اولین باری که خودم با این موضوع مواجه شدم برمیگردد به زمان انتخاب واحد ترم ۷ دانشگاه، زمانی که همه ما در راهروی رو به روی اتاق آموزش دانشکده برای زودتر انتخاب کردن درس هایمان در تلاطم بودیم که صحنهای توجه اغلب ما را به خود جلب کرد. یکی از همکلاسی هایمان انگار با پدرش برای انتخاب واحد آمده بود. همه بچهها به او سلام میکردند و حتی دیدم چند نفر از روی نیمکتهای راهرو دانشکده بلند شدند و جایشان را به او دادند. ظاهر خوبی داشت، مرتب و به قول معروف کاملا اتوکشیده و باکلاس بود.
به گزارش باشگاه خبرنگاران چندساعتی درگیر بودیم تا اینکه نزدیکهای ظهر از مکالماتش با دوستمان که تا قبل از آن فکر میکردیم فرزندش است، متوجه شدیم انگار رابطهشان نه پدر و فرزندی و نه پدربزرگ و نوهای است.
ما همه مان آنجا صحنهای از رابطهای را مشاهده کردیم که تا قبل از آن فقط چیزهای محدودی از آن شنیده بودیم.
آن مرد میانسال اتوکشیده واژهای را برای هم کلاسی ما به یدک میکشید که شاید وجهه قشنگی در جامعه ندارد، اما واقعیت این است که این روزها عدهای «شوگر ددی» و «شوگر مامی» شدهاند تا کمی از تعادل طبیعی جامعه برهم بخورد.
این موضوع آن قدر ذهن همه ما را درگیر کرد که بیشتر از قبل وسوسه شدم بیشتر از انگیزهاش برای انتخاب همچون فردی بدانم، هرچند به رو آوردن این موضوع آنقدر شخصی و خصوصی است که نشود به حریم کسی وارد شد.
فضای دوستی و رفاقت را برای صمیمیتر شدن و پرسیدن چنین موضوعاتی مناسب دیدم و چند روز بعد که دوباره در محیط دانشگاه دیدمش، کنارش نشستم و سر بحث را باز کردم.
دختری بود که از رابطههای گذری و روزانهاش خسته شده بود. میگفت آنقدر که با آدمهای مختلف بودم و در منجلابهای گوناگون افتادم، خسته شدم. پسرهای امروزی نه قصد ازدواج دارند و نه کار درست و حسابی، من هم چون فرد مناسبی برای ازدواج ندارم، ترجیح دادم حداقل با کسی وارد رابطه شوم که پول برای خرج کردن داشته باشد.
پرسیدم دوستان صمیمی خودت هم درگیر چنین رابطههایی هستند؟ گفت: من اولی بودم، آنقدر از وضعیت در حال حاضرم راضی هستم و تعریف کردهام که آنها هم ترغیب شدند کسی را با این شرایط برای خودشان پیدا کنند.
او ادامه داد: این آدمها آنقدر پخته شدهاند که نه روی احساسات دختری پا میگذارند و نه باعث دغدغه هستند. اغلب این افراد همسرشان یا فوت کرده است و یا طلاق گرفتهاند و رفتهاند. کل سالهای عمرشان را کار کردهاند و حالا فقط دنبال خوشگذرانی هستند. درست است که ممکن است کمی توقعاتشان بالا باشد و تنها به دنبال به دست آوردن شریک جنسی جوانتر باشند، اما باز هم از بازیچه شدن برای پسرهای امروزی که هیچ هدفی در زندگی ندارند بهتر است.
نه تنها مردها دوست دارند با دخترهایی که چندین سال از آنها کوچکتر هستند وارد رابطه شوند، بلکه زنهای پولداری نیز هستند که سراغ پسرهای جوان میروند و تا جایی که بخواهند برایشان از لحاظ مالی سنگ تمام میگذارند.
فردی را میشناسم که پسری ۲۹ ساله است و از ۲۳ سالگی به علت جدا شدن از همسرش از آن زمان درگیر همچون رابطههایی شده و در این چندسال شوگر مامیهای زیادی خرج و مخارجش را تأمین کردهاند.
او معتقد است وقتی کسی آنقدر پول دارد که میتواند هم خرج و مخارج روزانه آدم را تأمین کند و هم پول رهن خانه و خودروهای گران قیمت و... را نیز بدهد، چرا از آشنایی و تعامل با چنین افرادی دوری کنیم؟!
شاید برایتان جالب باشد این اصطلاحات از اوایل سال ۱۹۱۷ میلادی رواج یافته است. از طرفی هم این رابطه بر پایه عشق ساخته نشده است و باید در نظر داشته باشید که شوگر ددی در معنای آمریکایی خود لزوماً در بهترین وضعیت خود نیست و او زیبایی و جوانی طرف مقابل را در این مبادله به دست میآورد، اما در ایران شاید علاوه بر جذابیتهای طرف مقابل، ثروت و پول از گزینههای اصلی باشد و حتی میتوان گفت «اگر پولدار نباشد، نمیتوان اسم شوگر مامی و شوگر ددی را برایش انتخاب کرد.»
