در آستانه سالگرد زلرله کرمانشاه قرار داریم، زلزله ۷.۳ ریشتری یکم آبان سال ۹۶ کرمانشاه را لرزاند، حادثهای تلخ که منجر به از بین رفتن تعدادی از هموطنان شد و البته خسارات بسیاری را نیز به روستاها و مناطقی این استان وارد کرد، پس از این حادثه و در همان ساعات اولیه امداد رسانی به مردم زلزله زده توسط هموطنان آغاز شد.
به گزارش تسنیم روستاهای از جمله کوئیک محمود، تپانی دشت ذهاب، زرین جوب و سراب ذهاب از توابع سرپل ذهاب و روستای زرده از توابع بخش مرکزی شهرستان دالاهو استان کرمانشاه آسیب جدی در پی این حادثه دیدند و در ادامه نیز ارسال کمکهای غیر نقدی و جمع آوری کمکهای نقدی مورد توجه خیرین قرار گرفت و در این بین نیز تعدادی از سلبریتیها اقدام به جمعآوری کمکهای نقدی در حساب شخصی خود کردند و حتی مبالغ قابل توجهی در حساب این افراد واریز شد.
با اعلام شماره حساب شخصی از سوی برخی از چهرههای هنری، ورزشی، سیاسی و ...، مردم نوعدوست کشورمان نیز آنچه که را که در توان داشتند کمک کردند و انتظارشان هم این بود که این کمکها در اسرع وقت و در زمان نیاز در اختیار آسیب دیدگان قرار گیرد.
کمکهای که رقم آن نیز کم نبود، اما این کمکها تا ماهها در حساب برخی از این چهرهها بود و هیچ برنامهای نیز برای هزینه کرد آن وجود نداشته است و در این بین اتفاق خوبی نیز برای زلزله زدگان کرمانشاه نیفتاد.
طی هفتههای گذشته صادق زیباکلام، علی دایی و برخی از دیگر چهرههای سرشناس در روزهای اخیر تصویری از یک احضاریه را منتشر کردهاند که از آنان خواسته شده تا برای ارائه پارهای از توضیحات در مورد چگونگی و میزان جمعآوری کمکهای مردمی در زمان زمینلرزه سرپل ذهاب، به مرکز تشخیص هویت پلیس آگاهی ناجا مراجعه کنند؛ موضوعی که حواشی زیادی را ایجاد کرده و رئیس پلیس آگاهی ناجا درباره آن توضیحاتی ارائه کرده است.
سردار محمدرضا مقیمی درباره تصاویر منتشر شده از احضارنامه برخی سلبریتیهایی که اقدام به جمعآوری کمکهای مردمی برای زلزله کرمانشاه کرده بودند، گفت: پلیس آگاهی ناجا ضابط قوه قضائیه است و وظیفه اجرای دستورات قضایی را دارد.
وی با اشاره به زلزله کرمانشاه اظهار کرد: زمانی که کمکهای مردمی برای هموطنان زلزلهزده جمع میشد، ابتدا سازماندهی مشخصی برای آن وجود نداشت و افراد مختلفی زحمت کشیده و اقدام به جمعآوری کمک کردند. الآن لازم است بدانیم که این کمکها چه میزان است و کجا اتفاق میافتد.
مقیمی با بیان اینکه "دعوت افراد مختلف به پلیس آگاهی برای انجام مصاحبه در این خصوص بوده است"، گفـت: افرادی که به پلیس آگاهی دعوت شدند، نه به عنوان مجرم و متهم، بلکه به عنوان مطلع دعوت و این دعوتنامه برای خیلیها صادر شد و آنها هم و آمدند و صحبت کردند و توضیحاتی را ارائه کردند؛ البته برخی هم نیامدند.
رئیس پلیس آگاهی ناجا با تاکید بر اینکه "به هیچ عنوان بحث مجرمیت و بازداشت این افراد مطرح نیست"، خاطرنشان کرد: این افراد با حکم قضایی دعوت شدند و قاضی از ما خواسته بود از این افراد دعوت کنیم و ما هم این کار را انجام دادیم. درباره چند نفری هم ما قبلا چند بار رفتیم و جوابی ندادند و مأموران ما مجبور شدند برای اجرای دستور قضایی احضاریه را الصاق کنند.
