دولت مرکزی عراق اعلام کرده است در مراسم اربعین امسال پذیرای زائران خارجی نخواهد بود. با این وجود در روز‌های گذشته جمعی از زائران به سوی مرزهای زمینی ایران و عراق حرکت کردند. برخی از موکب‌داران ایرانی که هر سال در مسیر حرکت زائران اربعین خدمات‌رسانی می‌کردند با دعوت عشایر عراق به سمت مرز‌ها رفتند. اما اداره گذرگاه‌های مرزی عراق تاکید کرد به دلیل انتشار ویروس کرونا تمام گذرگاه‌های مرزی عراق بر روی مسافران خارجی بسته است.
رییس ستاد بازسازی عتبات عالیات در ایران نیز تاکید کرد که اعزام موکب‌های اربعین از ایران به عراق منتفی شده است و اگر موکبی به دعوت عشایر و یا مردم عراق به سمت مرز‌ها حرکت کند، حتما برگردانده می‌شود. در مرز‌ها نیز هیچ موکبی مستقر نخواهد شد.
محمد جلال‌مآب در نشست خبری که یکشنبه ۳۰ شهریورماه در محل ستاد بازسازی عتبات عالیات در تهران برگزار شد، اظهار کرد: با توجه به مصوبه دولت عراق، زائران خارجی در هر سطحی از خدمات نباید در عراق حضور داشته باشند. البته این ستاد به عراق درباره استقرار تعدادی از موکب‌ها برای خدمات‌دهی در حوزه سلامت، پیشنهادی داده است، اما هنوز پاسخی نداده‌اند. لازم است بین وزرای کشور و بهداشت ایران و عراق توافقی در این‌باره صورت گیرد که دو طرف فعلا توافقی نکرده‌اند؛ بنابراین اگر موکب‌ها و یا زائران به سمت عراق حرکت کنند، برگردانده می‌شوند.
وی گفت: با توجه به مذاکراتی که بین طرفین ایرانی و عراقی صورت گرفته جمع‌بندی این است که مراسم اربعین امسال به طور قطع با حضور زائران خارجی برگزار نمی‌شود و تجمعات ملغی است و ستاد مرکزی اربعین نیز تلاش می‌کند برنامه‌های جایگزین را در کشور اجرا کند.
او بیان کرد: ما معتقدیم میزبان اصلی اربعین مردم و دولت عراق هستند. در این سال‌ها ما در کنار مردم، دولت و تولیت حرم‌های مطهر در قالب سازماندهی موکب‌ها به این میزبانی کمک کرده‌ایم، اما امسال با شرایط ویژه‌ای روبرو هستیم و دستورالعمل‌های بهداشتی محدودیت‌هایی را به وجود آورده است که انتظار می‌رود مسلمانان با توجه به آموزه‌های دینی که به سلامت مؤمنان اهمیت ویژه‌ای می‌دهد، بیشتر همراهی و همکاری داشته باشند. مراسم اربعین امسال به شکل سابق نخواهد بود و ایرانی‌ها به عراق اعزام نخواهند شد. این محدودیت در مرزهای زمینی و هوایی برقرار است.
ممنوعیت ورود زائران عراقی به ایران در شهادت امام رضا (ع)
رییس ستاد بازسازی عتبات عالیات با اشاره بسته ماندن مرزهای ایران و عراق، افزود: عراقی‌ها و دیگر زائران خارجی هر سال در روز ۲۸ ماه صفر به مناسبت شهادت امام رضا (ع) به قم و مشهد سفر می‌کنند که حسب اطلاع، قرار است مرز‌ها همچنان بسته بماند و در مناسبت ۲۸ ماه صفر نیز ایران پذیرای زائران خارجی نخواهد بود. درحال حاضر سفارت ایران در بغداد فقط به درخواست‌های خاص و موارد درمانی رسیدگی می‌کند، وگرنه تحت هیچ شرایطی کسی با عنوان زائر به ایران پذیرفته نمی‌شود.