به قول همکلاسی من، اگر شما با دیده شدن همراه با شوگر ددی خود در شهرتان راحت نیستید یا نگران هستید که یکی از اعضای خانواده، اقوام یا دوستان شما را ببیند، شما این انتخاب را دارید که تنها برای شوگر ددی در یک استان یا کشور دیگر کار کنید. اگر شوگر ددیها یا شوگر مامیها واقعا دوست داشته باشند که با شما باشند، منابعی در اختیار دارند که برای شما پرواز و محل اقامت رزرو میکنند.
او در بیان جذابیتهای این نوع رابطهها گفت: در بعضی مواقع آنها فقط میخواهند که کسی در سفر و خانه با آنها باشد و توقعهای بیشتر ندارند. اگر شما شوگر ددی دارید که در استان دیگری زندگی میکند، او ممکن است درخواست کند که با هواپیما به استان او بروید. این فرصتی برای شما است که بتوانید مکانهای جدید را ببینید و زندگیای را تجربه کنید که رویای آن را داشتهاید، اما قادر به تأمین مخارج آن نیستید، تمام مخارج شما از جمله هزینه اقامت شما پرداخت خواهد شد، البته اگر خوش شانس باشید و دلخواه، چنین فردی را میتوانید به عنوان همسر نیز انتخاب و با او ازدواج کنید.
در جامعه کنونی ما اغلب دختران دانشجو یا بیکار یا دخترانی که در چشم و همچشمی با رقابتهای نادرست و غیرمنطقی با همسالان، دوستان و اقوام خود قرار گرفتهاند، برای خریدهای مختلف نیاز به حمایت مالی دارند، در واقع این قشر از دختران در تور شوگر ددیها گرفتار میشوند، در اینجاست که شوگر ددی حداکثر استفاده را از آنها میکند و در مقابل زنان بالای ۳۵ تا ۷۵ سال، شامل شوگر مامیها میشوند، در واقع این زنان بعد از دوران یائسگی، به دنبال پسران جوان و خوش تیپ هستند که معمولاً با آنها در خیابانها و مهمانیها آشنا شدهاند و پسران جوان نیز با مشاهده توانایی مالی بالای این شوگر مامیها، آنها را میپذیرند و حداکثر استفاده را به نفع خود میکنند، در اصل مشاهده شده این گونه بانوان، فرد مورد نظر را به عنوان راننده، دوست اجتماعی یا حتی فرزند خود به بقیه معرفی میکنند و هیچ ابایی از آنها ندارند.
در حال حاضر فضای مجازی و شبکههای اجتماعی در شیوع بیشتر این گونه آسیبها مؤثر هستند، در واقع گروههایی در این فضا تشکیل میشود که زمینه شایع شدن این رابطهها را فراهم میکند.
لواف کارشناس مسائل خانواده در این باره اظهار کرد: متأسفانه در سالهای اخیر به دلیل اینکه سن ازدواج افزایش یافته، تمایل به ارتباطگیری با جنس مخالف بیشتر شده است.
او با بیان اینکه کنترلگری در جوانان و نوجوانان امروزی از بین رفته است و فرزندان ما به این ابزار مجهز نیستند، گفت: ایجاد و ترویج مقوله ارتباط با افراد سن بالا باعث شده است نگاه به مقوله ازدواج کاهش یابد و دیگر به ازدواج به عنوان یک پیوند الهی و آسمانی نگاه نشود.
این کارشناس مسائل خانواده ادامه داد: در حال حاضر ارتباط با جنس مخالف با نگاه مادی همراه است و جوانان به دنبال فردی هستند که نیازهای مادی آنها را برطرف کند و از طرفی هم نیازهای عاطفی و جنسی فرد مقابل برطرف شود، برای همین بهترین گزینه از نظر جوانان، افراد پولدارِ سن بالا هستند.
لواف با بیان اینکه فردی که چنین رابطهای را آغاز میکند باید بداند که رابطهاش دوام چندانی ندارد و خیلی زود خراب میشود، گفت: به این روابط، روابط سطح پایین گفته میشود و فرد پولدار بعد از تأمین شدن نیازهای جسمی اش به راحتی آن را خاتمه میدهد.
این کارشناس مسائل خانواده افزود: ما متأسفانه فرزندانی را تربیت میکنیم که همیشه در زندگی نگاه مادی داشتهاند و تصور میکنند تمام خواستههایشان را میتوانند با پول برآورده کنند.
سعیده شریفی روانشناس و مشاور خانواده درباره آسیبهای روانی این روابط اظهار کرد: شوگر ددیها اغلب به دنبال رابطه جنسی هستند و میخواهند آنها را با پول بخرند.
او با بیان اینکه دختران جوان تمایلات عاطفی دارند، گفت: شوگر ددیها اغلب به دنبال سوءاستفاده از دختران جوان هستند، در حالی که توانایی تأمین نیازهای عاطفی را نیز ندارند.
