هر سال حدود ۱۵۰ کشور در سراسر دنیا روز جهانی غذا را برای توجه جهانی به مساله فقر و گرسنگی، گرامی می‌دارند. می‌توان گفت روز جهانی غذا به نوعی روز همدردی با افراد گرسنه‌ای است که از ساده‌ترین نیاز زندگی، یعنی غذا محروم هستند. در این روز، سازمان‌های بین‌المللی، برای برقراری روابط در زمینه کشاورزی و زمینه سازی برای جلوگیری از فقر و گرسنگی و نابودی محیط زیست، تلاش می‌کنند.
اهداف روز جهانی غذا
به گزارش باشگاه خبرنگاران جوان، تشویق و ترغیب ملت‌ها، دولت‌ها و نهاد‌های غیر دولتی برای افزایش تولید محصولات کشاورزی و پایان دادن به گرسنگی در دنیا، ترغیب به برقراری ارتباط کشور‌های در حال توسعه برای همکاری‌های اقتصادی و کشاورزی و حمایت برای افزایش محصول، تشویق زنان روستایی برای مشارکت در تصمیم‌گیری‌هایی که به شرایط زندگیشان کمک می کند، افزایش آگاهی عمومی ملت ها و جلب توجه آن‌ها به مسئله مهم گرسنگی در جهان و افزایش مسئولیت بین‌المللی و ملی برای جنگ علیه گرسنگی، سوءتغذیه و فقر از اهدافی است که در این روز به آن توجه ویژه ای می‌شود.
۴۰ درصد مردم دنیا به رژیم غذایی سالم دسترسی ندارند
نرگس جوزدانی، رژیم شناس و متخصص تغذیه در گفت‌وگو با خبرنگار حوزه بهداشت و درمان در مورد روز جهانی غذا اظهار کرد: شعار امسال روز جهانی غذا، تغذیه و پایداری است. در اوایل گرامیداشت این روز، فقط هدف این بود که هیچ شخص گرسنه ای در دنیا نباشد، اما بعد‌ها به این نتیجه رسیدند که تغذیه درست می تواند بسیار مهمتر از گرسنه بودن یا نبودن افراد باشد. می توان گرسنگی را با هر ماده خوراکی برطرف کرد، اما لزوما فرد با مصرف آن تقویت نمی‌شود و شعار امسال در راستای این است که افراد با تغذیه سالم و صحیح از موادغذایی مغذی برخوردار شوند.
جوزدانی گفت: ۳ میلیارد نفر (معادل ۴۰ درصد از مردم دنیا) نمی‌توانند به یک رژیم غذایی سالم دسترسی داشته باشند این در حالی است که داشتن یک رژیم غذایی، بسیار مهم است و به راحتی تامین نمی‌شود و باید با مجموعه‌ای از مواد غذایی مثل غلات و پروتئین‌ها، لبنیات، سبزیجات و میوه‌ها و ... رژیم سالم را برای افراد ایجاد کنیم.
او ادامه داد: دسترسی نداشتن به هر کدام از دسته های مواد غذایی می تواند منجر به دریافت نکردن مواد غذایی توسط بدن افراد بشود و در نتیجه افراد را دچار سوء تغذیه کند که یک عارضه شایع است و در کشورمان نیز آمار قابل توجهی را به خود اختصاص داده است.
این رژیم شناس بیان کرد: طبق آمار حدود ۲ میلیارد نفر از مردم جهان دچار اضافه وزن و چاقی ناشی از رژیم غذایی ناسالم و سبک زندگی ساکن و این افراد نیز در گروه افرادی قرار می‌گیرند که از رژیم غذایی سالمی برخوردار نیستند.
جوزدانی گفت: طبق مطالعات تخمین زده می‌شود که تا سال ۲۰۳۰، تغذیه نادرست سالانه ۱.۳ تریلیون دلار هزینه‌های سلامت را در جوامع افزایش دهد.
جوزدانی بیان کرد: طبق آمار ۱۴ درصد غذا‌های تولید شده در کل دنیا و ۱۷ درصد از مواد اولیه خوراکی به دلیل شرایط نگهداری و جابجایی یا اتمام تاریخ مصرف در فروشگاه‌ها فاسد و در نتیجه معدوم می‌شوند که در روز جهانی غذا علل این اتفاق و راه های کاهش این درصد، مورد بررسی قرار می‌گیرد.
او اظهار کرد: از اصلی‌ترین اهداف روز جهانی غذا در سازمان فائو سامان دادن به مساله کشاورزی و اهمیت دادن به سلامت مواد اولیه و مواد مغذی است. در این سازمان به طور کلی روی تمام زیرساخت‌ها فعالیت دارند تا بتوانند تخریب مواد غذایی را به حداقل ممکن برسانند و در مقابل، کیفیت مواد غذایی را تا حد امکان بالا ببرند و همه تلاششان بر این است تا تمام افرادی که دسترسی به مواد غذایی سالم ندارند، از باکیفیت‌ترین مواد غذایی بهره‌مند کنند، اما هدف فقط سیر کردن افراد نیست و تغذیه افراد با مواد مغذی برای رفع کمبود‌های بدن سرلوحه قرار می‌گیرد.