این مقام مسؤول در ستاد بازسازی عتبات عالیات درباره تکلیف موکب‌ها یا چادر‌های خدمات‌رسان با توجه به شرایط خاص اربعین امسال، با یادآوری این نکته که ستاد تنها مرجع صدور مجوز و مدیریت موکب‌های اربعین است و هیچ مرجع دیگری در این باره نمی‌تواند اظهار نظر کند، گفت: مجموع موکب‌های اربعین تا سال گذشته ۲۸۰۰ چادر بود که با توجه به ممنوعیت اعزام به عراق و تغییر نوع ماموریت موکب‌ها برای اربعین امسال ۱۲۰۰ موکب برای مشارکت در پویش‌های «کمک مومنانه»، «حرم عشق»، «عاطفه» و «سلامت» داوطلب شده‌اند. به عراق پیشنهاد شده است اگر مصلحت باشد موکب‌های سلامت برای خدمات‌رسانی به مردم این کشور در مراسم داخلی اربعین اعزام شوند و یا امکانات ما در اختیار آن‌ها قرار گیرد که هنوز برنامه‌ای را اعلام نکرده‌اند.
وی یادآور شد: ماموریت اصلی موکب‌ها خدمات‌رسانی در مراسم اربعین در کنار موکب‌های عراق است. ماموریت دوم آن‌ها امدادرسانی به مردم در حوادث غیرمترقبه است که اولین بار با فرمان سردار شهید قاسم سلیمانی در سیل خوزستان حضور داشتند. ظرفیت عظیم و مردمی موکب‌ها فقط برای مراسم اربعین و امدادرسانی در حوادث غیرمترقبه است و ماموریت دیگری شامل حال آن‌ها نمی‌شود.
او ادامه داد: درحال حاضر موکب‌ها سازماندهی شده‌اند تا در جریان پویش «کمک مؤمنانه» کمک‌های مردم را برای دانش آموزان بی‌بضاعت جمع‌آوری کنند. از طرفی از موکب‌ها خواسته شده حالا که هزینه‌های پذیرایی اربعین حذف شده در طرح بازسازی و توسعه حرم‌های عتبات مشارکت داشته باشند. هرچه این حرم‌ها توسعه یابد امکان حضور با کیفیت‌تر زائران فراهم می‌شود.
رییس ستاد بازسازی عتبات عالیات با بیان این‌که موکب‌های زیر نظر این ستاد دارای پروانه و تابلوی ثبت هستند و برای جلوگیری از هر گونه سوءاستفاده باید به این مشخصات توجه کرد، افزود: امسال به دستور وزارت بهداشت طبح و توزیع غذای نذری ممنوع شده است و اگر قرار است غذایی توزیع شود باید مطابق با استاندارد وزارت بهداشت و ستاد کرونا باشد.
وی سپس اشاره‌ای داشت به برنامه‌های جایگزین پیاد روی اربعین و گفت: وزارت کشور درحال برنامه‌ریزی برای برگزاری زیارت سراسری اربعین در امکان روباز با رعایت دستورالعمل‌های بهداشتی است. از طرفی با توجه به محرومیت زائران از حضور زائران در مراسم اربعین، طرح «زیارت نیابتی» برای تاریخ دهم تا بیست و پنجم ماه صفر درحال برنامه‌ریزی است که زائران از طریق تلفن و شبکه‌های مجازی می‌توانند ثبت‌نام کنند و این زیارت به نیابت از آن‌ها در حرم کربلا انجام شود.
جلال‌مآب سپس به برخی پروژه‌هایی که برای بهبود وضعیت زیرساخت در نقاط مرزی و محل گذر زائران درحال اجرا است، اشاره کرد و از مذاکره با عراق برای سامان‌دهی امکانات در نقطه صفر مرزی با هدف خدمات‌رسانی به زائران ایرانی خبر داد و افزود: وجود کرونا روند این مذاکرات را بسیار کند کرده است. باید با کمک مسؤولان عراقی شرایط در نقاط مرزی بهبود یابد. زائران ایرانی هر سال با پایان اربعین در این نقاط با محرومیت خدمات مواجه می‌شوند و مشکلات بسیاری وجود دارد.
