بر این تصور هستند که دیگران در مقایسه با او برتری‌های بیشتری دارند و همین موضوع به افزایش حس منفی در آن‌ها دامن می‌زند.
این روانشناس افزود: اگر رابطه صادقانه‌ای بین زوجین وجود نداشته باشد و یکی از آن‌ها به طور مداوم درصدد دروغگویی باشد، باعث به وجود آمدن شک و بدبینی و خیانت می‌شود، چرا که باورپذیری هر یک از آن‌ها نسبت به صحبت، رفتار و اعمال یکدیگر کمتر می‌شود.
مجتبایی با اشاره به ریشه‌ای بودن بدبینی در برخی از افراد بیان کرد: اگر شک و بدبینی به صورت ریشه‌ای در فرد وجود داشته باشد و تا جایی پیش رود که به صورت یک بیماری یا اختلال در آید، فرد مبتلا باید به سرعت درمان شود، چرا که افزایش این روند نه تنها برای او بلکه برای جامعه نیز پیامدهای منفی به بار خواهد آورد.
وی از نقش مهم مواد مخدر به عنوان یکی دیگر از عوامل به وجود آمدن شک و تردید در افراد نام برد و اذعان کرد: نقش مواد مخدر در بروز شک و تردید به حدی است که عده‌ای از مصرف کنندگان را نسبت به جهان و انسان‌های پیرامون خود هم بدبین می‌کند که در صورت تداوم, شک به یک بحران تبدیل می‌شود و ادامه آن می‌تواند در روابط زناشویی بیشتر خود را نشان دهد و باعث از بین رفتن زندگی زوجین شود.
این روانشناس در رابطه با پیامدهای منفی شک و بدبینی در میان زوجین تصریح کرد: پر واضح است که اگر شک و بدبینی, روند صعودی به خود گیرند، زندگی افراد را دستخوش تغییرات منفی خواهند کرد؛ به طوری که زوجین همیشه در پی چک کردن و کنکاش در خصوصی ترین مسائل شخصی یکدیگر خواهند بود و همیشه باعث تخریب حریم‌های شخصی یکدیگر می‌شوند. این در حالی است که یکی از موضوعات بسیار مهم در زندگی مشترک، احترام به حریم خصوصی طرف مقابل است و شک و بدبینی نتیجه‌ای جز حرمت شکنی و آزار و اذیت طرف مقابل نخواهد داشت.
مجتبایی با بیان چند مثال گفت: به طور مثال؛ فرد شکاک همیشه در پی چک کردن تلفن همراه طرف مقابل خود و تماس گرفتن و پرس و جو کردن از اوست و این رفتار او تا جایی پیش می‌رود که حتی ممکن است از دوستان و همکاران همسرش نیز اطلاعاتی در رابطه با او کسب کند که این موضوع باعث می‌شود جایگاه او تحت تأثیر قرار گیرد و آسیب‌های جدی را به او وارد کند.
وی ادامه داد: زوجینی که دارای فرزند هستند و شک و بدبینی جزء جدایی ناپذیر زندگی آن‌هاست به شدت به فرزند خود آسیب می‌زنند، چرا که او را در محیط پرتنش و سرشار از استرس پرورش می‌دهند و در نتیجه آن، بی اعتمادی و بدبینی یک الگوی ذهنی برای او می‌شود و در زندگی آینده نیز به همراه دارد و نمی‌تواند آن گونه که باید به همسر خود اعتماد کافی داشته باشد.
این روانشناس با ارائه راهکار‌هایی برای جلوگیری از رشد هرچه بیشتر شک و بدبینی میان زوجین افزود: افرادی که به دلیل بیماری و اختلال شکاک و بدبین هستند باید به سرعت تحت درمان قرار گیرند و با روان درمانی، این مشکل خود را برطرف کنند و زوجینی هم که با این معضل روبرو هستند باید با خانواده درمانی و زوج درمانی و شرکت در جلسات مشاوره یاد بگیرند که به چه صورت به فشار‌ها و استرس‌های ناشی از شک و بدبینی خود پاسخ دهند و آن را درمان کنند.
