نامگذاری و تغییر نام خیابانهای شهر را میتوان یکی از ابعاد پرحاشیه شورای شهر پنجم تهران خواند. شورایی که میتوان گفت بخش زیادی از زمان جلسات علنی خود را به تغییر نام کوچهها و پسکوچههای شهر صرف کرد و به همین دلیل نیز انتقادات فراوانی را به جان خرید، به طوری که در برههای از زمان میزان وقت گذاشتن شورای شهر برای نامگذاری معابر، به حدی رسید که بسیاری مهمترین و اصلیترین اقدام شورای پنجم را همین وقت گذاشتن برای اسم کوچهها و خیابانها آن هم به جای رسیدگی به مشکلات کلان شهر خواندند.
هر چند که آمارها نشان میدهد در ادوار گذشته شورای شهر، تعداد نامگذاری معابر بیشتر از دوره پنجم بوده است اما دلیل به چشم آمدن نامگذاری در این دوره، صرف شدن زمان زیادی از جلسات برای این موضوع و همچنین ایجاد حواشی متعدد پیرامون پیشنهادات نامگذاریها بوده است.
تقریباً بسیاری از لوایح پیشنهادی برای تغییر نام معابر در شورای پنجم جنجالهایی را با خود به همراه داشتهاند.
از آزیتا و آناهیتا تا دعوای جنسیتی بر سر نام خیابانها
اولین لایحه پیشنهادی تغییر نام معابر در این شورا اسفند ماه ۹۶ و با پیشنهاد تغییر نام خیابان نفت به نام محمد مصدق بود.
این ماجرا از ابتدای شورا ادامه داشت و همین چند هفته گذشته بود که تغییر نام آناهیتا و آزیتا به یک دعوای مفصل میان اعضای شورا تبدیل شد. دعوایی که تقریباً ۲ ساعت از زمان جلسه علنی شورای شهر را گرفت و صحن شورا نیز تبدیل به صحنه یک کمدی تلخ و جدال بر سر چند اسم شده بود.
دعوا بر سر تغییر نام دو خیابان به نامهای آزیتا و آناهیتا بود و همین امر صدای اعتراض زهرا نژادبهرام عضو هیئت رئیسه شورا را درآورد.
نژادبهرام در مخالفت با این تغییر نام گفت: مگر ما زن شهید و هنرمند در این شهر نداشتیم؟ وقتی ۵۰ درصد جمعیت این شهر زن هستند. ما به عنوان رویکرد تکریم زنان اسم زنان را تغییر ندهیم.
این مخالفت کینههای قدیمی اعضا بر سر تغییر نامهای قبلی را دوباره تداعی کرد به طوری که حجت نظری عضو شورای شهر پایتخت در مخالفت با اینکه در طول ۴ سال در کمیسیون نامگذاری هیچ اسمی نبوده که پیشنهاد شده و از آن استفاده نشده باشد، ابراز داشت: اگر برای زنان شورا آنقدر این موضوع حیثیتی است بگویند چرا وقتی ما اسم بی بی مریم بختیاری را آوردیم رأی نیاورد!
وی ادامه داد: به جای اینکه روی اسم خانم تاکید کنید در شهرداری زنان بیشتری منصوب میکردید.
در نهایت دعوای اعضای شورا بر سر آزیتا و آناهیتا به جایی نرسید و بار دیگر رسانهها مهمترین دغدغه شورای پنجم را آن هم در ماههای پایانی فعالیت خود، نام خیابانهای شهر خواندند.
وقتی نامگذاریهای شورای شهر پایتخت اختلافات قومی را بر میانگیزد
از دیگر حواشی پیشنهادات نامگذاری معابر میتوان به لایحه پیشنهادی ۲۷ فروردین ۹۸ مبنی بر تغییر نام برخی خیابانهای شهر به نام تعدادی از هنرمندان معاصر اشاره کرد. لایحهای که برخی رسانهها نسبت به نام افراد پیشنهاد شده در این لایحه انتقاد داشتند و برخی مخالفتهای اجتماعی را نیز در پی داشت.