البته پیش از نیز نمایندگان مردم کرمانشاه در مجلس شورای اسلامی نسبت به عملکرد سلبریتیها و عدم هزینه کرد آنها از کمکهای که جمع آوری کرده بودند نیز خبر ساز شده بود.
فرهاد تجری نماینده مردم سرپلذهاب و قصرشیرین در مجلس شورای اسلامی، با اشاره به آخرین وضعیت کمکرسانی به مردم زلزلهزده حوزه انتخابیه خود گفت: به دلیل اینکه در زلزله کرمانشاه وسعت منطقه و عمق فاجعه زیاد بود، امدادرسانی و بازسازی مناطق زلزله زده قدری به طول انجامیده است.
وی با بیان اینکه باید کمکهای بیشتری به مردم زلزلهزده کرمانشاه صورت گیرد، ادامه داد: با توجه به اینکه وارد فصل گرم سال شدهایم باید توجهای ویژهای به این مناطق شود.
نایب رئیس کمیسیون اصل ۹۰ مجلس تصریح کرد: با توجه به افزایش قیمت مصالح ساختمانی فشارها بر مردم زلزلهزده بیشتر شده است و دولتمردان نیز باید در کمکهای بلاعوض بازنگری داشته باشند.
نماینده سرپلذهاب و قصرشیرین در مجلس با اشاره به کمکهایی که سلبریتیها برای مردم زلزلهزده کرمانشاه جمعآوری کردهاند، اضافه کرد: برخی سلبریتیها نهایت ظلم را در حق خودشان و مردم کرمانشاه کردند.
تجری عنوان کرد: متأسفانه برخی سلبریتیها با تحریک احساسات مردم، پولهایی برای کمک به زلزلهزدگان کرمانشاه جمعآوری کردند، اما تاکنون خیلی از این پولها در مناطق زلزلهزده هزینه نشده است.
وی ادامه داد: با توجه به اینکه از وقوع زلزله کرمانشاه شش ماه میگذرد، لازم است مدعیالعموم به موضوع جمع آوری کمکهای مردمی از سوی سلبریتیها ورود کند تا تکلیف این موضوع مشخص شود.
نایب رئیس کمیسیون اصل ۹۰ مجلس تصریح کرد: از سلبریتیهایی که در رسانهها برای مردم زلزلهزده کرمانشاه کمک جمع کردن تاکنون معجزهای ندیدیم، اما برعکس افراد گمنام و سازمانهای مانند بسیج دانشجویی حدود ۲ هزار کانکس به مردم زلزلهزده کرمانشاه کمک کردند.
در حالی هنوز وضعیت کمکهای جمعآوری شده در زلزله کرمانشاه از سوی برخی از چهرهها مشخص نشده است که اسماعیل نجار معاون وزیر کشور و رئیس سازمان مدیریت بحران کشور اضهاراتی را درباره سرنوشت پولهای مردم برای کمک به زلزله کرمانشاه بیان کرد.
معاون وزیر کشور با بیان اینکه هنوز اطلاعی از پولهای جمعآوری شده از سوی سلبریتیها برای زلزلهزدگان کرمانشاه نداریم، گفت: برخی از این افراد مقدار مبالغی را که جمعآوری کردند، حتی اعلام هم نکردند و گفته میشود برخی از آنها بدهکار بانکی بودند و بانک این مبالغ را برداشت کرده است.
وی درباره احضار برخی سلبریتیها به آگاهی ناجا برای پاسخگویی در زمینه کمکهای جمعآوری شده برای مردم زلزلهزده کرمانشاه گفت: از طریق رسانهها مطلع شدم، برخی از این افراد سلبریتی برای ارائه یک سری اطلاعات به آگاهی ناجا احضار شدهاند و از جزییات این احضارها اطلاعی ندارم.