رییس ستاد بازسازی عتبات عالیات در ایران نیز تاکید کرد که اعزام موکب‌های اربعین از ایران به عراق منتفی شده است و اگر موکبی به دعوت عشایر و یا مردم عراق به سمت مرز‌ها حرکت کند، حتما برگردانده می‌شود. در مرز‌ها نیز هیچ موکبی مستقر نخواهد شد.
محمد جلال‌مآب در نشست خبری که یکشنبه ۳۰ شهریورماه در محل ستاد بازسازی عتبات عالیات در تهران برگزار شد، اظهار کرد: با توجه به مصوبه دولت عراق، زائران خارجی در هر سطحی از خدمات نباید در عراق حضور داشته باشند. البته این ستاد به عراق درباره استقرار تعدادی از موکب‌ها برای خدمات‌دهی در حوزه سلامت، پیشنهادی داده است، اما هنوز پاسخی نداده‌اند. لازم است بین وزرای کشور و بهداشت ایران و عراق توافقی در این‌باره صورت گیرد که دو طرف فعلا توافقی نکرده‌اند؛ بنابراین اگر موکب‌ها و یا زائران به سمت عراق حرکت کنند، برگردانده می‌شوند.
وی گفت: با توجه به مذاکراتی که بین طرفین ایرانی و عراقی صورت گرفته جمع‌بندی این است که مراسم اربعین امسال به طور قطع با حضور زائران خارجی برگزار نمی‌شود و تجمعات ملغی است و ستاد مرکزی اربعین نیز تلاش می‌کند برنامه‌های جایگزین را در کشور اجرا کند.
او بیان کرد: ما معتقدیم میزبان اصلی اربعین مردم و دولت عراق هستند. در این سال‌ها ما در کنار مردم، دولت و تولیت حرم‌های مطهر در قالب سازماندهی موکب‌ها به این میزبانی کمک کرده‌ایم، اما امسال با شرایط ویژه‌ای روبرو هستیم و دستورالعمل‌های بهداشتی محدودیت‌هایی را به وجود آورده است که انتظار می‌رود مسلمانان با توجه به آموزه‌های دینی که به سلامت مؤمنان اهمیت ویژه‌ای می‌دهد، بیشتر همراهی و همکاری داشته باشند. مراسم اربعین امسال به شکل سابق نخواهد بود و ایرانی‌ها به عراق اعزام نخواهند شد. این محدودیت در مرزهای زمینی و هوایی برقرار است.
ممنوعیت ورود زائران عراقی به ایران در شهادت امام رضا (ع)
رییس ستاد بازسازی عتبات عالیات با اشاره بسته ماندن مرزهای ایران و عراق، افزود: عراقی‌ها و دیگر زائران خارجی هر سال در روز ۲۸ ماه صفر به مناسبت شهادت امام رضا (ع) به قم و مشهد سفر می‌کنند که حسب اطلاع، قرار است مرز‌ها همچنان بسته بماند و در مناسبت ۲۸ ماه صفر نیز ایران پذیرای زائران خارجی نخواهد بود. درحال حاضر سفارت ایران در بغداد فقط به درخواست‌های خاص و موارد درمانی رسیدگی می‌کند، وگرنه تحت هیچ شرایطی کسی با عنوان زائر به ایران پذیرفته نمی‌شود.