یکی دیگر از جنجالهای این تغییر نامها در شورای شهر حتی به شهرهای دیگر نیز رسید به طوری که لایحه تغییر نام خیابان عطار نیشابوری در منطقه ۲۲ به نام شهر سبزوار که در آبان ماه ۹۹ در شورا مطرح شد، موجب اختلاف میان شهروندان این دو شهر شد به طوری که احسان ارکانی، نماینده مردم نیشابور و رئیس مجمع نمایندگان استان خراسان رضوی در مجلس طی نامههای جداگانهای به دبیر مجمع نمایندگان استان تهران و فرماندار پایتخت، خواستار ابطال این مصوبه شد.
در میان حواشی این تغییر نامها موضوع حذف کلمه «شهید» از برخی تابلوهای معابر و همچنین حذف کلمه «اسلامی» از تابلوی میدان جمهوری اسلامی، از دیگر حاشیههای دوران پنجم شورای شهر بود هرچند که به گفته اعضای شورا حذف این دو مورد مربوط به گذشته بوده و توسط پیمانکاران انجام شده و در نهایت شورای شهر نیز از این اتفاق ابراز تأسف کرد.
حق شناس: برخی مهمترین کار شورای پنجم را نامگذاری معابر میدانند
به طور کلی نامگذاری در شورای پنجم به ماجرایی پر هیاهو تبدیل شد و ترکشهای آن حتی تا آخرین نفسهای عمر این شورا نیز ادامه دارد. در همین راستا محمد جواد حق شناس، عضو شورای شهر پایتخت روز گذشته با ارائه لایحه جدید تغییر نام معابر گفت: بنده باید آماری درباره میزان تغییر نامها در این دوره به کسانی که به نادرستی اعلام میکنند که شورای پنجم مهمترین و تنها کار خود را نام گذاری تعریف کرده است، ارائه دهم.
وی با توضیح در این باره گفت: آماری که وجود دارد، در ۵ دوره در دوره شورا، در دوره اول و پنجم کمترین میزان نامگذاری انجام شده و مجموعاً ۶۰۰ نامگذاری داشتیم اما در یکی از دورههای قبل ۶ هزار تغییر نام داشتیم.
چمران: هیچ گاه نامگذاریها تا این حد وقت شورا را نمیگرفت
در همین راستا مهدی چمران، منتخب شورای شهر ششم و رئیس ادوار گذشته شورا در واکنش به حواشی نامگذاریها در شورای شهر پنجم گفت: در دورههای گذشته شورای شهر میزان نامگذاری معابر بیشتر از دوره پنجم بود اما مسئله این است که ما در دورههای پیشین تا این حد بر روی این موضوع وقت نمیگذاشتیم.
وی افزود: به طوری که لایحه پیشنهادی برای تغییر نام معابر در کمیسیون مدنظر بررسی و نهایی میشد و زمانی که به صحن میآمد نیز به دلیل آماده بودن، به سرعت رأیگیری و جمع بندی میشد.
منتخب شورای شهر ششم تصریح کرد: در واقع نامگذاری معابر در ادوار گذشته شورا در چند دقیقه آخر صحن علنی بررسی و تصویب میشد و وقت کوتاهی از شورا میگرفت.
چمران تاکید کرد: ما در شوراهای گذشته به حدی کارها و لوایح مهم داشتیم که علیرغم بالا بودن تعداد نامگذاریها اما وقت زیادی از شورا را صرف این موضوع نمیکردیم.
به طور کلی در کنار تمامی اقدامات مؤثر شورای پنجم برای شهر تهران اما نمیتوان از این ضعف بزرگ این دوره شورا چشمپوشی کرد. ضعفی که خود را در هدر دادن بخش زیادی از زمان جلسات شورا برای تصویب نامگذاری معابر خود نشان داد. این در حالی است که با وجود مشکلات فراوان در شهر، این زمان میتوانست صرف پرداختن بیشتر به معضلات اصلی پایتخت ازجمله مشکلات عمرانی، پیشرفت پروژهها، رسیدگی به صورتهای مالی مدیریت شهری، معضلات فرهنگی و اجتماعی و غیره شود.