رئیس سازمان مدیریت بحران کشور با بیان اینکه مانند دیگر نقاط دنیا برای بازسازی مناطق زلزلهزده دستورالعملهایی وجود دارد، خاطرنشان کرد: براساس دستورالعملهایی که تعیین شده دستگاهها نیز وظیفه خود را انجام میدهند، از همینرو به همه افرادی که مبالغی در خصوص کمک به مناطق زلزلهزده از طریق مردم جمعآوری کردهاند، اعلام کردیم تا این مبالغ را در صورتی که در رابطه با امدادرسانی به مردم زلزلهزده است، در اختیار جمعیت هلال احمر قرار دهند و اگر در خصوص بازسازی این مناطق است، مبالغ را به بنیاد مسکن انقلاب اسلامی تحویل دهند، چرا که این بنیاد وظیفه بازسازی در این مناطق را برعهده دارند.
نجار با بیان اینکه بازسازی در کرمانشاه توسط بنیاد مسکن انقلاب اسلامی رو به اتمام است، تصریح کرد: برای اینکه نظارتی بر کمکهای جمعآوری شده باشد، به افرادی که پولهایی را برای بازسازی جمعآوری کردهاند، تاکید کردیم این کمکها را در اختیار بنیاد مسکن قرار دهند و این بنیاد براساس ماموریتی که دارد کار را دنبال میکند که متأسفانه این اتفاق نیفتاده است.
وی تصریح کرد: اطلاع دقیقی از تعداد افرادی که برای کمک به مردم زلزلهزده پول جمعآوری کردهاند، نداریم. تاکنون نیز گزارشی از این افراد به ما ارائه نشده است، البته عدهای در همان زمان کمکهایی را جمعآوری کرده بودند، که این افراد چهره شاخصتری دارند، اما برخیها ممکن است در محدوده جغرافیایی محدودتری باشند و شناسایی این افراد سخت است. هر چقدر ابعاد این کمکها روشنتر شود، بهتر خواهد بود.
رئیس سازمان مدیریت بحران کشور خاطرنشان کرد: شنیدهها در خصوص این افراد و کمکهایی که جمعآوری کردهاند، بسیار است و برخی مدعی شدند که اعتمادی به دولت نیست و این پول را مردم در اختیار آنها نهادهاند و وظیفه آنهاست که این مبالغ را در مناطق زلزلهزده هزینه کنند، در صورتی که اینگونه هم باشد، باید این افراد هماهنگی را با دستگاههای مربوطه از جمله استانداری، بنیاد مسکن، هلال احمر و ... انجام میدادند که متأسفانه این اتفاق نیفتاده است.
نجار تصریح کرد: یکی از افرادی که اقدام به جمعآوری کمک برای مناطق زلزلهزده کرده بود به آنجا رفته و کلنگی را هم برای شروع اقدامات به طور نمادین بر زمین زده، اما هیچ اقدام دیگری انجام نداده است.
وی با اشاره به اینکه برخی از این افراد مقدار مبالغی را که جمعآوری کرده بودند، حتی اعلام نکردند، گفت: گفته میشد؛ برخی از این افراد بدهکار بانکی بودند و بانک این مبالغ را برداشت کرده و به هر جهت اقدام خوبی صورت نگرفته است. پیگیریهایی صورت گرفت و از بانکها نیز خواستیم اسامی این افراد را در اختیار ما قرار دهند. بانکها نیز اطلاعات افرادی که مبالغی را جمعآوری کرده بودند، در اختیار ما قرار داده و از استانداری نیز درخواست کردیم، چنانچه این افراد اقدامات خاصی را در کرمانشاه انجام دادهاند به ما اعلام کنند. همچنین از دستگاه قضایی نیز خواستیم در این زمینه ورود کند تا چنانچه این احتمال وجود داشته باشد که این افراد از اعتماد مردم سوءاستفاده کرده باشند، با پیگیری دستگاه قهریه بتوانیم، جلوی این سوءاستفادهها را بگیریم.
رئیس سازمان مدیریت بحران کشور بیان کرد: به این افراد تاکید میکنم از آنجایی که یک اقدام زیبا در خصوص کمک به زلزلهزدگان از سوی مردم نوعدوست کشورمان صورت گرفته است، اجازه بدهیم این زیبایی کار در تاریخ فرهیختگان، ورزشکاران و افرادی که به نوعی در میان مردم جایگاه ویژهای دارند به یادگار باقی بماند و همراهی و هماهنگی لازم را با دستگاههای مربوطه برای انجام اقدامات لازم در این مناطق داشته باشند.