این مقام مسؤول در ستاد بازسازی عتبات عالیات درباره تکلیف موکب‌ها یا چادر‌های خدمات‌رسان با توجه به شرایط خاص اربعین امسال، با یادآوری این نکته که ستاد تنها مرجع صدور مجوز و مدیریت موکب‌های اربعین است و هیچ مرجع دیگری در این باره نمی‌تواند اظهار نظر کند، گفت: مجموع موکب‌های اربعین تا سال گذشته ۲۸۰۰ چادر بود که با توجه به ممنوعیت اعزام به عراق و تغییر نوع ماموریت موکب‌ها برای اربعین امسال ۱۲۰۰ موکب برای مشارکت در پویش‌های «کمک مومنانه»، «حرم عشق»، «عاطفه» و «سلامت» داوطلب شده‌اند. به عراق پیشنهاد شده است اگر مصلحت باشد موکب‌های سلامت برای خدمات‌رسانی به مردم این کشور در مراسم داخلی اربعین اعزام شوند و یا امکانات ما در اختیار آن‌ها قرار گیرد که هنوز برنامه‌ای را اعلام نکرده‌اند.
وی یادآور شد: ماموریت اصلی موکب‌ها خدمات‌رسانی در مراسم اربعین در کنار موکب‌های عراق است. ماموریت دوم آن‌ها امدادرسانی به مردم در حوادث غیرمترقبه است که اولین بار با فرمان سردار شهید قاسم سلیمانی در سیل خوزستان حضور داشتند. ظرفیت عظیم و مردمی موکب‌ها فقط برای مراسم اربعین و امدادرسانی در حوادث غیرمترقبه است و ماموریت دیگری شامل حال آن‌ها نمی‌شود.
او ادامه داد: درحال حاضر موکب‌ها سازماندهی شده‌اند تا در جریان پویش «کمک مؤمنانه» کمک‌های مردم را برای دانش آموزان بی‌بضاعت جمع‌آوری کنند. از طرفی از موکب‌ها خواسته شده حالا که هزینه‌های پذیرایی اربعین حذف شده در طرح بازسازی و توسعه حرم‌های عتبات مشارکت داشته باشند. هرچه این حرم‌ها توسعه یابد امکان حضور با کیفیت‌تر زائران فراهم می‌شود.
رییس ستاد بازسازی عتبات عالیات با بیان این‌که موکب‌های زیر نظر این ستاد دارای پروانه و تابلوی ثبت هستند و برای جلوگیری از هر گونه سوءاستفاده باید به این مشخصات توجه کرد، افزود: امسال به دستور وزارت بهداشت طبح و توزیع غذای نذری ممنوع شده است و اگر قرار است غذایی توزیع شود باید مطابق با استاندارد وزارت بهداشت و ستاد کرونا باشد.
وی سپس اشاره‌ای داشت به برنامه‌های جایگزین پیاد روی اربعین و گفت: وزارت کشور درحال برنامه‌ریزی برای برگزاری زیارت سراسری اربعین در امکان روباز با رعایت دستورالعمل‌های بهداشتی است. از طرفی با توجه به محرومیت زائران از حضور زائران در مراسم اربعین، طرح «زیارت نیابتی» برای تاریخ دهم تا بیست و پنجم ماه صفر درحال برنامه‌ریزی است که زائران از طریق تلفن و شبکه‌های مجازی می‌توانند ثبت‌نام کنند و این زیارت به نیابت از آن‌ها در حرم کربلا انجام شود.
جلال‌مآب سپس به برخی پروژه‌هایی که برای بهبود وضعیت زیرساخت در نقاط مرزی و محل گذر زائران درحال اجرا است، اشاره کرد و از مذاکره با عراق برای سامان‌دهی امکانات در نقطه صفر مرزی با هدف خدمات‌رسانی به زائران ایرانی خبر داد و افزود: وجود کرونا روند این مذاکرات را بسیار کند کرده است. باید با کمک مسؤولان عراقی شرایط در نقاط مرزی بهبود یابد. زائران ایرانی هر سال با پایان اربعین در این نقاط با محرومیت خدمات مواجه می‌شوند و مشکلات بسیاری وجود دارد.
