اغلب ما فصل تابستان را با تعطیلات، سفر و البته گرما می‌شناسیم، گرمای شدیدی که چند سال است طاقت همه را طاق کرده و می‌تواند سبب بروز مخاطراتی شود. گرمای شدید به دمای داغ تابستان گفته می‌شود که درجه حرارت آن بسیار بالا و با درجه رطوبت بیش از حد عادی است. خطر ابتلا به بیماری‌های مرتبط با گرما در این شرایط بالا می‌رود و احتمال بروز خطر برای کودکان و بزرگسالان دارای برخی بیماری‌ها و حتی برای کارگران و کسانی که در روزهای داغ درگیر فعالیت روزانه هستند، افزایش می‌یابد.
زهرا کبیری، مدرس دوره‌های امدادونجات هلال احمر، در رابطه با اصول پیشگیری از مخاطره گرمای شدید که در فصل تابستان رخ می‌دهد اظهار کرد: اقدامات مهم و موثر در زمان هشدار مواجه شدن با گرمای شدید را همواره باید به خاطر داشت، اقداماتی همچون:
- پوشیدن لباس‌های سبک و غیر چسبناک با رنگ روشن.
- خنک نگه داشتن دمای اتاق و محیط و استفاده از تهویه مطبوع.
- برنامه ریزی برای فعالیت در بیرون از منزل و انجام فعالیت‌های بیرون از خانه در صورت امکان برای ساعات صبح یا عصر.
- انجام ندادن فعالیت ورزشی در طول گرمای شدید و در محیط گرم و مرطوب و اجتناب از قرار گرفتن در محیط بیرون از خانه.
- در صورت مواجه شدن با افزایش ضربان قلب و تنفس بیش از حالت معمول و بی سابقه در گرما فعالیت خود را متوقف کنید.
- زمانی که دچار سردرد، سرگیجه یا ضعف می‌شوید به یک مکان سایه دار و محیط خنک بروید.
- استفاده از فن‌های برقی هرچند موجبات راحتی شما را مهیا می‌سازد، اما زمانی که درجه حرارت بالا باشد، نمی‌تواند از بروز بیماری‌های مرتبط با گرما جلوگیری کند.
- استفاده از کلاه‌های لبه دار و عینک آفتابی برای محافظت در برابر نور خورشید.
- مصرف زیاد مایعات و البته توجه به این نکته که صبر نکنید تا تشنه شوید و بعد آب بخورید.
- اجتناب از نوشیدنی‌های بسیار سرد، زیرا باعث گرفتگی معده می‌شود.
- عرق کردن شدید باعث از دست دادن نمک و مواد معدنی فراوانی از بدن می‌شود که این مواد باید جایگزین شوند، به طور مثال استفاده از نوشیدنی‌های ورزشی که می‌تواند جایگزین نمک و مواد معدنی از دست رفته باشد.
کبیری گفت: همچنین توجه به اخبار برای اطلاع یافتن از میزان گرما و رطوبت محیط زندگی و حضور در کلاس‌های امداد و کمک‌های اولیه جمعیت هلال احمر در سراسر کشور با اقدامات صحیح برای خود امدادی در گرمای شدید، بسیار کمک کننده و مهم است.
وی ادامه داد: نکته مهم دیگر این است که در صورت مواجهه با فردی که دچار گرمازدگی شده باید اقداماتی را انجام دهید که در زیر به آنها اشاره شده است:
- سطح پاسخدهی فرد را با صدا زدن بررسی کنید.
- اگر فرد پاسخگو نبود، با نوک انگشتان دست بر قسمت سرشانه‌های او چند ضربه به آرامی بزنید و هم زمان صدایش کنید.
- اگر پاسخگو نبود، تنفس فرد را با نگاه کردن به حرکات قفسه سینه و شنیدن صدای تنفسی از دهان و بینی فرد بررسی کنید.
-در صورتی که فرد سطح پاسخدهی ندارد و فاقد تنفس طبیعی و موثر است، بلافاصله درخواست کمک کنید، با اورژانس ۱۱۵ تماس بگیرید و در صورت آموزش، احیای قلبی-ریوی برای فرد انجام دهید.
- به خارج کردن فرد از محیط گرم و مرطوب اقدام کنید.
- لباس‌های فرد را با رعایت احترام و حریم شخصی او، خارج کنید.
- از حمام خنک یا آب خنک و یا پارچه‌های خیس جهت خنک کردن فرد کمک بگیرید. (از حمام آب سرد و یخ پرهیز کنید)
- چنانچه روند خنک کردن بدن و کاهش درجه حرارت بدن، مدت زمان بیشتری می‌برد، می‌توان از وسایل سرمایشی بهره گرفت، در صورت خیس بودن بدن فرد، ابتدا بدنش را خشک و از فعالیت فرد جلوگیری کنید.
- چنانچه فرد دچار خستگی گرمایی شده است، به مقدار کم و جرعه جرعه مایعات بنوشد.
این مدرس دوره‌های امدادونجات هلال احمر گفت: در نهایت باید به چند نکته دیگر توجه کنید از جمله اینکه در فصل تابستان در صورتی که در محیط بیرون از خانه حضور دارید به هیچ عنوان از وازلین برای نرم کردن پوست دست و صورت و یا ناحیه گردن استفاده نکنید، زیرا این ماده جاذب قوی بوده و ممکن است فرد دچار آفتاب سوختگی شود.
وی تصریح کرد: به هیچ عنوان کودکان را در خودروی پارک شده به خصوص در فصل تابستان تنها نگذارید. دمای خودرو در مدت زمان کمی به درجه کشندگی می‌رسد. شیشه جلو، قسمت جلوی خودرو و داشبورد و صندلی‌های رنگ تیره، بیشترین قسمت‌های جذب حرارت را دارند. اکثر کودکانی که در خودروهای پارک شده توسط گرمای شدید، جان خود را ازدست داده اند، در صندلی عقب خودرو به فراموشی سپرده شده اند و اکثریت کودکان در رده سنی ۳ سال و یا پایین‌تر از آن بوده اند.
