مشخصه اصلی پوکی استخوان کاهش تراکم توده استخوانی و افزایش شکنندگی اسکلتی است که به افزایش خطر شکستگی استخوان منجر می‌شود. این بیماری استخوان‌ها را تضعیف کرده و آن‌ها را در معرض آسیب دیدگی‌هایی قرار می‌دهد که برای بافت استخوانی عادی رخ نمی‌دهند.
به گزارش عصرایران شکستگی‌ها در ستون فقرات، کفل و مچ دست‌ها شیوع بیشتری دارند. به گفته موسسه ملی سلامت آمریکا، تخمین زده می‌شود که بیش از ۵۳ میلیون نفر تنها در این کشور به پوکی استخوان مبتلا بوده یا به واسطه توده استخوانی کم در معرض خطر ابتلا به این بیماری قرار دارند.
عوامل خطر برای پوکی استخوان
در افرادی با تراکم استخوانی کاهش یافته مواردی مانند زمین خوردن، برخورد با چیزی دیگر، یا حتی ضربه‌های آرام می‌توانند به شکستگی استخوان منجر شوند. همه حالت شدید این کمبود را تجربه نمی‌کنند، اما برخی عوامل خطر می‌توانند فرد را در معرض خطر بیشتری برای ابتلا به پوکی استخوان قرار دهند.
یک رژیم غذایی با محتوای کلسیم کم
عادات غذایی می‌توانند خطر پوکی استخوان را افزایش دهند. یک رژیم غذایی حاوی کلسیم و ویتامین D ناکافی به ضعف استخوان‌ها منجر خواهد شد. کلسیم ساختار استخوان را شکل می‌دهد و ویتامین D به حفظ قدرت و استحکام آن کمک می‌کند.
محصولات لبنی سرشار از کلسیم هستند و برخی محصولات غیرلبنی نیز حاوی کلسیم افزوده شده هستند. اما شما می‌توانید مصرف مکمل‌ها را نیز مد نظر قرار دهید. در حالت ایده آل، دریافت این ماده معدنی باید بیشتر از منابع طبیعی یعنی از طریق غذا باشد.
ویتامین D در ماهی‌های چرب مانند سالمون و تن وجود دارد و همچنین به برخی انواع شیر و غلات صبحانه نیز اضافه می‌شود. همچنین، با قرار گرفتن پوست در معرض نور خورشید این ویتامین در بدن انسان تولید می‌شود. البته از قرار گرفتن بیش از حد در معرض نور خورشید باید پرهیز کرد تا با آفتاب سوختگی مواجه نشوید.
یک سبک زندگی کم تحرک
یک سبک زندگی کم تحرک شامل بی تحرکی‌های طولانی مدت استخوان‌ها را تضعیف می‌کند. شرایطی مشابه برای افرادی که مجبور هستند به واسطه بیماری یا پس از عمل جراحی دوره‌های طولانی را در تختخواب سپری کنند نیز صادق است.
توجه به این نکته اهمیت دارد که استخوان‌ها با انجام ورزش قوی‌تر می‌شوند. تمرینات ورزشی قدرتی و کار با وزنه از جمله بهترین گزینه‌ها در این زمینه هستند. از فعالیت‌های خوب برای تقویت استخوان‌ها می‌توان به پیاده‌روی، دویدن، بالا رفتن از پله، تنیس، رقص، و بدنسازی اشاره کرد.
سیگار کشیدن
سیگار کشیدن به همان اندازه که برای قلب و ریه‌ها مضر است می‌تواند به استخوان‌ها نیز آسیب برساند. زنانی که سیگار می‌کشند در مقایسه با افراد غیرسیگاری دارای سطوح پایین‌تر هورمون استروژن هستند و اغلب یائسگی را زودتر تجربه می‌کنند.
همچنین، افراد سیگاری کلسیم کمتری از رژیم غذایی خود دریافت می‌کنند. زمانی که سطوح پایین استروژن با کمبود کلسیم ترکیب می‌شود، بازسازی هر گونه آسیب به واسطه افزایش سن برای استخوان‌ها تقریبا غیرممکن می‌شود. از این رو، سیگار کشیدن یک عامل خطر جدی برای پوکی استخوان محسوب می‌شود.
استفاده از دارو
استفاده بلند مدت از برخی دارو‌ها مانند گلوکوکورتیکوئیدها، ضد اسید‌های حاوی آلومینیوم، برخی روش‌های درمان سرطان، میزان بیش از حد هورمون تیروئید و برخی دارو‌های ضد تشنج می‌تواند به تحلیل تراکم استخوانی و افزایش خطر شکستگی‌های استخوان منجر شود.
همه دارو‌ها از عوامل خطر برای پوکی استخوان نیستند، اما آن‌ها باید توسط پزشک و پس از ارزیابی تعاملات و شرایط هر بیمار تجویز شوند. پزشکان نباید دارویی را تجویز کنند که به عنوان مثال یکی از عوارض جانبی آن کاهش سطوح کلسیم است. هنگام تجویز دارو‌ها برای زنان یائسه نیز باید احتیاط بیشتری صورت بگیرد.
دیگر عوامل خطر مرتبط با پوکی استخوان
زنان به واسطه جنسیت خود با احتمال بیشتر ابتلا به پوکی استخوان مواجه هستند. آن‌ها دارای بافت استخوانی کمتری متناسب با بدن خود هستند، و به واسطه تغییراتی که طی دوران یائسگی رخ می‌دهند، تحلیل رفتن سریع‌تر آن نسبت به مردان را تجربه می‌کنند.
همچنین، خطر ابتلا به پوکی استخوان با افزایش سن بیشتر می‌شود. تمام بافت‌های بدن به طور طبیعی با افزایش سن تراکم خود را از دست داده و نازک‌تر و ضعیف‌تر می‌شوند. این شرایط در افرادی با چارچوب بدنی کوچک‌تر بیشتر به چشم می‌آید.
به همین ترتیب، سابقه خانوادگی شکستگی‌های زودهنگام یا بدون دلیل مشخص استخوان یک عامل خطر محسوب می‌شود.
تغییر عوامل خطر برای پیشگیری از پوکی استخوان
پوکی استخوان شرایطی است که کیفیت زندگی یک فرد را تحت تاثیر قرار می‌دهد. پیش بینی ابتلا به این بیماری در آینده دشوار است، اما با شناسایی عوامل خطر و رسیدگی به آن‌ها می‌توان احتمال ابتلا به پوکی استخوان را کاهش داد.
شما نمی‌توانید برخی موارد مانند جنسیت یا افزایش سن را تغییر دهید. با این وجود، امکان کنترل بر برخی عوامل خطر وجود دارد. به عنوان مثال، شما می‌توانید یک رژیم غذایی سالم‌تر را دنبال کرده، ورزش کنید، به میزان کافی در برابر نور خورشید قرار بگیرید، و مصرف تنباکو و الکل را کنار گذاشته یا محدود کنید.
