وي از فراز و نشيبهاي مجلس در ادوار مختلف ياد كرد كه در دوره ديكتاتوري رضاخان و محمد رضا شاه، نكات سياهي در كارنامه مجلس به ثبت رسيده است. البته نمايندگان مستقلي همچون مدرس نيز در اين ادوار به مجلس راه يافتهاند و گاه سرنوشت كشور با تصميمات مجلس تغيير يافت.
رئيس قوه مقننه از ادوار مختلف مجلس پيش از انقلاب ياد كرد
گزيده سخنان وي را در ادامه بخوانيد:
· به ياد دارم زماني كه در مذاكرات هستهاي حضور داشتم، يكي از طرفهاي غربي اعلام كرد كه شما از غنيسازي كوتاه بياييد، ما هم حق شما را به رسميت ميشناسيم. بعدها يكي از موذيان اين دوران، اين حرف را در محضر رهبر انقلاب مطرح كرد و ايشان فرمودند «اگر اين حقوق ملت ما است به آنها چه ربطي دارد كه به رسميت بشناسند؟». اين سخن ايشان مرا به ياد سخنان مدرس انداخت.
· در مجلس اول تا هشتم، از جريانات مختلف فكري حضور داشتند و قوانين مهمي با ويژگيهاي اسلامي تصويب شده است. در اموري همچون عزل بنيصدر، حمايت از رزمندگان دفاع مقدس گرفته تا حمايت از نظام پس از فتنه 88، همواره شاهد اقدامات سنجيده در مجالس مختلف بودهايم.
· 679 طرح و لايحه به مجلس هشتم داده شد و از اين تعداد 35 طرح متعلق به مجلس بود. در همين زمينه 10 تا 15 طرح در دستور كار مجمع تشخيص مصلحت نظام قرار داشت. در مجلس هشتم سياست اين بود كه بيشتر به مهمترين مسائلي كه مردم با آن درگير هستند توجه شود و ثقل 325 طرح مجلس مربوط به مسائل اقتصادي بوده است
· با توجه به انباشت قوانين، مجلس هشتم اقدام به تنقيح قوانين نمود و در معاونت قوانين مجلس، گامهايي برداشته شد.
· آييننامه داخلي مجلس دوبار در مجلس هشتم اصلاح شد تا هم بعد نظارتي مجلس تقويت شود و هم تصويب قوانين تسهيل گردد.
· تا مجلس هشتم، نظارتهاي مجلس، شكل ساده و كم اثري داشت اما با تغيير آييننامه، كميسيونها از قدرت نظارتي قوي برخوردار شدندد و تخلف از قانون در مسير برخورد قضايي قرار گرفت كه گام مهمي در تاريخ پارلمان ايران بود.
· طرح نظارت بر نمايندگان كه با راهنماييهاي رهبر انقلاب تصويب شد، از ابتداي مجلس نهم به اجرا در ميآيد.
· مجلس هشتم، مجلسي ولايي بود. بارها نظرات رهبر انقلاب به مجلس ميرسيد كه صرفا مجلس بود و نه حكمي براي نمايندگان و عموما نظرات ايشان ناصحانه بود. شهادت ميدهم كه نمايندگان با درك نصايح ايشان، به آن عمل ميكردند.
· مجلس هشتم به استقلال خود پاي فشدد و اين به منزله نزاع با ديگر قوا نبود. مجلس مستقل، مي تواند در تصميم گيريها مقتدر باشد. مجلس ذليل اگر هم بخواهد نمي تواند كمكي به ديگر قوا كند.
· هيات تطبيق قوانين به روز، مصوبات دولت را بررسي ميكرد.
· در اجراي قانون بي مشكل نيستيم. قانون براي اجرا تصويب ميشود نه بايگاني. گاه بحثهاي بين قوا به «تقابل» تعبير ميشود كه صحيح نيست. برخي موارد بين دولت و مجلس محل بحث شد اما نتيجه آن ارتقاي كيفيت لوايح دولت بود. اختلافاات درون مجلس هم حتي باعث بالندگي مردم سالاري است.
· نمايندگان در همه مسائل داخلي و خارجي ميتوانند اظهار نظر كنند.
· از اختلاف نظر بين قوا نبايد هراسيد و آن را بايد از نقاط قوت مردم سالاري دانست.
· در مجلسي كه 398 قانون تصويب ميشود، ممكن است يكي دو مورد آن دقيق نباشد. اينكه در مواردي مجلس مصوباتش را اصلاح كرده است، عقب نشيني نبوده بلكه شجاعت در پذيرش اشتباه بوده است.
· در مجلس هشتم قوانين مهمي چون هدفمندسازي، گمرك، نفت، حمايت از توليد داخلي و مصرف كننده و .... به تصويب رسيده است.
· يكي از ويژگيهاي مجلس هشتم، رصد به موقع حوادث بين المللي و منطقهاي بود كه پيشتاز در موضع گيري و ديپلماسي پارلماني بود.
· از ديوان محاسبات متشكرم كه گزارشهاي تفريغ بودجه را به روز ارائه ميدهد و نظارت بدون فوت وقت انجام ميشود.
· مركز پژوهشهاي مجلس با حضور فضلاي بزرگ اقدامات موثري داشت. كميسيونهاي مجلس هم كه بستر فكري قوه مقننه بودند كارهاي شاياني داشتند.
· مجلس هشتم از ابتداي راه استراتژي مشخصي را براي خود تدوين كرد ولي همه كميسيونها در تحقق آن به يك مسزان موفق نبودند اما منظومه حركت مجلس بهرهمند از شايستگي بود.
· توفيقات مجلس هشتم از بزرگواري كار نمايندگان و قصور آن از كوتاهي مديريت بود كه اميدوارم مرا ببخشيد. گاه از برخي تذكرات عبور كرديم كه قطعا حق با نمايندگان بود و قصور از بنده كه انشالله عفو كنيد. لطف و بزرگواري شما بر من ماندگار شده است كه از آن سپاسگذارم.