این روانشناس ادامه داد: اغلب دختران در چنین رابطههایی خسته و ناامید میشوند، مگر آن که بخش زیادی از احساسات خود را به خاطر پول کنار بگذارند، حتی اگر چنین رابطههایی منجر به ازدواج شود فرصت مادر شدن را از طرف مقابل میگیرد.
شریفی با بیان اینکه پسری که با یک شوگرمامی وارد رابطهای میشود علیالقاعده باید نگاه تند اطرافیانش را تحمل کند و رابطه او به قیمت از دست دادن ارزشهای زندگی او تمام میشود، اضافه کرد: کسی که دنبال چنین روابطی است باید در وهله اول به یک روانشناس مراجعه کند، چرا که او میتواند با کمک یک مشاور خلأهای ذهنیاش را پر کند و نحوه تفکر خود را تغییر دهد.
همچنین رضا فریدی روانشناس بالینی و فعال آسیب های اجتماعی اظهار کرد: منطق «شوگر ددی»کاملا منطبق با منطق حاکم بر عصر ماست، عصری که انسان در مقام کالا قرارگرفته است و به مانند سایر تولیدات صنعتی و خدماتی قابل خرید و فروش در بازار است.
او با بیان اینکه امروزه برخی از رسانهها اینگونه القا میکنند که هیچ ارزشی به جز ثروت وجود ندارد و تنها راه رسیدن به سعادت و خوشبختی کسب درآمد و ثروت بیشتر است، گفت: سوژههای پرورش یافته در چنین فرهنگی اینگونه آموخته اند که تنها ملاک قضاوت و ارزش آنها میزان پول و ثروت آنهاست.
فریدی گفت: آنها از لحظهای که چشم به جهان میگشایند والدینی را میبینند که تمام تلاش خود را به کار گرفته اند تا با هر طریقی بر ثروت خود بیافزایند، آنها در مدرسه با معلمینی برخورد میکنند که آشکار علم را مورد تمسخر قرار داده و بر ارزشمندی کسب ثروت تاکید میکنند، آنها یاد میگیرند که علم و دانش هم کاسبی بیش نیست و در این بازار مکاره باید سریعا چرتکههای خود را کوک کنند.
فعال آسیب های اجتماعی با بیان اینکه در چنین جامعهای است که دختر جوان سی ساله حاضر میشود به عقد مردی همسن پدر و پدر بزرگ خود درآید تا از این راه به ثروتی دست پیدا کند، افزود: در جامعهای که سرمایه و پول تعیین بخش تمام مناسبات اجتماعی و فرهنگی است بدیهی است که انسان نیز به کالایی تبدیل میشود که ثروتمندان قدرت خرید آن را خواهند داشت.
او ادامه داد: اگر بخواهیم گرایش جنسی افراد جوان به افرادی که از نظر سنی فاصله زیادی با او دارند را از دید روانشناختی بررسی کنیم، به «اختلال جنسی پیردوستی» برمیخوریم که دربعضی از دختران و پسران جوان به وجود میآید و تمایل آنها را برای همیشه به جنس مخالف مسن معطوف میکند.
فریدی با بیان اینکه البته در موارد زیادی این تمایل با خشونتهای آزارگرایانه همراه است، گفت: از دلایلی که این افراد برای گرایش خود مطرح میکنند، قابل اعتمادبودن و مبتکربودن افراد مسنتر است.
او تصریح کرد: خصوصاً در این عصر و در نسل جوان تمایل برای ازدواج با افراد بسیار مسنتر از خود روبهفزونی است؛ که افزایش ناامنیهای اقتصادی و اجتماعی و بلوغ عاطفی دیررس به ویژه در پسران از علل آن است.
او گفت: آنچه در تاریخچه زندگی افراد مبتلا به این اختلال بیشتر به چشم میآید این است که در کودکی از والدینی برخوردار بودهاند که نتوانستهاند امنیت لازم و کافی را که یکی از مؤلفههای اساسی رشد شخصیت به حساب میآید برای فرزند خود فراهم سازند؛ لذا این کودکان در بزرگسالی به صورت ناخودآگاه تمایل به ازدواج با فردی دارند که هم بتواند نقش همسر آنان را ایفا کند و هم نقش پدری برای دختران و مادری برای پسران.
فریدی با بیان اینکه البته باید در نظر داشت که افراد مبتلا به این اختلال با افرادی که به طور سنتی، فرهنگی یا قبیلهای وغیره به اجبار تن به چنین ازدواجی میدهند متفاوتند، ادامه داد: زیرا در گروه اخیر انتخاب شریک زندگی با فاصله سنی زیاد انتخاب واقعی فرد نبوده است.
این فعال آسیب های اجتماعی گفت: برای پیشگیری و کاهش این پدیده باید تمهیداتی از جنبههای فردی، خانوادگی و اجتماعی اتخاذ شود؛ همچنین یادمان باشد، همواره یک اقدام کارآمد «ارتقا سطح آگاهی» در برابر بسیاری از رفتارهای پرخطر و آسیبزا وجود دارد و بدون شک ناآگاهی موجب شیوع رفتارهای آسیب زننده و پیامدهای آن خواهد بود.