اهمیت تغذیه سالم در سلامت افراد جامعه و توسعه جوامع
کورش صمدپور متخصص تغذیه و رژیم درمانی در گفت‌وگو با خبرنگار حوزه بهداشت و درمان در مورد امنیت غذایی و غذای سالم با اشاره به اینکه سلامت، محور توسعه است، اظهار کرد: این به این معنی است که اگر افراد یک جامعه سالم باشند می‌توانند در تمام عرصه‌های یک جامعه مفید باشند و در نتیجه باعث توسعه یک جامعه شوند. یکی از شاخص‌های مهم علاوه بر رعایت بهداشت فردی، واکسیناسیون به موقع، دسترسی به دارو و تجهیزات پزشکی و ... دسترسی به غذای سالم و کافی است که در سلامت افراد نقش موثری را ایفا می‌کند.
صمدپور افزود: اگر افراد در دوران قبل از بارداری، بارداری، کودکی و نوجوانی، میانسالی و سالمندی به تغذیه خود اهمیت بدهند و امنیت غذایی کافی و مناسب را داشته باشند، در همه زمینه‌ها از سلامت برخوردار خواهند بود؛ همچنین عملکرد مفید و موثری خواهند داشت.
امنیت غذایی یا همان دسترسی کافی به غذای سالم
این متخصص در مورد اهمیت امنیت غذایی اظهار کرد: به دسترسی کافی به غذای سالم، امنیت غذایی گفته می‌شود. همه افراد جوامع باید این دسترسی را داشته باشند و بتوانند از مواد مغذی مورد نیاز بهره‌مند بشوند و این وظیفه دولتمردان است که این امنیت را برای افراد یک جامعه ایجاد کنند تا مردم بتوانند از همه گروه‌های غذایی به صورت سالم بهره‌مند بشوند. پس از دولتمردان نیز این خود مردم هستند که با انتخاب تغذیه سالم می‌توانند سلامتی خود را تضمین کنند. به طور مثال یک خانم باردار باید حتماً به تغذیه خود اهمیت بدهد و پس از زایمان حتماً به تغذیه نوزادش از شیر مادر تاکید داشته باشد.
او ادامه داد: افراد باید از گروه‌های مختلف غذایی بهره‌مند شوند. یکی از این گروه‌های مهم، لبنیات است که افراد باید دسترسی کافی برای تهیه لبنیات داشته باشند و قسمت قابل توجهی از پروتئین و کلسیم خود را از طریق مصرف آن تامین کنند.
این متخصص تغذیه و رژیم درمانی در مورد ایمنی غذا بیان کرد: غذایی که مصرف می‌کنیم باید از سلامت کافی برخوردار باشد و هیچ آلودگی در مسیر تولیدش وجود نداشته باشد. روز جهانی غذا هر ساله با شعار‌ها و اهداف خاصی در سراسر دنیا گرامی داشته می‌شود. امسال هم شعار این روز پیام‌هایی مثل تولید مناسب، تغذیه سالم، محیط سالم و درنتیجه زندگی سلامت را به همراه دارد. به این معنی که مواد غذایی باید از مزرعه تا سر سفره به سالم‌ترین شکل ممکن تهیه و مصرف شوند.
صمدپور گفت: گروه دیگری از مواد غذایی که افراد باید به مصرف آن مداومت داشته باشند، سبزیجات است. خوشبختانه تنوع و مصرف سبزیجات در کشور ما بسیار خوب است، اما فرآِیند کاشت، رشد و برداشت سبزیجات از اهمیت بالایی برخوردار است و باید در نهایت سلامت و به دور از هر آلودگی و بیماری زایی باشد.
او گفت: به طور کلی نیاز‌های تغذیه‌ای بدن ما به مصرف درشت مغذی‌هایی مثل انواع پروتئین‌ها و کربوهیدرات همچنین ریز مغذی‌هایی مثل انواع ویتامین‌ها و املاح و مکمل‌ها تقسیم می‌شود و هر فرد باید روزانه مقدار مشخصی پروتئین را دریافت کند. از غنی‌ترین منابع پروتئینی می‌توان به گوشت قرمز، مرغ، ماهی، حبوبات و تخم مرغ و تا حدی لبنیات اشاره کرد. باید توجه داشت که کمبود مصرف مواد غذایی به ویژه ریز مغذی‌ها می‌تواند منجر به سوء تغذیه در افراد بشود که متاسفانه در کشورمان در استان‌های محروم و افراد حاشیه نشین در شهر‌های بزرگ با مسئله سوءتغذیه مواجه هستیم.
صمدپور گفت: امنیت غذایی زمانی برقرار می‌شود که افراد از همه گروه‌های غذایی به خصوص ریزمغذی‌هایی مثل آهن، روی، کلسیم و ... به اندازه کافی استفاده کنند.
او گفت: مسئله آموزش جامعه نیز به عهده ارگان‌های مختلف و رسانه‌هاست که به صورت مکتوب یا تصویری و در قالب سریال و فیلم و ... و حتی آموزش در مدارس نقش مهمی در ترغیب مردم برای مصرف تغذیه سالم و آشنایی آن‌ها با نیاز‌های مهم تغذیه ایفا کنند. باید توجه داشت ارتقای سواد تغذیه بسیار مهم و تاثیرگذار است، زیرا در بعضی موارد دلیل سوء تغذیه افراد و یا عدم دریافت مواد غذایی مناسب مشکلات مالی نیست و خانواده به دلیل عدم آگاهی تغذیه، با وجود وضعیت مالی مناسب از مواد غذایی نامناسب استفاده می‌کنند و در نتیجه کودکان را با مواد غذایی نامناسب رشد می‌دهند. گروهی از افراد نیز به دلیل عدم توانایی مالی نمی‌توانند به خوبی از مواد غذایی سالم و مفید بهره‌مند بشوند و آموزش انتخاب سالم مواد غذایی می‌تواند نقش تاثیر گذاری در ایمنی غذایی افراد یک جامعه داشته باشد.