نکته جالب در اظهارات آقای معاون این جمله است که وی بیان کرد: تنها یک خانم در منطقه زلزلهزده اقداماتی را انجام داده است و دیگر افرادی که برای کمکرسانی به مردم زلزلهزده مبالغی را جمعآوری کرده بودند، اقدام خاصی انجام ندادهاند و با دستگاههای مربوطه هماهنگ نشدند.
این سوال مطرح میشود ک. راستی آزمایی از فعالیت افراد برای احداث خانهها برای زلزله زدگان صورت گرفته است و وی برچه معیاری معاون آقای وزیر اعلام کرده است که تنها یک خانم در منطقه زلزلهزده اقداماتی را انجام داده است و دیگر افرادی که برای کمکرسانی به مردم زلزلهزده مبالغی را جمعآوری کرده بودند، اقدام خاصی انجام ندادهاند!
این در حالی است که بر اساس گزاشارت تهیه شده تعدادی از خانههای ساخته شده بدون حمام و سرویس بهداشتی بوده، در مناطق زلزله زده میشد. ضمن اینکه قیمتی که برای احداث خانهها در مناطق روستایی زلزله زده کرمانشاه مطرح شد بسیار بالاتر از عرف در این منطقه است چرا که ساخت خانه در روستا متری یک میلیون تا یک میلیون و پانصد هزار تومان اعلام شده در حالی که احداث چنین خانههای حدود ۵۰۰ هزار تا ۷۰۰ هزار تومان متری باشد.
محمدعلی کوزهگر معاون مشارکتهای مردمی و توانمندسازی سازمان بهزیستی کشور، با اشاره به اینکه همه مؤسسات خیریه موظفند مجوز فعالیت خود در این امور از سازمانهای متولی در این امر اخذ کنند اظهار کرد: سازمان بهزیستی بر اساس یک فرآیندی مشخص به افراد متقاضی که بخواهند موسسه خیریه ثبت کنند مجوز صادر میکند.
وی تصریح کرد: حوزه مشارکتهای مردمی سازمان بهزیستی بر اساس این فرآیند اقدام به صدور مجوز میکند، ولی متأسفانه ما شاهد هستیم که در سالهای اخیر برخی از افراد و سلبریتیها با اعلام شماره حساب شخصی خود اقدام به جمعآوری کمکهای مردمی میکنند.
کوزهگر گفت: این کار خلاف مقررات و قوانین است چرا که فقط کسانی میتوانند در این زمینه ورود کنند که مجوز فعالیت از سازمان بهزیستی داشته باشند و قطعا در این زمینه ندارد ضمن اینکه از مسئولین در حوزه قضایی و نیروی انتظامی درخواست میکنیم که با افرادی که غیر قانونی در این حوزه وارد شدند برخورد کنند.
معاون مشارکتهای مردمی و توانمندسازی سازمان بهزیستی کشور گفت: امیدواریم برخورد جدی با افرادی که شماره حساب شخصی خود را برای جمعآوری کمکهای مردمی اعلام کردند صورت بگیرد. به طوریکه سال گذشته و در پی زلزله کرمانشاه برخی از افراد اعم از هنرمندان، ورزشکاران، چهرههای سیاسی و... اقدام به اعلام شماره حساب شخصی خود و جمعآوری کمکهای نقدی مردم کردند که متاسفانه در این زمینه مشخص نیست که کمکهای جمعآوری شده در چه بخشی هزینه شده است.
وی افزود: بر همین اساس قوه قضائیه و نیروی انتظامی با افراد اشاره شده که شماره حساب شخصی خود برای کمک به مردم زلزله زده کرمانشاه اعلام کردند آغاز شده است و امیدواریم سایر افرادی نیز که در این زمینه شماره حساب شخصی خود را برای جمعآوری کمک اعلام کردند و هنوز نحوه هزینه کرده آنها مشخص نیست مورد بررسی قرار گیرند.